Waar de vijf oorlogsjaren zwarte bladzijden vormen in het verhaal van de geschiedenis van Nederland, blijken ook de naoorlogse jaren van grote invloed op onze huidige samenleving. Tot die periode behoort het Nederlands Beheersinstituut (NBI). Deze in augustus 1945 opgerichte instelling had tot haar opheffing in 1967 de taak om de vermogens van (vermeende) landverraders en in Nederland verblijvende vijandelijke onderdanen op te sporen, te beheren en in sommige gevallen zelfs te liquideren. Daa...

Bouwinscripties en -opschriften zijn in steen gebeitelde, in hout gekerfde of op wanden en gewelven geschilderde teksten, jaartallen en of emblemen met een officieel karakter. De variatie ervan op middeleeuwse en vroegmoderne Nederlandse gebouwen is ronduit verbluffend; er zijn op- en inschriften, kort of lang, in het Latijn of de volkstaal, met en zonder afbeeldingen, met jaartallen in Romeinse of Arabische cijfers of weergegeven als chronogrammen. Sommige gedenkstenen zijn rijk versierd, an...

In de middeleeuwen was ‘kunst’ een fascinerend samenspel van vele kunstvormen. Veel van dat samenspel is in de loop der eeuwen uiteengevallen of geheel verloren gaan. Toch zijn van enkele topstukken de muzikale ‘metgezellen’ van weleer bewaard gebleven. In Engelenspel voert Rens Tienstra de lezer langs dit grotendeels onbekende erfgoed en toont aan hoe beeldende kunst en muziek samen verhalen, boodschappen, hoop, vreugde en devotie uitdrukten.

Deze biografie gaat over de rol van de Duitse parachutistengeneraal Kurt Student als pionier van de Fallschirmjäger en Luftlandetruppen. Daarnaast gaat Van den Brandhof in op Students positie als dienaar van het naziregime. Drie casussen staan in dit boek centraal: de gevechten te Rotterdam gedurende de meidagen van 1940, met het verwoestende bombardement, de luchtlandingen op Kreta in 1941 en operatie Market Garden in september 1944. Om de persoonlijkheid van Kurt Student en zijn optreden a...

Op 27 augustus 1945 stijgt een Amerikaans militair transportvliegtuig op vanuit Moekden (Noord-China) op weg naar Chungking, de hoofdstad van de Republiek China. Hier was toentertijd de Nederlandse ambassade gevestigd. Aan boord van het vliegtuig zit de gouverneur-generaal van Nederlands-Indië: Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Enkele dagen eerder was hij bevrijd uit drieënhalf jaar krijgsgevangenschap, verspreid over diverse Japanse kampen. Nog geen twee maanden later treedt Van Starkenb...

In het leven van Maurits Ver Huell (1787-1860) streden zijn werk in de marine en zijn belangstelling voor de natuurlijke historie om de voorrang. Hij heeft in de Indische letteren de aandacht getrokken als getuige van het geweld waarmee in 1817 het Nederlandse gezag op de Ambonse eilanden werd hersteld. In 1807 vertrok hij echter al op zijn eerste zeereis naar Batavia. Deze reis eindigde onvoorzien met een driejarig oponthoud in de stad Salvador da Bahia. Het ongewilde oponthoud in Portugees ...

In een tijd waarin de ene na de andere bruine kroeg plaatsmaakt voor hippe koffiezaak of toeristenwinkel, laat dit boek zien dat het Amsterdamse caféleven springlevend is. 'Authentieke Amsterdamse bruine kroegen' is een eerbetoon aan 38 authentieke bruine kroegen in het oude centrum van Amsterdam, waar het interieur minstens vijftig jaar oud is en de tijd lijkt te hebben stilgestaan. Van oudsher zijn bruine kroegen de huiskamers van de stad. Ze vertellen het verhaal van Amsterdam: over de bu...

Anton Reinhard Falck maakte de turbulente tijd van het einde van de achttiende en het begin van de negentiende eeuw actief mee. Nieuwe ideeën, revolutie en oorlog zetten Europa op zijn kop. Eeuwenoude instellingen en praktijken gingen ten onder. Nieuwe vormen van staat en bestuur probeerde men uit. Maar men streefde geleidelijk ook naar orde en rust. Falck was ambitieus. Hij werd geïnspireerd door de filosofie van de Verlichting. Persoonlijke vrijheid, redelijkheid, tolerantie, kosmopolitis...

Met de dood van koning Willem I in 1843 stierf als het ware ook zijn tweede vrouw, Henriette d’Oultremont. Ze verdween in de vergetelheid, totdat ruim een eeuw later bij toeval de correspondentie voor de dag kwam, die Willem en hofdame Henriette anderhalf jaar lang hadden gevoerd. Nadat hij haar een huwelijksaanzoek had gedaan, werd zij als Belgische én roomse weggepest van het hof. Daarna dwong het volk, opgejut door de kroonprins en de pers, Henriette halsoverkop Nederland te verlaten. H...

Op 3 mei 1945 keert Wilhelmina na 5 jaar ballingschap definitief terug naar het geteisterde vaderland. Ze is vol vernieuwingsidealen, op staatkundig terrein en in haar persoonlijk leven. Ze wil afrekenen met de vooroorlogse verdeeldheid en verstarring en de barrières slechten tussen haarzelf en haar volk. Ze neemt haar intrek in een rijtjeshuis, gaat zelf boodschappen doen, stapt in een tram. Dit ‘gewoon’ zijn duurt maar kort. Het wordt niet gewaardeerd door de regering en ook niet door ...