In de brede waaier van spirituele stromingen verschijnt de school van Cîteaux als een levendig getuige van de liefde. Als gave Gods en als menselijke verwerkelijking werd het affectieve elan door de schrijvers van deze monastieke familie in al haar breedte en diepte ontwikkeld. Het literair genie van Bernardus van Clairvaux en diens kompanen, haalde in de eeuw van de liefde - de twaalfde - alles uit de kast om de wegen van het hart spiritueel en psychologisch te ontrafelen. Zij promootten de...

Heideggers 'Wat is metafysica?' bevat drie teksten. De hoofdtekst betreft de inaugurele rede die Heidegger op 24 juli 1929 hield bij de aanvaarding van zijn ambt als hoogleraar aan de universiteit van Freiburg in Breisgau. Wat is metafysica? verscheen in eerste instantie als afzonderlijke publicatie in 1929. Aan de vierde oplage van de tekst uit 1943 voegde Heidegger een Nawoord toe. Aan de vijfde oplage van de tekst uit 1949 voegde hij een Inleiding toe.

Deze uitgave volgt de vijftiende opla...

Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Piet Gerbrandy

Toen de Romeinse filosoof en politicus Boëthius in het jaar 523 ter dood werd veroordeeld door koning Theoderik, besloot hij de hem resterende tijd te besteden aan het schrijven van een boek. 'Troost in filosofie' is een fascinerend, experimenteel en aangrijpend werk, waarin de verteller in zijn cel bezoek krijgt van Filosofie, die met hem discussieert over wat er in het leven echt toe doet en welke bewegingsruimte de mens h...

Heideggers Over het humanisme is het inmiddels fameuze gelegenheidsgeschrift waarin Heidegger het humanisme als het globale ethos van de Westerse cultuur en de daarvoor bepalende metafysica onder kritiek stelt. Het werd geschreven in 1946, in hetzelfde jaar waarin Sartre publiekelijk het existentialisme als een humanisme verdedigt. Heidegger geeft in de brief antwoord op een drietal vragen die de Franse filosoof Jean Beaufret had gesteld in een brief van 10 november 1946, enige tijd na een tw...

Messianisme is een filosofie van de geschiedenis die wortelt in het sterke besef dat onze sociale, religieuze en politieke orde mogelijk niet de juiste of enig mogelijke is. De komst van een messias of verlosser kan een uitweg bieden uit die negatief ervaren situatie. Hij brengt de bestaande orde, of die nu van religieuze of seculiere aard is, aan het wankelen, en zal daarom door de verdedigers daarvan niet in dank worden afgenomen.

Dit boek bespreekt zowel bronnen als erfgenamen van het mes...

Vertaling: Marguerite Prakke

Ruim tweeduizend jaar geleden schreef Titus Lucretius Carus het leerdicht De Rerum Natura, Over de Natuur van de Dingen, waarmee hij de filosofie van de Griekse wijsgeer Epicurus onder de aandacht van het Romeinse publiek wilde brengen. Rome werd in die dagen verscheurd door burgeroorlogen, corruptie en schandalen en de bevolking snakte naar vrede en vriendschap. Dat was nu precies wat de filosofie van Epicurus bood: vrij van angst voor de goden, vrij van angst vo...

De wetgeving over het zelfgekozen levenseinde om mensen met uitzichtloos lijden een waardig einde te bieden, blijft onderwerp van voortdurende discussie. Daarbij komen steeds vaker vragen naar voren over de juridische en morele grenzen die gepaard gaan met deze ultieme vorm van zelfbeschikking. Hoe moeten we omgaan met moeilijke gevallen zoals euthanasie bij jongvolwassenen, bij psychisch lijden, bij mensen met dementie, en bij degenen die hun leven als ‘voltooid’ beschouwen? Wat te denke...

Reflectie op de eigen cultuur is een kenmerk van alle beschavingen. In de westerse cultuur is deze reflectie van meet af aan ook op een redelijke, argumentatieve wijze ontwikkeld; cultuurfilosofie is daarom een wezenlijk element van de westerse beschaving. Maar in de loop van de twintigste eeuw is de westerse cultuurfilosofie een complexe zaak geworden. Door feitelijke problemen met een mondiale draagwijdte zijn twijfels ontstaan over de houdbaarheid van bepaalde fundamentele grondslagen van ...

Het rancuneuze gif gaat over een typisch kenmerk van de mens. Rancune, ook wel ressentiment of wrok genoemd, is een uiting van onvrede die zich kenbaar maakt door slachtoffergevoel, boosheid en beschuldigingen. De oorzaak van deze boosheid zoekt men in een ander. Deze treft het verwijt, heeft het gedaan en wordt dus als schuldig gezien. Daders laten zich altijd wel vinden, verdachtmaking is erg vindingrijk. Het boek gaat in op de actualiteit van dit verschijnsel. Aan de hand van een groot aan...

In de wereld van het vroege christendom spelen vrouwen een belangrijke rol. Zo waren er al vroeg vrouwenfiguren die werden verbonden met de apostel Paulus. Twee vroegchristelijk Griekse romans over zulke vrouwen en hun contacten met Paulus zijn in deze vertaling bijeen gebracht.De korte 'Handelingen van Thecla en Paulus' vertellen het verhaal van de al in de late oudheid beroemde heilige Thecla, die de contouren krijgt van een soort vrouwelijke apostel naast Paulus. Het langere, minder bekend...