Prins Hendrik van Oranje (1820-1879) de 'Zeevaarder' komt eind 1837 aan bij de monding van de Ganges met het marine opleidingszeilschip Bellona. Deze jongste zoon van de latere koning Willem II en Held van Waterloo, is niet de eerste Hollander die deze gevaarlijke rivier bevaart. In de 17e eeuw al voeren schepen naar Chinsurah, de hoofdvestiging van de VOC in Bengalen. Maar hij is wel de eerste Nederlandse (en Europese) prins ooit, die voet aan wal zet in Brits-Indië (India). Prins Hendrik z...

Niets is zo met mysterie omgeven als ‘de Bokkenrijders’. De literatuur barst van vaagheden en andere toespelingen, onduidelijke, verdwenen procesakten en verklaringen door middel van zwarte tortuur, waarin vaak werd gezegd wat de schepenen wilden horen. Getracht is hier het ware verhaal achter de Bokkenrijders te vertellen. Gereconstrueerd door middel van de grote hoeveelheid literatuur die over de Bokkenrijders is verschenen. Vaak wordt gezegd dat de Bokkenrijders een verzinsel zijn een ...

Wie in de negentiende eeuw van Nederland naar Nederlands-Indië wilde voer mee op een zeilend koopvaardijschip. De reis rond Kaap de Goede Hoop duurde enkele maanden en was gevaarlijk en oncomfortabel. Dat veranderde in 1869 toen het Suezkanaal werd geopend en geriefelijke stoomschepen passagiers in enkele weken naar de Oost brachten.

De 27-jarige Arnold Hogerwaard behoorde tot de laatste lichtingen Indischgasten die de oversteek op de ouderwetse manier maakte. Tijdens zijn vier maanden duren...

Begin 1776 verscheen in Philadelphia het anonieme pamflet Common Sense. De auteur, naar later bleek de Engelsman Thomas Paine (1737-1809), riep hierin de Amerikanen op zich af te scheiden van Engeland. Binnen korte tijd werden 150.000 exemplaren van het pamflet verkocht en een halfjaar later was de Amerikaanse onafhankelijkheid een feit. Kern van Common Sense is de kritiek op het Engelse koningshuis en op de instelling van de monarchie in het algemeen.

Gezond verstand is de eerste Nederlandse...

In de eeuwenlange strijd van onze voorouders tegen het water geldt het droogleggen van de grote Noord-Hollandse meren in de zeventiende eeuw nog altijd als een verbluffend staaltje van technisch vakmanschap en gedurfd ondernemerschap. Deze prestatie wordt doorgaans in verband gebracht met de VOC-mentaliteit van de toenmalige kooplieden die juist in die jaren dankzij een snel uitdijend handelsnetwerk veel kapitaal hadden vergaard. In Lofwaerdighe dijckagies en miserabele polders staan de koste...

In ‘De opstand van Tula’ vertelt Robin Raven het levensverhaal van de slaafgemaakte Tula. Hij werkt jarenlang op de plantage Kenepa (Knip) in het westen van Curacao, die eigendom is van Caspar van Uytrecht. Op 17 augustus 1795 leggen Tula en circa veertig andere slaafgemaakten het werk neer. Daarmee begint de grootste slavenopstand in de geschiedenis van de Nederlandse Antillen.

Tula is de leider. Hij is retorisch sterk en gebruikt de Europese Verlichtingsidealen tegen de plantagebezitter...

Judocus Georgius Boone, geboren in een welstellend Aalsters gezin, maakt op 21-jarige leeftijd als vrijwilliger de Brabantse Omwenteling mee.

Gevlucht naar Frankrijk, wordt hij enkele jaren later officier in het Franse leger. Hij neemt deel aan de campagnes in België, Nederland, Duitsland en Italië. Amper 33 jaar oud, wordt hij zwaar gewond en gaat hij noodgedwongen over van het actieve leger naar het bezettingsleger in Italië. Hij wordt er garnizoenscommandant in verschillende plaatsen t...

Het moderne Nederlandse politieke bestel zou zonder de Bataafse Revolutie van 1795 ondenkbaar zijn. Deze revolutie maakte ons land voor het eerst tot een eenheidsstaat en gaf het een democratisch gekozen parlement, een geschreven grondwet, gewaarborgde individuele rechten en de scheiding van kerk en staat.Dit unieke staatkundige experiment wordt in dit boek in een brede culturele context geplaatst. Het gedachtegoed van de Bataafse revolutionairen komt daarbij vanzelfsprekend uitvoerig aan de ...

De integratie van een genderperspectief in historisch onderzoek heeft gevolgen die verder reiken dan simpelweg de aanvulling van bestaand onderzoek met bijkomende onderzoekssubjecten. Ze vraagt om een fundamentele herbezinning over begrippen die vaak hun betekenis hebben gekregen vanuit een specifieke mannelijke insteek.

Dit nummer van Nieuwe Tijdingen verkent wat een zorgvuldig toegepast genderperspectief concreet oplevert voor het vroegmoderne onderzoek naar uiteenlopende thema’s zoals mi...

Over het boek:

Adriaan van Utrecht, toonaangevend figuur aan de Leuvense universiteit rond 1500, leraar van Karel V, regent van Spanje, paus. Weinig mensen uit de Lage Landen hebben een zo indrukwekkende carrière gemaakt als deze zoon van een Utrechtse schrijnwerker.

In deze nieuwe biografie – de eerste sinds 1980 – wordt de boeiende figuur van Adrianus VI nader voorgesteld en in zijn context geplaatst. Daarbij wordt speciale aandacht besteed aan Adrianus’ Leuvense periode, die traditione...