Planten kunnen onze mentale ervaringen stimuleren of juist kalmeren. Over de hele wereld gebruiken we dagelijks cafeïne om de geest aan te scherpen, maar waarom is thee van de bladeren van een plant acceptabel, en thee van de zaden van de opiumpapaver een misdaad?

Michael Pollan gebruikte cafeïne, opium en mescaline en ontdekt de culturen rondom deze plantaardige drugs, waarmee hij ons arbitraire denken over het gebruik ervan in een helder daglicht zet. Waarom voelen we ons aangetrokken to...

Emir Suljagić heeft het eerste ooggetuigenverslag van een Bosniër die Srebrenica, als jongeman, meemaakte geschreven, een ontroerende, subliem geschreven getuigenis ter herdenking van zijn vermoorde vrienden en familie. Suljagic verschaft details over het dagelijkse leven in de enclave Srebrenica die onherroepelijk aangehaald zullen worden in toekomstige geschiedenisboeken. Over zijn ervaringen als tolk van de VN en met de Nederlandse blauwhelmen, zijn herinneringen aan vrienden en familie,...

Hoe ga je om met een eetstoornis? In Het ongemak van een lichaam vervlechten Jante Wortel en Corinne Heyrman hun ervaringen over het schrijven over een eetprobleem, het toestaan van de eerlijkheid daarin en het taboe dat erop rust. Ze vertellen over hun persoonlijke eetproblematiek, onderzoeken waarom dit in de samenleving vooral gepaard gaat met sensatiezucht of schaamte en stellen aan de kaak waar we nu staan als maatschappij. Het aantal mensen met eetproblemen stijgt en de leeftijd van men...

Toen Robert Bober W of de jeugdherinnering had gelezen, stelde hij Georges Perec voor om samen een film te maken over Ellis Island, het eilandje onder Manhattan (NY) dat van 1892 tot aan de definitieve sluiting in 1954 het doorgangscentrum was voor zo’n 16 miljoen Europese emigranten, onder wie veel Joden. Bobers overgrootvader behoorde tot de pechvogels die om gezondheidsredenen werden afgekeurd en per kerende boot naar Europa terug moesten. Behalve die film, kwam er ook een gelijknamig boek.

Nadat hij al vele marathons op vaderlandse bodem had volbracht, vertrok Bram Bakker eind 2006 naar de Verenigde Staten om voor het eerst deel te nemen aan de opwindendste en grootste marathon ter wereld, die van New York. Bijna waanzinnig werd de rennende psychiater toen hij door gelukkige omstandigheden pal naast zijn sportieve idool Lance Armstrong aan de start stond, en zij aan zij zo’n tien kilometer met hem door Brooklyn rende, waar net als in alle andere buurten van The Big Apple duiz...

Minstens een derde van de mensen die we kennen is introvert. Dat zijn diegenen die de voorkeur geven aan luisteren boven praten; die nieuwe dingen uitvinden en creëren maar liever niet hun eigen ideeën pitchen. Introverte mensen hebben het moeilijk in een concurrentiemaatschappij waarin extraversie als de norm beschouwd wordt. Stil behelst een vurig pleidooi vóór introversie, gebaseerd op grondig onderzoek en uit het leven gegrepen verhalen van echte mensen onder wie de auteur zelf. Susa...

Wat is waar? In een wereld die wordt ondermijnd door nepnieuws, politieke manipulatie en artificiële intelligentie, waarin men veel belang aan naakte feiten hecht en toch de poëzie en de film heeft uitgevonden, moet de waarheid meer betekenen dan wat empirische kennis. Van de verzonnen overwinning van farao Ramses tot de moderne mythe van ontvoering door buitenaardse wezens, van extatische momenten op de filmset tot confrontaties met de werkelijkheid tijdens dagenlange tochten: op geheel ei...

Pas wanneer iemand er niet meer is, begint het verhaal. Dat ondervindt Pauline Slot wanneer haar vader gestorven is. De laatste woorden zijn gesproken, maar wat heeft het allemaal betekend? Ze zoekt houvast bij een oude leesliefde: Simon Vestdijk, ooit een gevierd schrijver, nu grotendeels vergeten. In een jaar zal ze zijn 52 romans gaan lezen. Haar gearrangeerde leeshuwelijk met Vestdijk blijkt turbulenter dan voorzien. Intussen blijkt haar geschiedenis niet in een plot te vangen. Wat wel ka...

De geboorte van de tragedie is het eerste boek dat Nietzsche publiceerde. Het verscheen in 1872. Nietzsche was in die tijd hoogleraar klassieke talen te Bazel, maar hij schreef dit boek niet als classicus: hij manifesteert zich meteen als de grote filosoof die zich niet beperkt tot specialistische beschouwingen, maar op zoek gaat naar de grote verbanden. Dat is ook de reden dat het boek bij verschijnen op hevige kritiek stuitte. Men vond het te speculatief.

De geboorte van de tragedie mag dan...

Afgodenschemering (1888) is de definitieve afrekening van de beeldenstormer Nietzsche met de afgoden van zijn tijd. In krachtige sententies hamert hij dubieuze ideologieën (christendom, feminisme, socialisme), kwalijke denkbeelden (nationalisme, antisemitisme) en twijfelachtige reputaties (Wagner, Socrates) af. Nietzsches ambitie ‘in een tiental zinnen te zeggen wat ieder ander in een boek zegt – wat ieder ander in een boek niet zegt…’ resulteert in briljante passages als ‘Hoe de w...