De integratie van een genderperspectief in historisch onderzoek heeft gevolgen die verder reiken dan simpelweg de aanvulling van bestaand onderzoek met bijkomende onderzoekssubjecten. Ze vraagt om een fundamentele herbezinning over begrippen die vaak hun betekenis hebben gekregen vanuit een specifieke mannelijke insteek.

Dit nummer van Nieuwe Tijdingen verkent wat een zorgvuldig toegepast genderperspectief concreet oplevert voor het vroegmoderne onderzoek naar uiteenlopende thema’s zoals mi...

Toegankelijke inleiding in de historische praktijk voor het secundair geschiedenisonderwijs.Was het dodelijke schot dat Gavrilo Princip op 28 juni 1914 afvuurde de rechtstreekse aanleiding voor het losbarsten van de Eerste Wereldoorlog? Moeten we de dieperliggende oorzaken voor de Groote Oorlog eerder in de militair-politieke dan wel in de economische sfeer zoeken? En wat met de rol van het toeval in dit alles? Deze en andere historische vragen werden doorheen de afgelopen eeuw uiteenlopend b...

In het geschiedenisonderwijs in Vlaanderen wordt nog al te vaak een eurocentrisch perspectief gehanteerd. Dit eurocentrisch denken stelt voorop dat de belangrijkste ontwikkelingen in de wereldgeschiedenis te vinden zijn in de evolutie van de Europese en Westerse wereld, en gebruikt het Westen als maatstaf om andere beschavingen te beoordelen. De eurocentrische blik is het resultaat van de polariserende wig die vanaf het begin van de Europese koloniale expansie werd gedreven tussen 'the West a...

Welke gebeurtenissen, plekken en figuren blijven er hangen in het geheugen van achttien prominente Belgen als ze aan hun land denken? Op deze vraag zochten Franstalige en Nederlandstalige academici gedurende enkele jaren een antwoord. Ze organiseerden ontmoetingen met Belgische duo’s uit uiteenlopende maatschappelijke domeinen: de journalisten Nina Verhaeghe en Christian Laporte, de politici Herman Van Rompuy en Philippe Moureaux, de dichters Dirk Van Bastelaere en Laurence Vielle, de regis...

De vroegmoderne periode kan de laatste jaren rekenen op grote belangstelling in Nederland en Vlaanderen. In maatschappelijke discussies over (nationale) identiteit, onderwijs en de erfgoedsector wijzen opiniemakers bijvoorbeeld graag op de economische, politieke, sociale en culturele verworvenheden van de periode voor 1800. Deze interesse in het verleden is uiteraard toe te juichen, maar het politieke gebruik van historische verwijzingen staat ook op gespannen voet met wetenschappelijke gesch...

De prehistorie blijft veel mensen fascineren. Onze kennis over het verste menselijk verleden is er in de laatste decennia sterk op vooruit gegaan, maar we worden nog voortdurend met nieuwe methodologische en inhoudelijke ontwikkelingen geconfronteerd. Dit vierde volume in de reeks Historisch denken biedt op bevattelijke wijze een aantal recente wetenschappelijke inzichten uit de archeologie, antropologie en geschiedenis.

De auteurs zoomen in op onze vroegste voorouders, hun verspreiding over...

Hoeveel migranten zijn er in België? Waar komen ze vandaan? Zijn het overwegend mannen? Zijn ze geïntegreerd of bedreigen ze onze identiteit? Nemen ze jobs af van de Belgen of worden ze gediscrimineerd? Wie bedoelt men met “mensen zonder papieren”? Is België gastvrijer dan andere landen? Mogen we onze grenzen sluiten?

De meeste Belgen hebben wel een antwoord op dat soort vragen, maar vaak baseren ze zich op vooroordelen of foutieve informatie. Migratie in België in 21 vragen en antwoo...

In de negentiende eeuw bloeide de haven van Antwerpen en dat leidde tot een groeiende aantrekkingskracht op zowel internationale immigranten alsook werkmigranten uit andere hoeken van het land. In dit boek wordt onderzocht hoe de stad Antwerpen omging met buitenlandse nieuwkomers in een periode waarin niet enkel het aantal migratiebewegingen steeg, maar waarin ook de inmenging van de centrale staat alsmaar toenam. Na de onafhankelijkheid van België was de medewerking van de lokale bestuursni...

De beeldvorming over de ‘Nieuwe Wereld’ was de voorbije decennia aan fundamentele veranderingen onderhevig. Het perspectief bleef echter vaak westers. Det vijfde volume in de reeks Historisch denken volgt zowel de voetstappen van de veroveraars als van de overwonnenen. Van ontdekking tot ontwrichting analyseert chronologisch de gebeurtenissen in Amerika na 1492. De ‘ontdekking’ van Amerika door Columbus resulteerde in een ontmoeting met de oorspronkelijke bewoners van het continent, w...