In Fundering voor de metafysica van de zeden, verschenen in 1785, verkent Immanuel Kant voor het eerst de ethische consequenties van zijn beroemde Kritiek van de zuivere rede uit 1781. Bij het formuleren van een antwoord op de vraag naar het moreel goede stelt Kant niet het resultaat van menselijk handelen centraal, maar de gezindheid van waaruit dat handelen plaatsvindt. De voorwaarde die deze gezindheid mogelijk maakt meent hij gevonden te hebben in de autonomie van de menselijke wil.

De Fu...

De Nachlass is als een atelier, een werkplaats of een laboratorium, waar je de denker en schrijver Nietzsche tijdens zijn arbeid gadeslaat.

Toen Nietzsche in 1900 overleed, liet hij een groot aantal schriften na met aantekeningen, ontwerpen, schema’s en aanzetten tot een gedachte, al dan niet uitgewerkt. Deze massa notities bleef onuitgezocht sluimeren in het Nietzschearchief, totdat in de jaren zestig van de twintigste eeuw twee Italiaanse filosofen, Giorgio Colli en Mazzino

Montinari, de ...

Wat betekent het om trots te zijn? En waarom zou je trots zijn als je ook dankbaar of blij kunt zijn? Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor opscheppers die geen maat kennen op sociale media, en voor lichtgeraakte mensen die zich snel gekrenkt voelen. Wie trots is, zet zichzelf te veel in de kijker.

Maar trots is ook een emotie die ten grondslag ligt aan emancipatie en daarmee een krachtig wapen kan zijn voor protest. Met trots kun je jezelf als mens beter naar waarde schatten....

De ‘Parijse manuscripten vormen’ de neerslag van Marx’ eerste, intensieve bestudering van de politieke economie, in zijn tijd als redacteur in Parijs. De kennismaking met deze jonge wetenschap gaf zijn denken een beslissende impuls. Marx raakte ervan overtuigd dat niet de speculatieve filosofie, maar de bestudering van onze materiële levensomstandigheden antwoorden moest bieden op de belangrijkste politieke en sociale vraagstukken van de moderne tijd.

In deze manuscripten staat het beg...

In zijn prikkelende essay De gezagscrisis pleit filosoof Ad Verbrugge voor de herwaardering van de mens als een gemeenschapswezen.

We leven in woelige tijden. Crises tuimelen over elkaar heen, eenvoudige oplossingen zijn er niet en het vertrouwen in de gevestigde orde is tanende. De vervreemding tussen burgers en overheid neemt toe, het politieke landschap raakt meer en meer versnipperd en het functioneren van de democratische rechtsstaat staat ter discussie. De kritiek op ‘de elite’ zwel...

De Nachlass is als een atelier, een werkplaats of een laboratorium, waar je de denker en schrijver Nietzsche tijdens zijn arbeid gadeslaat.

Toen Nietzsche in 1900 overleed, liet hij een groot aantal schriften na met aantekeningen, ontwerpen, schema’s en aanzetten tot een gedachte, al dan niet uitgewerkt. Deze massa notities bleef onuitgezocht sluimeren in het Nietzschearchief, totdat in de jaren zestig van de twintigste eeuw twee Italiaanse filosofen, Giorgio Colli en Mazzino

Montinari, de ...

Habermas herneemt de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie.

Jürgen Habermas’ eerste boek, De structuurverandering van het publieke domein, werd gepubliceerd in 1962 en behoorde al snel tot de klassiekers van de twintigste-eeuwse sociologie. In dit boek gaf Habermas invulling aan het begrip ‘publiek domein’, dat hij een plaats toekende tussen de burgerlijke maatschappij en het politieke systeem. Later kwam hij herhaaldelijk terug op...

Tanks op slagvelden, raketten die steden bombarderen en politici die dreigen met kernwapens: de oorlog in Oekraïne werpt ons terug in de tijd. Zien conflicten er in de eenentwintigste eeuw inderdaad net zo uit als in de twintigste? Is de geopolitiek van strijd en van vriend-en-vijand-denken weer terug?

In De overwinning van de politiek laat Haroon Sheikh zien dat achter de tanks en gevechtsvliegtuigen de politieke strijd verweven is geraakt met economie, technologie en recht. Die verwevenhe...

‘Over vrijheid’ (1859) is een vurig pleidooi voor de vrijheid om naar eigen inzicht te denken, te spreken en te leven. Tot op welk punt mogen staat en samenleving zich bemoeien met het individu? Mill introduceert een ‘enkel zeer eenvoudig beginsel’: iedereen is vrij zolang hij of zij de medemens geen schade berokkent. Over zichzelf, over eigen lichaam en geest, is het individu soeverein.

Mill geldt als een grondlegger van het moderne liberale denken. Hij keert zich tegen de dwang van ...