De Nederlandse samenleving verwacht van haar militairen dat zij op moreel verantwoorde wijze handelen. Dat is een terechte verwachting die tegelijk niet zo vanzelfsprekend en eenduidig is als het klinkt. De huidige militaire praktijk laat zien dat politieke opdrachten, sociale en culturele contexten, innovatieve technologieën en organisatiestructuren de militair in zijn of haar concrete situatie voor vragen en dilemma’s plaatst die ingrijpende consequenties kunnen hebben voor alle betrokke...

In Van Aristoteles tot algoritme behandelt Guido van der Knaap de (on)mogelijkheden van kunstmatige intelligentie tegen de achtergrond van de filosofische traditie.

Kunstmatige intelligentie is grotendeels het domein van technici en programmeurs en van grote bedrijven als Google. Ze wordt gebruikt in praktische toepassingen als gezichtsherkenning, vertaalmachines en schakende computers. Maar met de opkomst van kunstmatige intelligentie rijzen er ook fundamentele vragen. Kan een machine zonde...

De Franse filosoof Bruno Latour lanceerde een spraakmakend idee: we kunnen de wereld vanuit het gezichtspunt van andere mensen, dieren, planten en zelfs objecten bekijken door ons ermee te vereenzelvigen. Via rollenspellen is het mogelijk om andere personen en zaken een stem te geven in een theatraal ‘parlement der dingen’. Latours idee, dat zich bevindt op het raakvlak van filosofie en kunst, is vooral aangeslagen in de wereld van de natuurbescherming. Zijn aanpak blijkt zeer geschikt om...

Economie is een samenspel van mensen die vanuit hun eigenbelang handelen. Deze klassiek geworden opvatting geniet nog altijd populariteit. Toch heeft de economie niet altijd in het teken van eigenbelang gestaan. In de oudheid en middeleeuwen prevaleerde het beeld van de mens als een deugdzaam en op samenleven gericht wezen. Pas in de moderne tijd ontwikkelde zich een idee van economisch individualisme en verlicht eigenbelang.

In deze familiegeschiedenis van de homo economicus onderzoekt Joost...

Stel dat we puppy’s direct na hun geboorte bij de moederhond zouden weghalen om ze vet te mesten en vervolgens te slachten. Het vlees van de pups en de melk van de moeder gebruiken we dan voor menselijke consumptie. Klinkt dit je bizar in de oren? Toch is het precies wat op grote schaal gebeurt in de bio‑industrie – zij het niet met honden, maar met koeien. Waarom vinden we het ene geval bizar en verwerpelijk, en accepteren we het andere zonder aarzelen?

Het drinken van koemelk en het e...

Hoe afgunst ons helpt inzicht te krijgen in wie we zijn en wat we echt belangrijk vinden.

Afgunst is een pijnlijke emotie. Als we afgunstig zijn, hebben we het gevoel in de schaduw te staan van een broer of zus, vriend of vriendin, collega of teamgenoot. Anderen lijken het beter getroffen te hebben dan wijzelf en dat is maar moeilijk te verkroppen.

Hoewel iedereen ermee bekend is, wordt afgunst slecht begrepen. In Afgunst onderzoekt filosoof Rob Compaijen deze emotie. Wat is het verband tuss...

Science is the most powerful generator of knowledge. No one seems to doubt that scientists steadily reveal the secrets of the world and human behaviour. But what exactly is the scientific method? Does science really offer insight into the nature of the world and the interactions of humans?

This revised edition of Exploring Humans examines how philosophers struggled with these questions. This book highlights their influence on thinking about social sciences like economics, psychology and soci...

Niemand dacht oorspronkelijker, speelser en scherper dan Ludwig Wittgenstein, en hij wist het. Van de kristallijnen helderheid in de Tractatus tot de alledaagse onoverzichtelijkheid van de Filosofische onderzoekingen blijft zijn denken één lange worsteling tegen de betovering van ons intellect door de schier eindeloze variatie van vermommingen waarin taal de gedachte aan het oog onttrekt.

Wittgenstein wist dat hij een bijzonder talent had, en zijn visie op zichzelf is zeker zo boeiend als z...

Friedrich Schellings filosofische verhandeling Over het wezen van de menselijke vrijheid presenteert een radicale analyse van het probleem van de menselijke vrijheid: vrijheid veronderstelt de mogelijkheid dat mensen ook kwaadaardig kunnen handelen. Schelling ontwikkelt een perspectief waarin metafysica en ethiek bij elkaar komen; een perspectief dat de mens verantwoordelijkheid oplegt, maar ook de middelen geeft om te kunnen handelen in een wereld waarin het kwaad een centrale positie inneemt.

Deze verhandeling verscheen in 1809 en vormt een sleuteltekst in het fascinerende oeuvre van Schelling. Hij geeft een eigenzinnige draai aan het Duitse idealisme, waarbij hij een fundamenteel andere weg inslaat dan Hegel. Hij gaat ook uitgebreid in discussie over Spinoza, onze grote Nederlandse filosoof, en ontwikkelt ideeën over de wil die vooruitlopen op Nietzsch...

In de culture wars bestoken partijen elkaars culturele stellingen met claims en verwijten over identiteit, zelfbegrip en sociale tegenstellingen. Cultuurmarxisten, social justice warriors, alt‑righters, incels, populisten en woke activisten strijden in kwesties als Black Lives Matter en #MeToo over voorrechten en achterstelling – soms met ironie, soms verbitterd, maar altijd vanuit de vaste overtuiging van een gelijk dat is verbonden met de eigen identiteit. Juist in die stellige overtuig...