‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

’s-Graveland ligt aan de rand van Het Gooi. In 2025 bestaat het dorp 400 jaar. De opa van Hans Hagen werkte er als tuinman-koetsier op een van de riante buitenplaatsen, tot hij op zijn 77ste omviel. Hans werd er geboren, op het mooiste plekje van het dorp, vlak naast Trompenburgh. Als klein jongetje rende hij rond over de landgoederen. Met een zelfgemaakte boog schoot hij spijkers in bomen. Na omzwervingen woont Hans weer op zijn geboortegrond. Elk voorjaar kijkt hij reikhalzend uit naar de...

Wanneer De Visscherie in Oostrozebeke (West-Vlaanderen) in 2017 wordt gesloopt, zet Els Snick nog een laatste keer de poorten open van de bekende feestzaal die haar ouders uitbaatten. Het wordt een hartverwarmende reünie, maar er komen ook pijnlijke verhalen naar boven, met name over Cyriel Verschaeve. Deze priester-dichter werd wegens collaboratie in 1946 ter dood veroordeeld. Zijn mecenassen waren de vroegere eigenaren van De Visscherie, de welgestelde broer en zus Jozef en Maria Lootens. ...

De gouden roos begint met een verhaal dat Paustovski in zijn jeugd hoorde, over een vuilnisman in Parijs. Dagelijks veegde hij de werkplaatsen van juweliers aan en zeefde hij uit het stof en vuil het goudslijpsel, totdat hij genoeg had verzameld om er een gouden roos van te laten maken. Het is het beginpunt voor Paustovski’s zoektocht naar het goudstof waaruit hij zijn eigen boeken heeft gesmeed.

Zijn persoonlijke literaire herinneringen en ervaringen heeft hij bijeengebracht in De gouden ...

In haar oorlogsdagboek beschrijft dichteres Hanny Michaelis haar leven als gymnasiast in Amsterdam, als dienstmeisje en als onderduikster. Vanaf de dag dat ze haar dagboek begint bij te houden is de dreiging van de aanstaande oorlog voelbaar aanwezig. Gescheiden van haar ouders is zij vanaf augustus 1942 ondergedoken bij verschillende orthodox-protestantse gezinnen, onder een valse naam en steeds in de ondergeschikte positie van dienstmeisje: een cultuurschok van jewelste. Over het lot van ha...

Naakt in de vliet springen. Heel hard gillen. Op de grond vallen en kermend door de modder rollen. Dat is wat Nicolien Mizee denkt als iemand haar goedbedoeld de snelste route probeert uit te leggen van A naar B. Mizee kampt al van kindsbeen af met een verlammende verdwaalkwaal. Dat maakt elke wandeling tot een schier onmogelijke opgave. Tot ze de beschikking krijgt over een TomTom en de route intypt naar de Zuidpier in IJmuiden.

Die wandeling kent maar één optie: heen en terug. Ze loopt t...

Saskia De Coster wandelt in de Luxemburgse Ardennen met een gedetineerde die levenslang heeft. Ieder jaar mag hij één uitstapje maken. Een aantal jaar geleden ging hij met zijn bewaker naar Esch-sur-Sure. Voor ze aan de wandeling, begonnen lunchten ze, maar door slechte mosselen werd de agent onwel en verdween hij naar het toilet. Omdat de agent wel erg lang wegbleef, ging de gedetineerde zelf aan de wandel. En… hij keerde terug.

Die korte wandeling maakt De Coster opnieuw met de aanvank...

In maart 1933 valt de Gestapo de kantoren van uitgeverij Kiepenheuer in Berlijn binnen en neemt de administratie, het archief en de boeken in beslag. Het fonds telt heel wat linkse en joodse auteurs, onder wie Joseph Roth. Zijn boeken worden op 10 mei op het plein voor de universiteit aan Unter den Linden verbrand.

Een deel van het Kiepenheuer-archief kon uit de handen van de Gestapo worden gered en werd in de jaren zeventig weer ontdekt. Er kwam een bruin mapje uit tevoorschijn met daarop i...

Alle verschillende kanten van zwemmen lezen we terug in dit themanummer van Tirade — zelfs in één gedichtenreeks, de aangrijpende en herkenbare reeks ‘Water, neem mij, water, neem mij’ van dichter Asmae Amaddaou. In de gedichten van Pim Lammers is het water dan weer een vrolijke plek vol nieuwe ontdekkingen, en bij Steff Geelen verandert het zwembad in een psychische liminale ruimte, waar dreiging en troost hand in hand gaan. Melani Reumers onderzoekt het zwemmen in andere elementen: ...