Denk je in dat ergens in de Late Middeleeuwen een grote stormvloed de kust had verlegd naar waar nu de Duitse oostgrens en de Franse noordgrens liggen. De Lage Landen zouden dan niet langer bij maar onder de zee liggen! Wat zou de wereld dan gemist hebben? Veel en niet veel is het juiste antwoord – want allicht zouden sommige vondsten die ooit in de Nederlanden gebeurden, elders plaatsgevonden hebben.

Op een feestavond is zo’n denkoefening wel leuk en ook zinvol, zeker als je ze overlaat...

Halverwege de twintigste eeuw beleefde de cinema zijn gouden jaren. Nooit gingen er zo veel mensen naar de film, waren er zo veel bioscopen en werden er zo veel filmaffiches aangeplakt als toen. Dit veranderde vanaf de jaren zestig toen de televisie de woonkamers veroverde en de auto uitnodigde tot uitstapjes en reizen. Tijdens de jaren dertig, veertig en vijftig bloeide de Belgische cinemacultuur niet alleen in steden als Brussel en Antwerpen, waar de filmdistributeurs en de drukkerijen van ...

Corona komt qua slachtoffers niet in de buurt van de grootste pandemie in Europa: de Zwarte Dood in 1347-1352. Wel kwam de pest net als Covid-19 via Italië aan in West-Europa. Professor Harrison pakt de geschiedenis zoals gebruikelijk pan-Europees aan. Hij vertelt niet alleen hoe de pest zich verspreidde van de Middellandse zee naar Scandinavië, maar ook hoe de gewone mensen in de veertiende eeuw zich lieten behandelen, in quarantaine gingen en de epidemie trachten te bezweren. Verschillend...

In 1848 stond bijna heel Europa in brand. Politieke onrust verspreidde zich in dat jaar als een lopend vuurtje over het hele continent, en leidde tot grote en permanente veranderingen. De opstandelingen stelden vragen die ons modern in de oren klinken: wat gebeurt er als politieke of economische vrijheid botst met sociale rechten? Hoe combineer je representatieve en directe vormen van democratie? Wat is het verband tussen kapitalisme en sociale ongelijkheid?

In Revolutionaire lente beschrijft...

Staatsinrichting van Athene behoort tot de belangrijkste bronnen voor geschiedenis en functioneren van de Attische democratie. Het historische overzicht begint in de mythische tijd vóór de Trojaanse Oorlog en werkt t/m Solon, eind 7e/begin 6e eeuw en vervolgt richting de Perzische en Peloponnesische Oorlogen t/m de val van de Dertig tirannen in 403. De democratie die in dat jaar gerealiseerd wordt, zal de messen nog één keer slijpen als in 401 het vermoeden bestaat dat een oligarchische s...

Loe de jong heeft als geen ander de beeldvorming van het Nederlandse volk over de bezettingsperiode gedomineerd. Tijdens de oorlog was hij een vertrouwde stem op Radio Oranje, na de oorlog deed hij met onnavolgbare gedrevenheid historisch onderzoek naar de jaren 1940-'45. Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) verwierf onder zijn leiding internationale allure en zijn legendarische televisiedocumentaire De Bezetting (1960-1965) werd massaal bekeken. Zijn dertiendelige boekwer...

Johan Töns, schilder/tekenaar uit passie en beoefenaar van twaalf ambachten uit noodzaak, noteerde eind jaren '50 zijn herinneringen aan het Schiedam van zijn jeugd, de kwart eeuw tussen 1890 en 1915. Die notities van een gewone Schiedammer met een scherpe blik zijn 55 jaar na zijn dood in hun historische context geplaatst.

Samen met hem zijn we ooggetuige van grote gebeurtenissen als de Eerste Wereldoorlog of de enorme brand die in 1901 de Kraton en de Palmboommolen verwoestte. Maar we zien...

Het Bethaniënblok in Amsterdam. Onder de sluier van het verleden vandaan beschrijft het deel van Amsterdam waar destijds het Bethaniënklooster heeft gestaan. Onderwerpen zijn de geschiedenis van vrijwel elk pand van de oneven zijde van de Oude Hoogstraat tot en met de even zijde van de Bloedstraat en de aanpalende delen van de Kloveniersburgwal, de Nieuwmarkt en de Oudezijds Achterburgwal.

Het boek besteedt aandacht aan de bewoners en bedrijven (waaronder de geschiedenissen van de bekende ...