Als de ene biljartbal op de andere botst zou het ons verrassen als ze allebei roerloos op het groene laken blijven liggen. Logisch? Nee, dat is niet ‘logisch’. We zien eerst het een (de aanloop) en dan het ander (het vervolg), maar we zien strikt genomen nooit een oorzaak en nooit een gevolg.

Nadat David Hume Immanuel Kant uit zijn dogmatische sluimer wekte door het idee van causaliteit voorgoed uit de lucht te schieten schudt Bert Keizer met zijn hervertelling van Traktaat over de menseli...

‘Er zijn mensen die zo beroemd zijn dat je niet verwacht ze ooit te ontmoeten, het is alsof ze leven in een ander universum. […] Ook kunstenaars kunnen dat effect hebben, maar dan op een bijzondere manier. Bij hen is hun werk bekender dan hun uiterlijk. Anselm Kiefer is meer dan alle andere kunstenaars van onze tijd zo’n kunstenaar, omdat zijn werk zo monumentaal is, zo geladen met tijd, zo beladen met geschiedenis, terwijl het private, kleine en persoonlijke compleet ontbreekt.’Aan h...

De kunst van het oorlogvoeren van Sunzi, oftewel meester Sun, is een van de bekendste werken uit de Chinese schriftelijke traditie en een van de weinige klassieke traktaten over oorlogvoering in de wereldliteratuur. De 2500 jaar oude tekst heeft nog altijd zijn relevantie niet verloren, en dat is onder meer te danken aan het feit dat meester Sun zich niet zozeer bezighoudt met technische zaken als de opleiding of organisatie van een leger. Hij neemt een hoger, conceptueel standpunt in, dat va...

In een tijd waar het de normaalste zaak van de wereld is dat vrouwen even serieus worden genomen als mannen, maar het tegelijkertijd niet meer vanzelfsprekend is dat vrouwen zelfbeschikkingsrechten hebben, is deze paradigmatische tekst minstens zo relevant als in de tijd en cultuur waarin ze werd geschreven.

Hélène Cixous, Frans filosoof, verbindt het vrouwelijke met het schrijven – de noodzaak om een eigen stem en poëtica te vinden – en met verlangen, schoonheid, angst en schaamte. Ze ...

Waarom moeten we gehoorzamen? Dat is de kernvraag van het felle betoog van Étienne de la Boétie, die het schreef toen hij pas achttien was. Zijn antwoord: dat moeten we niet. En we moeten ons er ook niet toe laten dwingen. Niemand kan een volk onderwerpen als dat zich niet eerst aan hem heeft onderworpen.

De publicatie van De vrijwillige onderwerping (1576) maakte Boétie, de hartsvriend van de filosoof Montaigne, tot een intellectuele voorloper van het anarchisme en de burgerlijke ongehoor...

De tragedie ligt aan de basis van de westerse literatuur. Ze is ontstaan in Griekenland, in dezelfde periode als de filosofie en de democratie. Volgens Tom Lanoye is dat geen toeval. Voor hem gaat theater over dilemma’s. Over verscheurdheid en onoplosbare levensvragen belichaamd door personages die tegelijk denken en voelen. Die eerst twijfelen maar uiteindelijk meedogenloos toeslaan – of trots ten onder gaan. Hoe denkt de ander? Waarom denkt hij zo? En wat gebeurt er als je anderen dwing...