In 1945 lag Duitsland moreel en materieel in puin. Het Duitse volk ging de geschiedenis in als hoofdverantwoordelijke voor een gruwelijke genocide en een uitroeiingsoorlog. Maar in 2015 leek Duitsland voor velen de morele stem van Europa te zijn en bijna een miljoen vluchtelingen te verwelkomen. Tegelijkertijd streefde het land een controversieel rigide begrotingsdiscipline na en sloot het energiedeals met een dictator. Veel mensen hebben zich afgevraagd hoe Duitsland in de duisternis van de ...

In Bevrijding, het zesde en voorlaatste dagboek, beschrijft J.J. Voskuil zijn laatste jaren op het Meertens-Instituut (1981 tot 1987). Hij herademt langzaam maar zeker, hoewel zijn huwelijk ondertussen het vriespunt bereikt. Voskuil legt de enorme distantie tussen Lousje en hem vast, in hun vervreemdende gesprekken, in het wederzijdse onbegrip, met haar idealisering en verabsolutering van ‘de underdogs’, zoals de homoseksuele achterburen Paul en Evert, die model zouden komen te staan voor...

In 2020 overleed Berend, de vierjarige zoon van journalist Nynke Sietsma, na een ziekbed van zeven maanden. Direct na zijn dood grijpt Nynke naar haar notitieboekjes, op zoek naar woorden die bewijsvoeren van Berends bestaan. En ze begint te schrijven. Over haar verdriet, de fysieke pijn die zijn sterven bij haar teweegbracht, als een omgekeerde bevalling. Over de vrouwen die als een onzichtbare kring om haar heen zijn gaan staan.Nynkes woorden zijn als een dunne huid die het leven van en met...

Zonder vijandbeeld is politiek volgens de Duitse denker Carl Schmitt (1888-1985) onmogelijk. In Vriend & vijand onderzoekt Arnon Grunberg de relevantie van Schmitts ideeën voor de huidige samenleving en buigt hij zich aan de hand van denkers zoals Walter Benjamin en Jacques Derrida over de vragen: hoeveel natiestaat hebben wij nodig? Hoeveel vijanden? Waartoe dient politiek? En is er een samenleving zonder oorlog en geweld mogelijk? Hoeveel homogeniteit hebben we nodig om een beetje fatsoenl...

Het complexe mozaïek dat Ischa Meijer was, voor het eerst volledig gelegd.

Ischa Meijer was een fenomeen. Beroemd, berucht, geducht en onweerstaanbaar geestig. In het leven van vele vrienden en talloze vriendinnen liet hij een onuitwisbare indruk achter.

In zijn duizelingwekkend veelzijdige loopbaan stonden twee grote liefdes centraal: de journalistiek en het theater. Als interviewer met een diepgaande interesse in mensen en een feilloos oog voor hun zwakke plekken en blinde vlekken stuwde hi...

Leopold Flam (1912-1995) woont voor een groot deel van zijn jeugd in een kelder in Antwerpen. Zijn ouders, Joodse mensen die uit Lublin naar België emigreerden, kunnen lezen noch schrijven, en proberen aan de kost te komen met leuren en bedelen. Op zijn dertiende begint Flam met het bijhouden van een even openhartig als meedogenloos dagboek. Socrates indachtig heeft hij het vaste voornemen zichzelf te leren kennen.Het mag een klein mirakel heten dat Leopold Flam in zijn opzet is geslaagd. Hi...

Svetlana Alliloejeva groeit op binnen de muren van het Kremlin. Ze is eigenwijs, intelligent, maar ook eenzaam, vooral na de zelfmoord van haar moeder. Ze heeft geen weet van de verschrikkingen die buiten het Kremlin plaatsvinden. Ook begrijpt ze niet waarom het ene na het andere familielid plotseling verdwijnt. Pas als ze ouder wordt, beseft ze wat voor man haar vader is en wat voor gruweldaden hij op zijn geweten heeft. Na zijn dood vlucht ze naar de Verenigde Staten. Maar ook al was ze gee...

Toni Morrison (18 februari 1931-5 augustus 2019) is de beroemdste vrouwelijke Zwarte schrijver uit de moderne literatuurgeschiedenis. Ze schreef iconische boeken als The Bluest Eye, Song of Solomon en Beloved, en werd in 1993 bekroond met de Nobelprijs voor de Literatuur. Dat haar taal prachtig is, zin voor zin en woord voor woord, daarover is iedereen het volmondig eens. Toch, zo schrijft Neske Beks, ‘ken ik geen schrijver over wiens boeken vaker wordt gezegd dat ze moeilijk zijn’. Inder...

'Deze winter zal ze uitglijden, op een dag zal het glad zijn, moeder gaat het hondje uitlaten, ze breekt haar heup. Ze moet naar een ziekenhuis.'

F. Starik documenteert de belevenissen van zijn dementerende moeder. In korte scènes beschrijft hij hoe zij, precies zoals hij al voorvoelde, na een val in het ziekenhuis belandt en vervolgens in een verzorgingshuis wordt opgenomen. Wat volgt is een aangrijpend en toch bij vlagen hilarisch relaas over een leven als mantelzorger.'Persoonlijk, ontroer...

'Je hebt toch wel geld bij je?' Wie opgroeide in het Vlaanderen van de twintigste eeuw heeft het zijn ouders wel eens horen vragen. Tot 1993 was er een strikte wet op de landloperij. Iedereen die zich op straat begaf zonder voldoende geld om een brood te kopen, kon worden opgepakt en veroordeeld. Wie achter de tralies verdween, belandde uiteindelijk in de rijksweldadigheidskolonies van Wortel en Merksplas -ver van de steden, midden in de bossen en heiden. De kolonies werden een vergaarbakvoor...