Dat wij nu, van Limburg tot Groningen en van Holland tot Overijssel, hetzelfde land delen, berust grotendeels op stom toeval. Men nam in het verleden beslissingen die op dat moment het best leken, vaak vooral om zichzelf en de directe omgeving te bevoordelen of te beschermen. Maar de grenzen hadden heel anders kunnen liggen, Nederland had een republiek kunnen blijven, en had zelfs permanent ingelijfd kunnen zijn door Frankrijk, Spanje, Duitsland of Engeland.

In Het ontstaan van Nederland bezi...

Meer dan honderd partijen werkten mee aan een ontwerpakkoord om de Nederlandse CO2‑uitstoot in 2030 met ten minste 49 procent terug te dringen. Voorzitter van het Klimaatberaad Ed Nijpels presenteerde het ontwerpakkoord aan het kabinet. De plannen werden doorgerekend en van kanttekeningen voorzien. Daarna was het aan de politiek om keuzes te maken over het tempo waarin klimaatverandering moet worden aangepakt, over de financiering van de voorgestelde maatregelen en over de verdeling van de ...

Toen Julius Caesar op een donkere ochtend in januari met zijn leger het grensriviertje de Rubicon overstak, onder het uitspreken van de woorden ‘de teerling is geworpen’, ontketende hij een van de beroemdste burgeroorlogen uit de geschiedenis.Rubicon is een scherpzinnig, briljant geschreven en uitstekend gedocumenteerd verslag van hoe een grootse beschaving van republiek tot keizerrijk werd. Tom Holland vertelt ons het fascinerende verhaal van de val van de Romeinse republiek, beginnend b...

Staat en slavernij laat zien hoe de Nederlandse staat en haar voorlopers betrokken waren bij het koloniale slavernijverleden. Het beschrijft hoe verschillende betrokkenen, zoals slaafgemaakten, bestuurders en ondernemers in de metropool en in de gekoloniseerde samenlevingen, hiermee omgingen. Aan de hand van actuele kwesties bespreken ruim dertig auteurs de doorwerkingen van het slavernijverleden, slavernij als systeem in de negentiende en twintigste eeuw, de omvang ervan wereldwijd en de vor...

Geen ander deel van de Nederlandse geschiedenis heeft zo veel impact

gehad op het beeld van de westerse wereld als de slavenhandel in West-Afrika.

Bijna drie eeuwen lang, van 1612 tot 1872, bezat Nederland een

tiental forten aan de toenmalige Goudkust (het huidige Ghana). Het

belangrijkste was het kasteel van Elmina. Hiervandaan werden Afrikaanse

mannen, vrouwen en kinderen op onmenselijke wijze naar Noord- en

Zuid-Amerika en het Caribisch gebied verscheept.

Het kasteel van Elmina ...

Dit is het vervolg op het immens succesvolle in 2004 verschenen 'In Europa'. Waar bij 'In Europa' de focus ligt op de in zoveel opzichten gruwelijke 20ste eeuw, getekend door twee wereldoorlogen, gaat 'Grote verwachtingen' over de eerste twee decennia van de eenentwintigste eeuw.

Geert Mak schetst de sfeer en stemming tijdens de eeuwwisseling, het optimisme dat toen hoogtij vierde maar gaandeweg verdween, de gevoelens rond de invoering van de euro, de gevolgen van de aanslag op de Twin Tower...

Op 17 augustus 1945, twee dagen na de Japanse capitulatie die ook in Azië een einde maakte aan de Tweede Wereldoorlog, verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en trachtte met geweld regie te krijgen over het proces van dekolonisatie. Dit leidde tot vier jaren van moeizame onderhandelingen en bittere oorlogvoering.

In 2005 verklaarde de Nederlandse regering dat Nederland die oorlog ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ niet had moeten voeren. Over het ge...

De grote verkiezingswinst van Geert Wilders, de groei van extreemrechts in andere Europese landen, de mogelijke terugkeer van Donald Trump: personen en partijen die het niet zo nauw nemen met de rechtsstaat hebben de wind in de zeilen. Onze democratie wordt in toenemende mate bedreigd, wat herinneringen oproept aan de vorige eeuw. Want nog niet eens zo heel lang geleden zagen onze voorouders hun regeringen zwichten voor fascisme, nazisme en communisme. Ook zij vertrouwden erop dat de rechtsta...

Door de coronacrisis is eens te meer de ingewikkelde relatie tussen politiek en wetenschap blootgelegd. Het kabinet bestrijdt de pandemie op basis van adviezen van wetenschappelijke experts, die verondersteld worden neutraal én onafhankelijk te zijn. De beleidskeuzes die daaruit volgen worden steeds meer onderwerp van (politieke) discussie, waardoor ook de adviseurs zelf onderdeel van het politieke debat worden. Dit jaarboek belicht deze interactie tussen politiek en wetenschap vanuit divers...