‘Wat de twijfel is voor de wetenschap,’ schreef de Deense filosoof Søren Kierkegaard (1813-1855), ‘dat is de ironie voor het persoonlijk leven.’ Maar in het maatschappelijk debat leidt ironie al gauw tot onverschilligheid. En dat wist Kierkegaard ook. De ironicus maakt van alles een grap en neemt niets meer serieus, ‘teneinde zichzelf te redden’.

In onze gepolariseerde en geridiculiseerde debatcultuur geldt de waarschuwing van Kierkegaard meer dan ooit. Terwijl wereldleiders met ...

Van Frans Timmermans en Joop den Uyl tot koningin Wilhelmina, Cleveringa, Colijn, Kuyper en Domela Nieuwenhuis zijn er bekende speeches. Van Mark Rutte tot Thorbecke waren er heel goede of heel handige debaters. Er is weinig over geschreven. Dit is het eerste boek over de geschiedenis van politieke redenaars en debat in Nederland, vanaf het eerste Nederlandse parlement uit 1796, tot de coronacrisis en de slavernijexcuses van de laatste jaren. We zijn de indrukwekkende redes vergeten van Henri...

Politieke woorden scheppen macht. Pim Fortuyn veroverde Den Haag met De puinhopen van acht jaar Paars (2002). Het boek was een afrekening en een politiek programma en zette een hele nieuwe beweging in gang. Ook de publicaties van Ayaan Hirsi Ali en Frits Bolkestein schudden de politiek op. Pieter Omtzigt stichtte een politieke partij vanuit zijn boek Een nieuw sociaal contract (2023). Veel eerder schreven Johan Rudolf Thorbecke en Abraham Kuyper zichzelf de politiek van hun tijd in. Socialist...

Onze hersenen zijn ingericht op vergeten, niet zozeer op herinneren. We onthouden maar stukjes en beetjes van dingen die we belangrijk vinden en die rapen we dan bij elkaar als herinnering, als we ze nodig hebben. Een foutgevoelig proces. Toch verdragen we vergeetachtigheid van anderen slecht: we zien het als een tekortkoming, of erger, als bedrog. Daarom vielen we zo over Rutte heen toen hij geen ‘actieve herinnering’ aan dingen als ‘positie Omtzigt, functie elders’ had en is (afwezi...

Sam, thuis Samir genoemd, is aangenomen op een elitair lyceum. Zijn broer - die in de zware criminaliteit zit - laat hem een belofte afleggen: Sam moet als enige in de familie zijn vwo-diploma halen. Terwijl vooroordelen, sluimerende criminaliteit en het onbegrip van zijn familie hem blijven achtervolgen, ontvouwt zich een coming of age-verhaal vol drama, humor en seks.

De belofte van Pisa, de debuutroman van Mano Bouzamour (1991), stond enige tijd in de bestseller top 60 en de film-, theater-...

Waarom verklaart de naam Antarctica dat er per definitie geen ijsberen op de zuidpool wonen? Hoe kan het dat de ‘zeven’ uit september, de ‘acht’ uit oktober en de ‘tien’ uit december er steevast twee maanden naast zitten? En zie je dat ‘continent’, het vasteland, heel dicht ligt bij ‘incontinent’, voor mensen die het niet meer zo goed vast kunnen houden?

Latijn en Grieks zijn al eeuwen uitgestorven, maar leven voort in de Nederlandse taal. En als je de klassieke oorsprong ...

Van 1672 tot 1712 was de Republiek der Verenigde Nederlanden in een titanenstrijd met het Frankrijk van de Zonnekoning verwikkeld. Gedurende deze ‘Veertigjarige Oorlog’ leverde zij onder aanvoering van stadhouder-koning Willem III (1650-1702) en zijn politieke erfgenamen een gigantische militaire inspanning. De veerkracht, standvastigheid en volharding waarmee de Nederlanders vochten, dwongen Lodewijk XIV zijn politiek van territoriale expansie op te geven en een Europees machtsevenwicht ...

De gedachten van boeren uit vroeger eeuwen zijn maar al te vaak in de wind verwaaid. Ze hebben generatie na generatie hun akkers geploegd, hun koeien gemolken en hun kinderen opgevoed, maar ze hebben meestal geen blijvende sporen nagelaten in boeken of brieven.

Een zeldzame uitzondering is de familie waarover De hoeve en het hart gaat. Dankzij de verhuizing van een boerenzoon uit Herwijnen naar de stad, begin achttiende eeuw, zijn er ruim 180 brieven bewaard gebleven van zijn vader en andere ...

L'historien néerlandais Henri Wesseling est surtout connu en France en sa qualité de spécialiste de l'histoire d'outre-mer. Ses recherches dans ce domaine ont abouti à deux ouvrages principaux: Le partage de l'Afrique, 1880-1914 (Gallimard 1991) et Les empires coloniaux européens, 1815-1919 (Gallimard 2009). On peut ajouter à ces ouvrages un recueil d'articles récemment paru sous le titre Colonialisme, impérialisme, décolonisation

( L'Harmattan 2013).

En outre Henri Wesseling jouit...