Hoe textielfabrikanten de Overijsselse natuur beschermden is een lang bewaard gebleven geheim. De Twentse textielfabrikant Gerrit Jan van Heek jr. zag negentig jaar geleden al het belang van natuurbescherming en gaf de aanzet tot de oprichting van wat nu de provinciale natuurbeschermingsorganisatie Landschap Overijssel is. Tegelijk riep hij andere fabrikanten op om het karakteristieke landschap te behouden en zorgvuldig om te gaan met cultuurhistorische waarden. In mei 1941, midden in de Twee...

'Logica. De kunst van het redeneren' is het eerste logicaboek van een vrouwelijke denker in Europa. Het is in

Amsterdam geschreven door de onterecht vergeten Josina Carolina van Lynden (1717-1791). In ruim driehonderd toegankelijke paragrafen praat Van Lynden de lezer bij over drogredenen, argumenten en argumentatietechnieken. Ze laat en passant zien dat het in haar tijd opkomende materialisme zich veelvuldig bedient van onjuiste redeneringen.

De pers noemde dit boek bij verschijning in 1770 ...

Dieren hebben hun eigen levensdoelen. Daarom mogen ze niet zonder meer als middel worden ingezet voor onze doelen. Dit (kantiaanse) standpunt werkte de Amerikaanse filosoof Tom Regan (1938-2017) uit in dit wereldberoemde boek. The Case for Animal Rights, een klassieker uit 1983, verschijnt nu voor het eerst in het Nederlands, met een nawoord van Michel Vandenbosch.

‘Het is misschien wel de meest consistente en meest onwrikbare verdediging van dierenrechten.’

Tom L. Beauchamp, Georgetown U...

Bijen hebben een piepklein zenuwstelsel. Hun hersenen hebben de grootte van een vierkante millimeter. In dit boek laat etholoog Lars Chittka zien dat bijen desondanks over opmerkelijke cognitieve vermogens beschikken. Ze zijn slim, hebben een persoonlijkheid, herkennen bloemen en menselijke gezichten, communiceren via een eigen taal, vertonen emoties, kunnen tellen en gebruiken eenvoudige gereedschappen. Ze leren van elkaar en weten problemen op te lossen. Bijen zien meer kleuren dan wij, maa...

In De mens is geen plaag betoogt Cees Buisman dat er best plaats is voor 10 miljard mensen op aarde, zoals de voorspelling voor het jaar 2100 luidt.

Buisman analyseert in dit essay scherpzinnig enkele van de problemen waarvoor de wereld zich gesteld ziet, voornamelijk het gebrek aan zoet water. Ook rekent hij af met clichés en komt hij met onverwachte, positieve oplossingen. Overbevolking is niet het probleem, het effect van ons handelen op de rest van de wereld heeft veel meer invloed. We s...

De Duitse filosoof Thomas Macho beschrijft onze band met het dier vanaf de oertijd tot nu. Zijn filosofische betoog voert langs offerrituelen, knuffels en dierenrechten. Terwijl hij onze gedeelde geschiedenis met het dier in herinnering roept, plaatst Macho vraagtekens bij onze huidige omgang met dieren. Op dit moment eet bijna iedere Europeaan zestig kilo vlees per jaar. Dat we gemakkelijk over de dood van dieren heenstappen, komt omdat we onze gedeelde geschiedenis – dieren zijn onze verw...

‘Noem niets uw eigendom, maar laat alles voor u gemeenschappelijk bezit zijn.’ Zo begint dit kleine en zeer invloedrijke geschrift van Aurelius Augustinus. Wie een leven in de geest van Augustinus wil leiden – en waarom zou je dat niet willen? – geeft het ego op, inclusief alle bezit. Dat doe je niet om je slaafs te onderwerpen – Augustinus heeft een hekel aan strenge, gesloten kloosters – maar om mentale ruimte te creëren waardoor je een oprecht gemeenschapsmens kunt worden.

De...

Ganzen, steltlopers ... dunbekwulp! De kennis in Nederland over veel van ‘onze’ vogelsoorten in het Waddengebied was al enorm in de jaren tachtig van de vorige eeuw, maar er bestond een enorme wetenschappelijke honger naar eigen waarnemingen en onderzoek in de broedgebieden: arctisch Siberië.

In Siberië zijn geen wegen, alleen richtingen neemt de lezer mee naar het taaie werk om dat onderzoek voor elkaar te krijgen. Congressen, wodka, stom toeval, vertrouwen tussen individuen, de val v...

Deze atlas bevat veertig kaarten die ons uitnodigen en provoceren om de wereld te heroverwegen. We komen kaarten tegen die de conventionele wijsheid uitdagen, kaarten die de confrontatie aangaan met sociale en politieke normen en exemplaren die een nieuw perspectief bieden op bekende landschappen, op migratie, het klimaat en veel meer. Deze zorgvuldig samengestelde selectie van kaarten beslaat vele eeuwen. We gaan van eeuwenoude perkamentrollen via inheemse cartografie naar de meest geavancee...

Eilanden zijn proeftuinen van evolutie: wanneer de eerste planten en dieren op het kale gesteente zijn neergestreken, kunnen de wildste experimenten beginnen. Hun isolatie biedt de ideale randvoorwaarden voor het ontstaan van merkwaardige soorten. Ondanks hun kleine landoppervlak leveren eilanden een grote bijdrage aan de wereldwijde biologische en culturele diversiteit.

Aan de hand van zijn eigen ervaringen en wetenschappelijke inzichten uit de eilandbiogeografie maakt Sietze Norder een tij...