‘Ik zou eigenlijk Aaltje heten,’ vertelt Victoria Liberta Schuur. Maar ze werd uiteindelijk niet naar haar grootmoeder genoemd, maar naar een Canadese tank waarop de woorden ‘Victory’ en ‘Liberty’ waren geverfd. Het echtpaar Schuur uit Wagenborgen zocht tijdens de bevrijding van hun dorp een veilig heenkomen in de schuilkelder van psychiatrisch centrum Groot Bronswijk tezamen met bijna duizend patiënten. Terwijl de kogels en granaten door de straten vlogen, kwam in de schuilkelde...

Onze relatie met natuur en landschap is eigenlijk heel onduidelijk. Er zijn daarover veel vragen, zoals: waarom voelen we ons in sommige landschappen thuis en in andere niet? Of waarom scheiden we natuur en cultuur? En: hoe is de relatie tussen mens en natuur in niet-westerse culturen? Wat heeft muziek met natuur te maken? Waarom zijn ongewervelde dieren zo opwindend? Hoe kunnen we een echt partnerschap met natuur vormgeven?

Ecoloog en filosoof Matthijs Schouten behandelt dit soort vragen in ...

De Nederlandse adel gold lang als heersende klasse van grondbezitters. Op het platteland bezaten adellijke families generaties lang omvangrijke landgoederen. Sociale, economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen brachten in de twintigste eeuw grote veranderingen in deze oude bezits- en machtsstructuur. Op grote schaal werden landgoederen verkocht, afgebroken, of ze veranderden van eigendomsvorm.

De belangrijkste thema’s van Standhouden zijn de ontwikkelingen die plaatsvonden...

Amsterdam is rijk aan vogels. Van broedende slechtvalken op het Rijksmuseum tot baardmannetjes in landelijk Noord en alles daartussenin. Dankzij de grote diversiteit aan biotopen broeden en/of overwinteren er bijna tweehonderd soorten. Nooit eerder is de hoofdstedelijke vogelwereld zo uitgebreid geïnventariseerd en beschreven. Soorten, soortgroepen en landschappen in de Amsterdamse regio komen uitgebreid aan bod. De auteurs analyseren de veranderingen hierin en wijzen op de oorzaken daarvan....

Jeen van den Berg (1928-2014) is een van de meest tot de verbeelding sprekende Nederlandse schaatsers. In zijn lange schaatscarrière won hij bijna duizend wedstrijden. Zijn grootste triomf boekte hij in 1954 toen hij in een bloedstollende finale de Elfstedentocht won.

Jeens jeugd werd getekend door de harde jaren dertig. Het motiveerde hem later om zich te laten gelden in de schaatssport. Hij ging tot het uiterste om te winnen.

Buiten de schaatsbaan was hij een heel ander persoon: sociaal, i...

Wat doe je met ruim 400.000 dode dieren, planten en fossielen? Als conservator van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam is Bram Langeveld verantwoordelijk voor het beheer, behoud en de uitbreiding van de collectie. Van mug tot mammoet. De auteur maakt overtuigend het belang van natuurhistorische collecties duidelijk. Ze vormen een belangrijke bron voor de beantwoording van toekomstige vragen die we onszelf nu nog niet eens kunnen stellen. Ze vormen de nulmeting om de natuur te begrijpen en t...

Uitgedaagd door zijn vriend Brutus schrijft Cicero in 46 voor Christus een laatste boek over de kunst van het spreken. Nog eenmaal ontwerpt hij een portret van zijn ideale redenaar. Die is vindingrijk, spreekt samenhangend en fraai, en biedt een levendige voordracht. Zo kan hij het publiek raken, overtuigen en in vervoering brengen. Speciale aandacht gaat uit naar stijlmiddelen, zoals klankeffecten. Uniek in dit boek is Cicero’s gedetailleerde analyse van prozaritme: het gebruik van ritmisc...

In de huidige tijd herzien we onze relatie met de natuur. Natuurfilosoof Matthijs Schouten ziet dat daarin in korte tijd echt iets wezenlijks verandert. In de landbouw, de kunst en in steden, overal bruist het van de groene en natuurinclusieve initiatieven. Ook klinkt op allerlei plekken vaker de stem van de natuur zélf. Tegelijk is duidelijk dat een grote groep mensen nog altijd onvoldoende gemotiveerd is om te handelen op een wijze die nodig is voor een leefbare toekomst. Wat zit ons in de...

Vanuit de ethiek is er veel kritiek op de veehouderij. De sector heeft zich daar nooit goed tegen verweerd, met als gevolg dat veel mensen denken dat de veehouderij niet te verenigen is met enige vorm van ethiek. In dit boek onderzoekt Bart Gremmen welke ethische stroming wél past bij de bestaande veehouderij. Theorieën over dierenrechten vallen af, omdat ze onverenigbaar zijn met het houden van dieren. De zorgethiek daarentegen biedt aanknopingspunten.

Bart Gremmen is hoogleraar Ethiek in ...

Wat maakt ons menselijk? Het antwoord op deze vraag ligt verborgen in ons brein. De meeste van onze gedragingen en eigenschappen kunnen we verklaren door naar de hersenen te kijken, met name naar het voorste stukje ervan, de frontaalkwab. Hier worden de meest geavanceerde functies van de hersenen uitgevoerd – functies die ons in staat stellen ons gedrag en onze handelingen aan te passen om een doel te bereiken. Dat stukje brein maakt ons anders dan alle andere soorten op de planeet en stelt...