Wij Nederlanders zijn geen heftig volkje. We zoeken steeds naar compromissen. We polderen en radicaliteit vinden we maar vies. Dit beeld hangen wij graag van onszelf op. Maar klopt het ook, als we in de spiegel van het verleden kijken? Hoorde bijvoorbeeld de Franse Revolutie bij een land vol opgewonden standjes, en zal ze dus een ver-van-mijn-bed-show blijven? Kunnen we dat idee volhouden, terwijl we met verbazing de aardverschuiving gadesloegen die zich in ons kikkerlandje voor en na de moor...

Hermeneutiek is van oudsher de kunst van het uitleggen, maarinterpreten en vertalers doen meer dan alleen woorden verhelderen.Wanneer hermeneutiek wordt opgevat als spreken namens de ander,blijkt de interpreet tevens de stem te zijn van hen die afwezig zijn ofde taal van de toehoorders niet machtig zijn - of dit nu de goden, dedoden of de sprakelozen zijn. Al vanaf Plato's dialogen, zo betoogt Gert-Jan van der Heiden, speelt het spreken namens de ander een belangwekkende rol in de filosofie. ...

Literatuur in de wereld gaat over het onderzoek naar de Nederlandse 'schone letteren' - naar literatuur op schrift (romans, verhalen en gedichten), maar ook naar andere teksten en cultuurproducten: krantenartikelen, reclamefolders, lms en websites. Het boek biedt verschillende invalshoeken om zulk materiaal te analyseren. Steeds vanuit een duidelijke stellingname: de Nederlandse letterkunde staat altijd midden in de wereld. Die wereld bestaat uit culturele en maatschappelijke contexten, maar ...

Aan het eind van de negentiende eeuw kwamen de Engelse filosofen Bertrand Russell en G.E. Moore in verzet tegen de traditie waarin zij waren opgeleid. Zij verweten haar vaagheid en dubbelzinnigheid. Naar hun mening moest de filosofie een nieuw begin maken, en zich voortaan laten leiden door logica en door analyse van de gebruikte taal. Zo zouden veel, mogelijk zelfs alle problemen van de traditionele filosofie kunnen worden ontmaskerd als schijnproblemen.

Met hun pleidooi voor vernieuwing sto...

Justinus de Beyer (1705-1772) was een telg uit een adellijk Gelders geslacht waaruit verscheidene regenten zijn voortgekomen die te Nijmegen het ambt van schepen en burgemeester vervulden. Na een gedegen opleiding in de humaniora en een rechtenstudie te Utrecht maakte Justinus de Beyer een “grand tour” door verschillende Europese landen. Eenmaal terug in Nijmegen leidde hij aanvankelijk een ambteloos bestaan: naast het beheer van het familiebezit, wijdde hij zich volledig aan de Muzen. W...

Er werd wat afgezongen tijdens het Derde Rijk. Zonder overdrijving kan men spreken van een ware dictatuur van de zang. De nazi's zorgden er wel voor dat iedereen, van de kleinste kleuter tot de hoogste partijbons, royal kon putten uit een reservoir aan bruine liederen. Want zang gaf moed, verbroederde en stampte de propagandaleuzen erin. Zingen is beter dan denken, beweerde een nazi-gezinde dichter zelfs. Tijdens de Tweede Wereldoorlog galmden overal in bezet Europa Duitse marsliederen door d...

Hoe vluchtig is een datum? Hoe eenmalig is een gebeurtenis, hoe uniek een naam, een uitspraak of een wachtwoord? In Sjibbolet leest de Franse filosoof Jacques Derrida het werk van de Duitstalige joodse dichter Paul Celan vanuit de verwondering over het woord dat steeds opnieuw terugkomt en niettemin altijd weer enkelvoudig is. En over de gebeurtenis van de Holocaust, het niet aflatende thema van de poëzie van Celan en de in haar verschrikking unieke gebeurtenis die de twintigste eeuw geteken...

De Denkbeelden van Walter Benjamin zijn als foto's in proza. Of hij nu schrijft over Napels, Parijs of de Noordzee, over eten, dromen, liefde of reizen - het onderwerp ontstijgt altijd de conventionele grenzen van filosofie, journalistiek en literatuur. Benjamins momentopnames roepen het Europa van de vroegste jaren dertig op en tonen het leven in de stad als een verzameling van duizenden indrukken.

Walter Benjamin laat zich in Denkbeelden zien als reizend observator, die fragmenten van het m...