Een mooie baan, veel geld verdienen, aandacht en bewondering krijgen… dingen waarvan veel mensen dromen. Maar volgens de Romeinse filosoof Seneca (eerste eeuw n.Chr.) moeten we daar juist vanaf. Het leven is te kort, zegt hij, om te verspillen aan bijzaken. Richt je liever op wat er werkelijk toe doet: op innerlijke kracht en kwaliteit, op zelfbeheersing, op het goede. Alleen zo kan een mens het ware geluk bereiken.

Seneca’s tijdloze raad staat verwoord in zijn geliefde Brieven aan Lucili...

Als een zeventiende-eeuwse Franse denker zich zes dagen lang terugtrekt in een stoel voor de haard en zijn gedachten de vrije loop laat gebeurt er iets wat de geschiedenis van het denken blijvend verandert. Hij doet de beroemdste ‘uitvinding’ van de filosofie: cogito ergo sum – zelfs als ik alles in twijfel trek blijft één zekerheid onbetwijfelbaar overeind, namelijk dat ik ben. De harde zekerheid van deze gedachte vormt al eeuwen een grote aantrekkingskracht, want hoe onbetwistbaar d...

Franz Junghuhn (1809-1864) was een onwaarschijnlijk veelzijdig geleerde die de natuur in haar totaliteit wilde begrijpen. Hij beschouwde haar als een organisme waarin geen enkel element op zichzelf kan bestaan, ook de mens niet. Junghuhn was een tijdgenoot van de beroemde vader van de ecologie Alexander von Humboldt (1769-1859), met wie hij correspondeerde, en die zijn werk bewonderde. Humboldt schreef onder meer: ‘Het deed me plezier u in levenden lijve te kunnen vertellen hoeveel ik van u...

Mensen kunnen niet zonder cadeaus. Dat wil zeggen: in iedere menselijke beschaving speelt het uitwisselen van geschenken een belangrijke rol. Een fles wijn voor bij een diner, een officieel geschenk bij een staatsbezoek, een huwelijkscadeau: het uitwisselen van kleine of grotere aardigheden is overal en in alle tijden een manier om belangrijke gebeurtenissen te markeren.Wat wel per cultuur verschilt, is waar die giften en gaven uit bestaan en bij welke gelegenheden ze precies worden uitgewiss...

In De ontkenning van de dood (1973) pakt Becker het probleem van de grootste leugen van het menselijk bestaan aan: de weigering om de eigen sterfelijkheid te onderkennen. De gehele beschaving lijkt zichzelf namelijk te beschermen tegen het besef van de dood als einde van het leven. Volgens Becker leven we behalve in onze tastbare wereld ook in een symbolische, waarin zich de overtuiging van onze onsterfelijkheid bevindt. We scheppen om herinnerd te worden, om deel uit te maken van iets waarva...

In een tijd waar het de normaalste zaak van de wereld is dat vrouwen even serieus worden genomen als mannen, maar het tegelijkertijd niet meer vanzelfsprekend is dat vrouwen zelfbeschikkingsrechten hebben, is deze paradigmatische tekst minstens zo relevant als in de tijd en cultuur waarin ze werd geschreven.

Hélène Cixous, Frans filosoof, verbindt het vrouwelijke met het schrijven – de noodzaak om een eigen stem en poëtica te vinden – en met verlangen, schoonheid, angst en schaamte. Ze ...

Waarom moeten we gehoorzamen? Dat is de kernvraag van het felle betoog van Étienne de la Boétie, die het schreef toen hij pas achttien was. Zijn antwoord: dat moeten we niet. En we moeten ons er ook niet toe laten dwingen. Niemand kan een volk onderwerpen als dat zich niet eerst aan hem heeft onderworpen.

De publicatie van De vrijwillige onderwerping (1576) maakte Boétie, de hartsvriend van de filosoof Montaigne, tot een intellectuele voorloper van het anarchisme en de burgerlijke ongehoor...

Epictetus brengt een strikte tweedeling aan tussen wat wel en niet in onze macht ligt. Een mens heeft macht over zijn houding ten opzichte van wat hem overkomt, maar niet over wát hem overkomt. Gezondheid, aanzien, rijkdom: maak je er niet druk om en neem het zoals het komt. Deze levenshouding leidt tot volmaakte vrijheid en geluk.In deze editie zijn alle overgeleverde teksten van Epictetus in één band opgenomen: de Colleges, de fragmenten en het Handboekje. Vertalers Gerard Boter en ...

Wij zijn maïs is het fascinerende verhaal over de wijdst verspreide gedomesticeerde graansoort ter wereld. Octavio Paz noemde maïs zelfs de belangrijkste ‘gebeurtenis’ sinds de uitvinding van het vuur. Voor Azteken, Maya’s en Inca’s was maïs een metafoor voor het leven. Nu leeft de koe van snijmaïs en wordt onze voeding gezoet met maïs. Maar bestond er ook zoiets als wilde maïs? Hoe kwam de relatie tussen Turkije en maïs tot stand? Was pellagra een virus waaraan duizenden mense...

‘We weten zo weinig van de werelden onder onze voeten. Kijk op een heldere nacht omhoog en je ziet het licht van sterren meer dan duizenden triljoenen kilometers van ons vandaan. Kijk naar beneden en je blik stuit op topgrond, tegel of teen…’

Benedenwereld, is een reis naar de materiële, mythologische en herinnerde wereld onder onze voeten. Centraal staat de vraag of we goede erflaters zijn. Zorgen we goed genoeg voor de aarde? Wat halen we uit haar, wat leren we van haar, welke fossie...