De vele tientallen olietankers van de Comos op de Donau waren voor Nederland, Engeland, Duitsland en de Sovjet-Unie van grote betekenis. De Comos stond ingeschreven in Amsterdam, zijn schepen voerden de Nederlandse vlag, maar de thuishaven was Wenen. In 1940 probeerden Nederland en Engeland te voorkomen dat de vloot de Duitse oorlogsdoelen zou dienen. Toch gebeurde dit uiteindelijk wel. Op het einde van de oorlog waren enkele tientallen schepen buitgemaakt door de Sovjet-Unie en Den Haag en L...

De Grote Oorlog Kroniek 1914-1918 is dé serie in Nederland en Vlaanderen met als onderwerp de geschiedschrijving van en reflectie over de Eerste Wereldoorlog. De delen van deze serie verschijnen met grote regelmaat, in principe elk halfjaar. Dat wordt mogelijk gemaakt door de samenwerking tussen Uitgeverij Aspekt en de Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog (SSEW).

In deze Kroniek treft u negen niet eerder verschenen essays aan. Ze bestrijken een breed spectrum van onderwerpen.

Ze lop...

‘Met een prop van zenuwen in zijn keel schreeuwde hij door het apparaat dat ik zo vlug als ik kon, koste wat kost, weg moest gaan. “Ga naar buiten waar je wilt, kijk niet op geld, maar blijf uit hun poten.” Ik moest mij alsof het de gewoonste zaak van de wereld was, onder het oog van de NSB’ers in de zaak uit de voeten maken.’ Zo beschrijft slager Lou Wolf het telefoontje van zijn vader naar de winkel als in 1941 de razzia’s beginnen. De Joodse Wolf deed alles om uit handen van de...

Het jachtpaviljoen van Lodewijk XIII werd door Lodewijk XIV uitgebouwd tot een van de grootste, mooiste en duurste kastelen ter wereld. Versailles werd een machtscentrum vol intriges, grote politieke gebeurtenissen, schandalen en liaisons dangereuses. Tijdens de Franse Revolutie werd het bijna gesloopt, later werd het compleet verbouwd tot museum. Nog steeds is het een forum van wereldgeschiedenis. De Eerste Wereldoorlog werd er in 1919 beëindigd. Hitler haatte Versailles. De geallieerden bo...

Informed by the global history of slavery, Kostas Vlassopoulos avoids traditional approaches to slavery as a static institution and instead explores the diverse strategies and various contexts in which it was employed. In doing so he offers a new historicist approach to the study of slave identity and the various networks and communities that slaves created or participated in. Instead of seeing slaves merely as passive objects of exploitation and domination, his focus is on slave agency and t...

Vanaf 1940 werden patiënten van zogenaamde krankzinnigengestichten in Duitsland systematisch verwaarloosd en later zelfs vermoord. Het Nederlandse verhaal van de krankzinnigen is onbekender. Hoe werden in Nederland patiënten behandeld door een regime dat hen niet als volwaardig beschouwde?

Krankzinnigengestichten werden bevolkt door zowel psychiatrische patiënten in de moderne zin als mensen met uiteenlopende beperkingen en ouderen met dementie. Duidelijk wordt dat de oorlogsom...

Dit boek verzamelt een aantal zeer toegankelijke teksten onder de gemeenschappelijke noemer ‘wiskunde’, al is het geen keiharde mathematica. Tien ervan zijn ‘down-to-earth’, en gaan van Columbus’ meridiaan op aarde tot de algoritmes van Facebook of Bitcoin. Tien andere verwijzen naar de hemel, zij het die van het hindoeïsme, de islam, de New Age of de Katholieke Kerk. Ze kunnen afzonderlijk gelezen worden, want ze zijn gebaseerd op artikels die verschenen in het wetenschapsblad...

Een van de grootste wetenschappelijke doorbraken aller tijden was de ontdekking van bacteriën door Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723), die vanwege zijn befaamde microscopen uitgeroepen werd tot een van de grootste Nederlanders. Hij werkte in een tijd waarin de basis werd gelegd voor onze huidige wetenschappelijke praktijk van observatie, controleerbaarheid en publicatie. Als kroon op zijn werk werd hij benoemd tot lid van de prestigieuze Royal Society in Londen.

Van Leeuwenhoek presenteerde...

In honderden infographics het rijk van generaal, keizer en dictator Napoleon Bonaparte

Na een staatsgreep liet Napoleon zich in 1804 tot keizer van Frankrijk uitroepen. Vervolgens wist hij een groot deel van Europa onder zijn gezag te brengen, ook Nederland (met koning Lodewijk Napoleon) en Vlaanderen. Na de mislukte veldtocht naar Rusland in 1812 werd zijn Grande Armée compleet verslagen. Terug van zijn verbanning op Elba greep hij opnieuw naar de macht. De Slag bij Waterloo in 1815 vormde e...