Donkere wolken pakken zich samen boven onze democratische rechtsstaat. Deze dankt zijn bestaan aan een langdurig ontwikkelingsproces. De rechtsstaat biedt de mens emancipatie, rechten en vrijheden. Deze verworvenheden houden alleen stand als ze hun basis vinden in een institutionele orde. Instituties geven de maatschappij structuur op basis van gezag.

Echter, de institutionele orde, en daarmee de democratische rechtstaat, is in verval. Hét symptoom van dit verval is het populisme. Wat nu dr...

Vertaling: Cornelis Verhoeven

Binnen het gigantische oeuvre van Aurelius Augustinus (354-430), is het werk dat hier in vertaling wordt aangeboden, op het eerste oog niet meer dan een fragment of een aanzet: drie dagen werk op een benijdenswaardig leven van drie kwart eeuw. Op zijn beurt is het maar een deel van de wijsgerige geschriften die Augustinus componeerde in de vruchtbare periode tussen de nazomer van 386 en Pasen 387, toen hij zijn betrekking als leraar in de retorica in Milaan wegens...

Vertaald door Annelies van HeesNawoord door Johan TaelsEindredactie van dit deel: Karl Verstrynge, Onno ZijlstraOp 16 oktober 1843 verschijnen in Kopenhagen twee opmerkelijke boeken op naam van twee opmerkelijke pseudoniemen: Vrees en beven van Johannes de silentio en De herhaling van Constantin Constantius. Beide boeken beschrijven uitzonderlijke figuren. Vrees en beven handelt over Abraham die, tegen alle heersende waarden in, bereid is zijn zoon te offeren. De herhaling betreft een verlief...

Diogenes Laërtius schreef omstreeks de derde eeuw na Christus Leven en Leer van Beroemde Filosofen. Het boek bestaat uit 82 biografiën van filosofen, waaronder belangrijk werk van Epicurus. Het staat vol met anecdotes en lange tijd is dit werk in de filosofie niet als serieuze bron gezien, het zou te onbetrouwbaar zijn. De laatste jaren komt hier echter verandering in en neemt de invloed van het boek sterk toe. Wat is de waarde van dit boek voor de moderne mens en welke filosofen zijn er do...

Taal spreekt vanzelf, totdat je stilstaat bij de woorden en hun betekenissen. Dan begint het algauw te duizelen. Is je redenering wel te volgen? Hoe weet je of de ander begrijpt wat jij bedoelt? Weet je eigenlijk zelf wel wat je zegt? Wat maakt jouw uitspraken anders dan het geblaf van een hond of een wekker die afgaat?

Op dit soort vragen wil de taalfilosofie een antwoord geven. 'Als dan dus daarom' is een toegankelijke inleiding in de taalfilosofie die je leidt langs woorden en zinnen, verw...

De Tsjechisch-Nederlandse geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) is een fascinerende schrijver. Wie met een boek van hem begint, komt voor verrassingen te staan. De schrijver neemt je mee langs denkwegen met onvermoede vergezichten, en je weet niet waar je uitkomt.

Met zijn creatieve geest onderneemt Comenius een zoektocht naar een alomvattende wijsheid. Ondanks dit pretentieuze streven, blijft hij doorgaans dicht bij het leven van alledag. Hij laat zien dat de beginselen van wijsheid in het ...

In de Oudheid zelf en gedurende een groot deel van de Middeleeuwen bleef Aristoteles' tractaatje 'Over poëzie' een curieuze tekst, die weinig gelezen werd en waar men maar slecht mee omging. Op een gegeven moment lijkt zelfs het tweede deel, dat over de Griekse komedie ging, ervan afgescheurd en weggegooid. Maar sinds de eerste Latijnse vertalingen in de 13e eeuw, en vooral sinds de Renaissance en de meer dan honderd edities die er in de 16e eeuw van gedrukt werden, is 'Over poëzie' het wer...

Hoe vaak zullen mensen in de eenzaamheid van de nacht, bij het lijk van hun dochtertje, ziek en hongerig of in de angst voor de dood zich vragen hebben gesteld waarvan ze wel beseften dat ze er geen antwoord op wisten. Maar vragen komen op, ook als er geen antwoorden op zijn. Al de eerste filosoof van de Griekse traditie, werd bespot toen hij weende om de dood van zijn zoon. Dat huilen is toch nergens goed voor. 'Omdat niets helpt, daarom huil ik juist' antwoordde Thales.Deze inleiding tot de...