Literatuur in de wereld gaat over het onderzoek naar de Nederlandse 'schone letteren' - naar literatuur op schrift (romans, verhalen en gedichten), maar ook naar andere teksten en cultuurproducten: krantenartikelen, reclamefolders, lms en websites. Het boek biedt verschillende invalshoeken om zulk materiaal te analyseren. Steeds vanuit een duidelijke stellingname: de Nederlandse letterkunde staat altijd midden in de wereld. Die wereld bestaat uit culturele en maatschappelijke contexten, maar ...

Aan het eind van de negentiende eeuw kwamen de Engelse filosofen Bertrand Russell en G.E. Moore in verzet tegen de traditie waarin zij waren opgeleid. Zij verweten haar vaagheid en dubbelzinnigheid. Naar hun mening moest de filosofie een nieuw begin maken, en zich voortaan laten leiden door logica en door analyse van de gebruikte taal. Zo zouden veel, mogelijk zelfs alle problemen van de traditionele filosofie kunnen worden ontmaskerd als schijnproblemen.

Met hun pleidooi voor vernieuwing sto...

Vakwerkbouw, het bouwen met hout en leem, is vele eeuwen oud en komt verspreid over heel Europa voor. Coen Eggen heeft de afgelopen veertig jaar intensief veldwerk gedaan in Limburg en nabije omgeving. Aan de hand van goedgekozen voorbeelden en meer dan 700 illustraties laat hij zien welke gebouwsoorten en invloeden in Zuid-Limburg voorkomen. Zowel op hoofdlijnen als in detail werkt hij alles uit en biedt zo een diepgaand inzicht in een bouwmethode die eeuwenlang de norm was.

Vakwerkbouw gaat...

Justinus de Beyer (1705-1772) was een telg uit een adellijk Gelders geslacht waaruit verscheidene regenten zijn voortgekomen die te Nijmegen het ambt van schepen en burgemeester vervulden. Na een gedegen opleiding in de humaniora en een rechtenstudie te Utrecht maakte Justinus de Beyer een “grand tour” door verschillende Europese landen. Eenmaal terug in Nijmegen leidde hij aanvankelijk een ambteloos bestaan: naast het beheer van het familiebezit, wijdde hij zich volledig aan de Muzen. W...

Er werd wat afgezongen tijdens het Derde Rijk. Zonder overdrijving kan men spreken van een ware dictatuur van de zang. De nazi's zorgden er wel voor dat iedereen, van de kleinste kleuter tot de hoogste partijbons, royal kon putten uit een reservoir aan bruine liederen. Want zang gaf moed, verbroederde en stampte de propagandaleuzen erin. Zingen is beter dan denken, beweerde een nazi-gezinde dichter zelfs. Tijdens de Tweede Wereldoorlog galmden overal in bezet Europa Duitse marsliederen door d...

Beelden activeren ons denken en resulteren zo in denkbeelden. Op het kruispunt van heden en verleden speurt Mieke Bal in Het geel van Marcel Proust naar de relevantie van kunst voor actuele vragen en problemen. In deze zoektocht ontmoeten we zowel literaire als beeldende kunstwerken, zowel oude meesters als kunstenaars van nu.

Via Proust en Flaubert, Munch en Bourgeois, de Bijbel en de Koran, wordt de lezer uitgenodigd opnieuw na te denken over geschiedenis en anachronisme, biografie en perso...

Saskia de Coster las Letter en Geest. Een spookroman van Frans Kellendonk in februari 2023, toen ze zich een maand lang had laten opsluiten in een glazen hok in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. Kellendonk probeert, aldus De Coster, ‘via zijn verhalen zijn demonen en kwelgeesten ergens onder te brengen.’ De Coster grijpt haar lectuur van de roman aan om het tijdens de lezing niet alleen te hebben over de verscheurdheid van Kellendonk, maar ook over haar eigen spoken...

De afgelopen jaren heeft de geschiedenis sterk aan populariteit gewonnen. Kennis over het verleden en de doorwerking ervan in het heden worden van groot belang geacht. De geschiedenis is weer helemaal terug in ons nationale zelfbeeld. Wie aan het vak geschiedenis denkt, denkt al snel aan jaartallen. Achter zo’n chronologische kijk op het verleden gaan echter verschillende visies op het begrip ‘tijd’ schuil. Sommige historici zien tijd als een beweging van groei, bloei en verval. Anderen be...

Het prestige van de Oranjes in de negentiende eeuw was grotendeels te danken aan de integere prins Frederik, die vaak optrad als troubleshooter en decorumbewaker in de familie. Het levensverhaal van deze tweede zoon van Willem I biedt een inkijkje in de 'inburgering' van het koningschap in Nederland. De prins was kroongetuige van het autocratische bewind van zijn vader, van de geruizeloze politieke omwenteling in 1848 én van de stuurloosheid onder Willem III.

Door zijn hoofdrol in het leger,...