De Europese integratie nam een vlucht met de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1950. Maar waarom gebeurde dat juist toen? En waarom op die manier? Om deze vragen te beantwoorden gaat Mathieu Segers terug in de tijd, op zoek naar een fenomeen dat toen nog een idee uit de toekomst was. Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog ontsprong uit de dreiging van een groot naderend onheil een ideeënstroom, die na een meanderend begin steeds wilder werd en uiteinde...

Sinds de industriële revolutie werd veel vooruitgang geboekt – denk aan welvaart en geneeskunde. Er zijn redenen om te geloven dat die trend zich door AI zal voortzetten. Toch veroorzaakt AI ook problemen als discriminatie en desinformatie. Minder bekend is dat AI talloze giftige moleculen kan produceren, dat het erg dodelijke virussen kan verspreiden, of dat het een kerncentrale kan platleggen. En wat als er AI komt waarover we geen controle hebben? Volgens Sam Altman van OpenAI en Stephe...

Tweeënhalf jaar is Soo-Ji No bij aankomst vanuit Zuid-Korea in Nederland. Op haar levensreis als Lavinia Meijer leert ze naast een nieuwe moedertaal de taal van de muziek. Het lied ‘Verdronken vlinder’ van Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh wordt haar draad van Ariadne: ‘Om te leven dacht ik je zou een vlinder moeten zijn. ’Als ze acht jaar is, ontmoet ze de liefde van haar leven: de harp. Lavinia’s missie, het instrument een prominentere rol geven in de (moderne) klassieke muzie...

Het is een sprookje dat onze markteconomie een onmisbare voorwaarde voor welvaart en rechtsstaat is. Dat weet de internationaal gezaghebbende Nederlandse economisch historicus Bas van Bavel onweerlegbaar aan te tonen. Hij toetst de abstracte beweringen van de economen genadeloos aan de historische werkelijkheid. De vrije markt, die aanvankelijk breed werd omarmd, blijkt na enige tijd de welvaartsgroei juist te remmen: nieuwe economische elites veroveren met hun rijkdom politieke en juridische...

In 1895 werd Willem Mengelberg vaste dirigent van het Concertgebouworkest. Hij is dan 24 jaar en staat aan het begin van een glansrijke internationale carrière, die echter ook enkele tragische dieptepunten zou kennen. Mengelberg werd als dirigent alom bewonderd, maar was als mens niet bij iedereen geliefd.In dit eerste deel van de biografie, dat Mengelbergs leven tot 1920 bestrijkt, is er veel aandacht voor zijn vormig en zijn snelle opkomst in het Nederlandse en internationale muziekleven, ...

Hebt u vroeger ook op een dempie gestaan? Hoeveel eilanders zijn er in Amsterdam? Wist u dat bolleboos uit het Jiddisch stamt en met de gevangenis te maken heeft? Waarom wonen de klagers in de Warmoesstraat? Wie hebben het woord bolus naar Amsterdam gebracht? Wat doet u als u Nieuwedijkies maakt? En wat is er aan de hand als uw armen te kort zijn? Weet u waarom de Eerste Lindendwarsstraat een dwarsstraat wordt genoemd?

En waarom is een meier 100 euro en een joetje maar 10?

Op deze en nog vee...

Veel mensen associëren de Middeleeuwen met armoede, wreedheid, honger en ziekte: een barbaarse, primitieve wereld. Deze sombere kijk gaat terug op de Renaissance, toen humanisten de term bedachten voor de 'duistere' eeuwen tussen hun eigen tijd en de klassieke Oudheid. De Middeleeuwen. Een kleine geschiedenis probeert dit eenzijdige beeld bij te stellen door de belangrijkste ontwikkelingen uit de periode in kaart te brengen. Het is met kennis van zaken geschreven met behulp van de nieuwste i...

Van de iconische klassieker Het heelal zijn inmiddels over de hele wereld miljoenen exemplaren verkocht. Hawking gaf met dit boek een enorme impuls aan het wetenschappelijk onderzoek naar de micro- en macrokosmologie. Hij wordt alom beschouwd als een van de grootste voortzetters van het werk van Einstein en verwierf grote vermaardheid door zijn model voor zwarte gaten.

In Het heelal maakt Hawking zijn revolutionaire en fascinerende theorieën toegankelijk voor een breed publiek. In opmerkeli...

Een kort lontje kan geen kritiek verdragen. Waarom zegt u dat? U moet u altijd mij hebben. Ze reageren vaak explosief als u ze aanraakt: Raak me niet aan, wat raak jij me aan!! Ze ontkennen dat ze iets gedaan hebben, ook als u het duidelijk hebt gezien. Na een brutale opmerking: Ik vind dat toch? Als ik het vind, mag ik het toch zeggen?

Hoe kunt u korte lontjes corrigeren zonder dat u in oeverloze 'discussies' terechtkomt? Wat doet u na een woedend raak me niet aan? Hoe kunt u na een diefstal...

Denken begint met twijfelen en ‘nee’ durven zeggen. Denken is behalve kritische vragen stellen ook de draad spannen tussen verleden en toekomst, teneinde beter voorbereid te zijn op de mogelijkheden die in het heden verscholen liggen.

Rosa Luxemburg (1871-1919) en Hannah Arendt (1906-1975) waren beiden politieke denkers die vanuit hun kritische reflectie op het kapitalisme en de moderne consumptiemaatschappij voor meer politieke participatie van de bevolking pleitten.

‘Politieke kwesti...