Tijdens de vredesonderhandelingen na de Eerste Wereldoorlog beloofden wereldleiders te bouwen aan een nieuwe internationale orde, geworteld in democratie én sociale gelijkheid. Voorvechtsters van het vrouwenkiesrecht waren vast van plan hen daaraan te houden maar werden van de onderhandelingstafel geweerd. Daarop ontmoetten feministische activisten van over de hele wereld elkaar tijdens een parallelle conferentie en getuigden van een revolutionaire boodschap: duurzame vrede vereist niet alle...

‘De Nederlanders in het openbaar de les te lezen, maakt ze waarschijnlijk nog koppiger in plaats van minder koppig. En ze zijn al koppig genoeg,’ schreef een Britse diplomaat in juli 1947.

Hoe keken de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk in de periode 1945-1949 aan tegen de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog? Toonden zij vooral begrip voor het Nederlandse politieke en militaire beleid of eerder voor het Indonesische standpunt, en op welke manieren probeerden zij de ...

De strijdkreet ‘bersiap!’ klonk in talloze steden en dorpen in Indonesië tijdens de eerste maanden na het uitroepen van de onafhankelijkheid, op 17 augustus 1945. De alom gehoorde oproep ‘paraat te staan’ voor de vrijheidsstrijd van de jonge natie markeert de start van de Indonesische revolutie en luidde een periode in van extreem geweld. Deze gewelddaden waren voornamelijk gericht tegen burgers en dienden geen militair doel.

'Het geluid van geweld' schetst de dynamiek van dit extrem...

In een guerrillastrijd als de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog zijn inlichtingen doorslaggevend voor het behalen van militaire successen. Geen wonder dus dat Nederland en de Republiek Indonesië van 1945 tot 1949 een grimmige inlichtingenstrijd voerden. Daarbij gebruikten zij spionage, infiltratie en andere – veelal extreem gewelddadige – middelen, onder meer bij het verhoren van gevangenen. Ook zetten zowel Nederlanders als Indonesiërs – met wisselend succes – een wijdvertakt a...

Op 17 augustus 1945, twee dagen na de Japanse capitulatie die ook in Azië een einde maakte aan de Tweede Wereldoorlog, verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en trachtte met geweld regie te krijgen over het proces van dekolonisatie. Dit leidde tot vier jaren van moeizame onderhandelingen en bittere oorlogvoering.

In 2005 verklaarde de Nederlandse regering dat Nederland die oorlog ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ niet had moeten voeren. Over het ge...

Hoe kwam het dat de Republiek in de zeventiende eeuw kon uitgroeien tot een wereldmacht? Welke rol speelde Nederland in de eeuwen daarna op het internationale toneel? Wat was kenmerkend voor de Nederlandse economie sinds de zestiende eeuw? Hoe ontwikkelden zich de politieke verhoudingen in het binnenland? Welke rol speelde de ‘verzuiling’ en hoe zijn de opkomst van het populisme en de huidige partijpolitieke versplintering te verklaren?

In zijn antwoord op deze en andere vragen geeft Fris...

In dit nummer van Scheepshistorie staan de volgende artikelen:

De zeeslag bij Solebay

In de zomer van 1672 verkeerde Nederland in een weinig florissante situatie. Van alle kanten dreigde oorlogsgevaar. Was Engeland nog te vertrouwen? Nee, de nederlaag bij Chatham moest gewroken worden. Er volgde een zware strijd ter zee in de aanloop naar de derde Nederlands-Engelse oorlog.

Afschaffen van het oorlam

Het verstrekken van sterke drank was een vertrouwde gewoonte op Nederlandse schepen. Rond het ...

De Indonesische onafhankelijkheidsoorlog is in Nederland lange tijd aangeduid met versluierende termen als ‘politionele acties’. In werkelijkheid was het een ware oorlog waarin Nederlandse troepen met moderne wapens de strijd aangingen. De inzet van artillerie, bommenwerpers en scheepsgeschut werd niet geschuwd in het streven de gewapende ‘opstand’ de kop in te drukken. Wat waren de gevolgen van bombardementen en beschietingen met dergelijk grof geschut? In welke gevallen werden deze ...

Velen zijn zich er niet van bewust dat wiskunde de wortel is van kunst, architectuur, bestuur en eigenlijk ieder ander aspect van onze beschaving. Wat kún je hiermee, is de vraag die vaak opkomt tijdens lessen algebra, calculus of geometrie. Het antwoord wordt gegeven in deze fascinerende reis door de geschiedenis van de beschaving waarin Michael Brooks laat zien dat wiskunde de basis is van ons begrip van de wereld.

Wiskundig inzicht in driehoeken stelde ontdekkingsreizigers in staat over ze...