Vertaald door Annelies van HeesNawoord door Johan TaelsEindredactie van dit deel: Karl Verstrynge, Onno ZijlstraOp 16 oktober 1843 verschijnen in Kopenhagen twee opmerkelijke boeken op naam van twee opmerkelijke pseudoniemen: Vrees en beven van Johannes de silentio en De herhaling van Constantin Constantius. Beide boeken beschrijven uitzonderlijke figuren. Vrees en beven handelt over Abraham die, tegen alle heersende waarden in, bereid is zijn zoon te offeren. De herhaling betreft een verlief...

Weinig woorden maar. De late oudheid lijkt zich terug te trekken in stilte.

Toch merkte Nietzsche al op dat het niet de stemmen waren van Plato of Aristoteles die klonken in Athene, noch die van Cicero of Seneca in Rome, die ons bereikten. Terwijl een wereld ten onder ging, die van het Rijk en haar recht, de antieke filosofie en het antieke heidendom en christendom, beschaving en man vrouw verhouding, nam deze juist in die laatste eeuwen de beslissende vormen aan. De middeleeuwse en onze moder...

Tweede druk. 'De wijsheid van de roman' is eerder verschenen met isbn: 978 94 6036 063 3

Aandacht voor het werk van Marcel Proust, Leo Tolstoj, Fjodor Dostojevski, Hermann Broch, Thomas Mann, Michel Houellebecq en Miguel de Cervantes

Schrijvers en dichters zijn onderzoekers van de menselijke natuur en cultuur. De Griekse tragedies en de stukken van Shakespeare werpen de vraag op wat het betekent mens te zijn en verkennen de diepste angsten en verlangens van de menselijke ziel. Don Quichot ver...

Diogenes Laërtius schreef omstreeks de derde eeuw na Christus Leven en Leer van Beroemde Filosofen. Het boek bestaat uit 82 biografiën van filosofen, waaronder belangrijk werk van Epicurus. Het staat vol met anecdotes en lange tijd is dit werk in de filosofie niet als serieuze bron gezien, het zou te onbetrouwbaar zijn. De laatste jaren komt hier echter verandering in en neemt de invloed van het boek sterk toe. Wat is de waarde van dit boek voor de moderne mens en welke filosofen zijn er do...

Dit deel van de methode Wij denken over... is een geheel herschreven bewerking van het eerder verschenen Wij denken over de mens en het goede, theorieboek, geschreven door Huib Schwab. Het behandelt alle eindtermen uit de verplichte domeinen Filosofische Antropologie en Ethiek van het VWO, maar gaat ook verder dan dat. Het huidige verplichte examenprogramma voor filosofie geeft weliswaar ruimte om recht te doen aan de rijke traditie van het denken, maar met de voorgeschreven posities en begri...

Omstreeks 1130 schrijft Bernardus van Clairvaux een geestelijk traktaat dat bestemd is voor de tempeliers, een militaire orde. Het traktaat, dat als 'Lofzang op een nieuwe ridderorde' furore maakte, beschrijft de voorwaarden voor en etappes van een leven van ommekeer. Bernardus moedigt de tempeliers aan de wegen van Christus te bewandelen. Het document heeft echter een ruimere portee: over de hoofden van de tempeliers heen richt Bernardus zich tot de ridderklasse van zijn tijd, die zich onder...

Dat Paulus van fundamenteel belang is voor het christendom, staat buiten kijf. Maar wie was Paulus eigenlijk? We kennen aangaande leven en leer van Paulus maar twee bronnen: Handelingen van Lucas en de brieven van Paulus.

In 'Wie was Paulus wel?!' 'Op zoek naar zijn teksten' wordt aandacht besteed aan de wijze waarop de antieke brieven geschreven en gelezen werden. Niet de theologische antwoorden, maar filologische vragen zijn daarbij richtinggevend. De aandacht gaat vooral uit naar de tekste...

Vertaald en toegelicht door Piet Gerbrandy

Onder redactie van Vincent Hunink

Hoe zou je het mysterie van het universum, dat een goddelijke oorsprong heeft, beter kunnen oproepen dan in liederen die de eeuwige kosmische ritmes als het ware reproduceren? Dat moet althans de drijfveer geweest zijn die Synesios van Kyrene (ca. 370-413) ertoe heeft gebracht zijn diepste gedachten over god en mens, geest en ziel, energie en materie neer te leggen in negen hymnen.

Synesios, christen en neoplatoons ...

Taal spreekt vanzelf, totdat je stilstaat bij de woorden en hun betekenissen. Dan begint het algauw te duizelen. Is je redenering wel te volgen? Hoe weet je of de ander begrijpt wat jij bedoelt? Weet je eigenlijk zelf wel wat je zegt? Wat maakt jouw uitspraken anders dan het geblaf van een hond of een wekker die afgaat?

Op dit soort vragen wil de taalfilosofie een antwoord geven. 'Als dan dus daarom' is een toegankelijke inleiding in de taalfilosofie die je leidt langs woorden en zinnen, verw...

Dit deel van Wij denken over... bestrijkt de domeinen kennistheorie en wetenschapsfilosofie uit het examenprogramma filosofie voor het vwo. Het vwo wil een voorbereiding zijn op het wetenschappelijk onderwijs en daarom is het des te belangrijker dat kritisch denkende individuen reflecteren over kennis, over wetenschap, over aanspraken op waarheid en over hun eigen rol in de huidige en toekomstige (kennis) samenleving.Naast het bespreken van de inhoudelijk verplichte stof wil deze methode sti...