Samengesteld door Jacques De Visscher en Jean-Pierre Monsieur

Met een voorwoord van Paul van Tongeren

Cornelis Verhoeven was een van de meest originele en invloedrijke Nederlandse filosofen. Hij was bovendien een gedreven auteur; zijn oeuvre was gigantisch. In zijn nalatenschap bevinden zich nog veel ongepubliceerde essays. De ene keer gaat het om alledaagse mijmeringen, de andere keer om denkoefeningen, om iets uit te proberen. Voor Verhoeven kon een uitdrukking of slechts één woord volsta...

De wondere wereld van de atomen heeft de mensen al meer dan tweeduizend jaar gefascineerd. Reeds in de vijfde eeuw voor onze jaartelling formuleerde de Griekse filosoof Demokritos de stelling dat ons hele universum in feite bestond uit atomen en het lege. Deze atomen zijn ondeelbaar, oneindig in aantal en onzichtbaar voor het oog.

Ze kunnen zich echter voor ons geestesoog vertonen, zoals ook stofjes die in een donker vertrek onzichtbaar zijn, zichtbaar worden als er door een kier in het gordij...

Søren Kierkegaard blijft intrigeren. De belangstelling voor zijn werk is in de eenentwintigste eeuw groter dan ooit tevoren. Dat komt wellicht doordat hij niet zomaar denker is, maar existentieel denker, en niet alleen denker, maar ook schrijver, niet alleen filosoof, maar ook theoloog, niet alleen ironicus, maar ook komiek. Kierkegaard zoekt de lezer op in het bestaan en probeert haar of hem te bewegen tot een intensievere vorm van leven. Dat maakt zijn oeuvre existentieel. En hij ontwikkel...

Een nuchtere vraag: kunnen we onze maatschappij veranderen? Impulsief: ja, toch. Bijna niemand gelooft echter dat je het kapitalisme kunt afschaffen. Terwijl velen helemaal niet in de weldadigheid van het kapitalisme geloven. Over deze paradox gaat 'Actief socialisme en vrijheid'.

Het uitgangspunt is: een betere en socialere samenleving is mogelijk. Dat wordt uitgewerkt naar actuele vormen van politiek denken en handelen. Inspiratiebronnen zijn ideeën van Marx, Engels en anderen, waaronder d...

Aan het begin van de jaartelling leefde in Alexandrië de joodse exegeet en filosoof Philo. Het was zijn levenstaak om de heilige boeken van de joden, met name de Torah, uit te leggen. Hij interpreteerde de boeken van Mozes op een filosofische manier en las ze met een platoonse bril. Zijn platoonse blik is ook duidelijk aanwezig in het hier vertaalde werk 'De schepping van de wereld', waarin hij de eerste drie hoofdstukken van Genesis uitlegt.

Aspecten van Philo’s exegese zijn door christe...

Onder de dertien brieven die op naam van Plato zijn overgeleverd, wordt de zevende algemeen beschouwd als authentiek. Voor de kennis van Plato's werk en de maatschappelijke betekenis die hij zelf toekende aan de manier waarop hij de wijsbegeerte beoefende, is dit geschrift zeker van groot belang. Plato brengt in deze brief namelijk verslag uit van de inspanningen die hij zich heeft getroost om invloed uit te oefenen op Dionysius II, tiran van Syracuse, vanaf het moment dat die ervan blijk gaf...

De vraag, wie is de mens? is zo oud als de filosofie zelf en keert in haar geschiedenis telkens weer terug. Soms houden filosofen ons een ideaal voor, soms beschrijven zij de mens in de naaktheid van zijn bestaan. In dit boek worden enkele belangrijke mensbeelden besproken in de vorm van inleidende artikelen en oorspronkelijke, vertaalde teksten. Dit boek biedt zo niet alleen een overzicht van de geschiedenis van het mensbeeld in de filosofie, maar vormt zo ook een waardevolle inleiding in de...

Begeleiders van een socratisch gesprek geven tijdens een dialoog gewoonlijk niet hun mening. In dit boek staan hun vragen, ervaringen, argumenten en inzichten zwart op wit verzameld. Hoe functioneren de verschillende gespreksvormen? Wanneer werken de gespreksregels belemmerend? Wat heeft de socratische methode met waarheid te maken? En met filosofie? Dit soort vragen komt in dit boek aan bod.

De meeste artikelen bevatten voorbeelden van gevoerde gesprekken. Dit maakt deze bundel geschikt als ...

Het hoofdstuk over zelfbewustzijn als begeerte in Hegels Phänomenologie des Geistes bevat drie opmerkelijke gedachten. Het zelfbewustzijn heeft als noodzakelijk objectief correlaat het leven, het manifesteert zich allereerst als begeerte en deze begeerte vindt pas bevrediging in de relatie tot een ander zelfbewustzijn. De gedachtegang die hier ontwikkeld wordt, stelt vragen aan de orde die in de hedendaagse biologie, psychologie en wijsgerige antropologie nog steeds leven.

In dit boekje is de...

Vertaling: Frits FlorinEindredactie: Johan Taels & Karl VerstryngeNawoord: Paul CruysberghsIn Johannes Climacus ofwel Men moet aan alles twijfelen tracht Kierkegaard op een zo consequent mogelijke wijze te voldoen aan de filosofische eis van zijn tijd: 'er moet aan alles getwijfeld worden'. Juist omdat hij een existentiële twijfelaar is, die doet wat hij zegt, wordt zijn levensverhaal een satire op de abstract-speculatieve twijfel van zijn Hegeliaans geïnspireerde tijdgenoten. Twee jaar lat...