In het essay Philosophie der Mode schrijft de Duitse filosoof en socioloog Georg Simmel dat mode in een paradoxale behoefte van de mens voorziet: met het volgen van trends sluiten we ons aan bij gelijkgezinden en markeren we de afstand ten opzichte van de andersdenkenden. Met een en dezelfde outfit kunnen we zowel individualiseren als socialiseren.

Simmel meende dat een goed ontwikkeld modebewustzijn noodzakelijk is ‘voor de individualistische versplintering van de moderne tijd’. Sarah Neu...

‘Het blijkt, dat Miep haar onderduikers geen minuut uit haar gedachten kan zetten...’ Op 8 mei 1944 schreef Anne Frank deze regels in haar dagboek over de bescheiden maar heldhaftige Miep Gies. Meer dan twee jaar lang riskeerde zij, samen met haar man Henk, haar leven om de familie Frank van voedsel, nieuws en troost te voorzien toen ze zaten ondergedoken in het Achterhuis aan de Amsterdamse Prinsengracht.

In Herinneringen aan Anne Frank beschrijft Miep Gies het leven voor en tijdens het ...

Het woord ‘rechtsstaat’ is niet weg te denken uit het publieke debat. En terecht. Het is de basis voor ons goed samenleven, te vergelijken met de basaltblokken die voor een deel onzichtbaar de dijk en daarmee het achterliggend land beschermen tegen stormen.

In dit boek worden de begrippen ‘recht’ en ‘rechtsstaat’ uitgelegd en in verband gebracht met de ontwikkelingen in Oost-Europa, met de betekenis van de rechtsstaat voor een goed functionerende economie en met het fascisme in ve...

Het middeleeuwse verleden is herkenbaar en bevreemdend tegelijk. Het werkt als spiegel en verdiept juist daardoor het beeld van onze eigen tijd en eigen wereld. Het kan ons bevrijden van traditionele vanzelfsprekendheden en ons ontvankelijk maken voor wat anders is of voor wie anders leeft, gelooft of denkt.

In deze bundel staat het werk van dertig toonaangevende mediëvisten centraal. Evenveel auteurs uit binnen- en buitenland laten zien dat het werk van deze inspirerende onderzoekers zowel...

Wanneer de Belgisch-Marokkaanse vrachtwagenchauffeur Hakim ontdekt dat hij onvruchtbaar is, belandt hij in een existentiële crisis. Zijn huwelijk met Nadia, een succesvol en drukbezet onderneemster, dreigt daardoor nog meer in het gedrang te komen.

Terwijl Hakim zijn lusteloze en kinderloze huwelijk vervolgens tracht te ontvluchten, raakt hij in de ban van een groep xenofobe vrachtwagenchauffeurs die zich verzetten tegen de migranten in Calais. Wanneer de groep stilaan verandert in een mili...

Volksvreemd vermaak vertelt het onbekend gebleven, soms hilarische en soms schrijnende verhaal over koloniale medelanders voor en tijdens de Duitse bezetting. Surinamers, Indonesiërs, Antillianen en anderen van kleur konden na 1940 niet terug naar hun land van herkomst. Velen verdienden al sinds de jaren dertig hun boterham – of extra zakgeld – in de wereld van vermaak en vertier. Na de Duitse inval nam de vraag naar podiumkunst met een uitheems tintje alleen maar toe: mensen snakten naa...

Een ooggetuigenverslag van een Rusland dat nooit meer hetzelfde zal zijn.

Toen Rusland Oekraïne binnenviel, sloeg het nieuws bij Alexander Snegirjov in als een bom. Vechtend tegen de angst die velen om hem heen verlamde, besloot Snegirjov in Rusland te blijven en een dagboek bij te houden van zijn leven in Moskou, waar de oorlog verraderlijk langzaam het land binnen sijpelt en zich diep in de gemoederen van de Russische samenleving nestelt.

Snegirjov aanschouwt een stad doordrongen van oorl...

Essay Maand van de Geschiedenis 2023

Slechts zelden komen wetenschappelijke ontdekkingen tot stand door een eenmalige geniale ingeving. Veel vaker gaat het om hard werk, gelukte en mislukte experimenten, dwaalsporen en toeval. In Kruiden, kokkels en kippen geeft Louise O. Fresco twee schitterende voorbeelden. Georg Rumphius was een Duitse amateurbioloog in dienst van de VOC die ondanks een aardbeving, blindheid, een grote brand én het zinken van het schip met de exemplaren van zijn Kruidboek...

Waarom zijn popconcerten in voetbalstations politiek? Hoe kon Radio Kootwijk uitgroeien tot een koloniale klankkast op de Veluwe? Wat was de reden dat het publiek zich dikwijls misdroeg in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag? Dachten de Nederlandse autoriteiten in de roaring twenties daadwerkelijk dat jazz ‘danspsychoses’ onder de jeugd zou veroorzaken? En wat zeggen Kinderen voor Kinderen-liedjes over de Nederlandse samenleving in de jaren tachtig en negentig? Dit zijn slechts enkele v...