De Europese integratie nam een vlucht met de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1950. Maar waarom gebeurde dat juist toen? En waarom op die manier? Om deze vragen te beantwoorden gaat Mathieu Segers terug in de tijd, op zoek naar een fenomeen dat toen nog een idee uit de toekomst was. Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog ontsprong uit de dreiging van een groot naderend onheil een ideeënstroom, die na een meanderend begin steeds wilder werd en uiteinde...

Sinds de industriële revolutie werd veel vooruitgang geboekt – denk aan welvaart en geneeskunde. Er zijn redenen om te geloven dat die trend zich door AI zal voortzetten. Toch veroorzaakt AI ook problemen als discriminatie en desinformatie. Minder bekend is dat AI talloze giftige moleculen kan produceren, dat het erg dodelijke virussen kan verspreiden, of dat het een kerncentrale kan platleggen. En wat als er AI komt waarover we geen controle hebben? Volgens Sam Altman van OpenAI en Stephe...

Tweeënhalf jaar is Soo-Ji No bij aankomst vanuit Zuid-Korea in Nederland. Op haar levensreis als Lavinia Meijer leert ze naast een nieuwe moedertaal de taal van de muziek. Het lied ‘Verdronken vlinder’ van Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh wordt haar draad van Ariadne: ‘Om te leven dacht ik je zou een vlinder moeten zijn. ’Als ze acht jaar is, ontmoet ze de liefde van haar leven: de harp. Lavinia’s missie, het instrument een prominentere rol geven in de (moderne) klassieke muzie...

We plaatsen ons bewustzijn op een voetstuk, zien het als de kroon op de evolutie en denken dat het ons onderscheidt van andere dieren. We denken dat het ons verstandig en rationeel maakt, dat het de baas is in ons brein. Ons onbewuste daarentegen zien we als ondergeschikt, als niet meer dan het hulpje van het bewustzijn.

In deze geheel herziene versie van de bestseller uit 2007 laat Ap Dijksterhuis zien dat deze zienswijze onzinnig is, dat juist het onbewuste allesbepalend is. Dát stuurt, me...

Sinds mensenheugenis proberen wetenschappers patronen te ontdekken en te beschrijven. In de vorm van wetten, principes of paradoxen geven ze ons inzicht in hoe dingen werken. Sommige van deze wetten leren we op school, maar heel veel patronen die je als mens zou moeten herkennen om je leven goed te leiden, je werk optimaal te doen, je bedrijf succesvol te runnen of beleid te maken dat aanslaat gaan aan de meeste mensen voorbij. De wijsheid ligt ook niet voor het oprapen.

Het omgekeerde is óÃ...

De rechtsstaat is er niet alleen voor juristen. Hij gaat iedereen aan. De rechtsstaat moet immers bescherming bieden tegen criminele ondermijning, hij faalde bij de toeslagenaffaire en hij wordt bedreigd door populistische politiek. Wat wordt eigenlijk bedoeld met dit veelzijdige begrip?

In De onvoltooide rechtsstaat laat Ybo Buruma, raadsheer in de Hoge Raad, zien hoe de Nederlandse rechtsstaat vanaf de negentiende eeuw geleidelijk aan is ontstaan en zich steeds aanpast aan veranderende omst...

Natuurlijk, er is geen boek dat een dieper en vormender invloed heeft uitgeoefend op het denken van de mens en dat nog altijd doet. Maar dat is zeker niet de voornaamste reden om het te lezen. Ons interesseert niet de invloed die een denker had of heeft. Ons interesseert alleen wat waar is en goed en schoon. En natuurlijk hoe te leven. En niets en niemand gaat, bij de zoektocht daarnaar, als gids en leidsman boven Plato en zijn Politeia.

Toegegeven, de Politeia is bijna 2500 jaar geleden gesch...

Waarom produceren de boeren in Holland vooral zuivel en waarom is het Westland een kassengebied? Waarom is Groningen al sinds de Middeleeuwen veel groter dan Leeuwarden? Hoe is het economische succes van de regio Eindhoven te verklaren? Waarom is de haven van Rotterdam nu de belangrijkste van Europa, terwijl die van Amsterdam dat in de zeventiende eeuw was? Hoe weerstond Arnhem zijn eeuwige concurrent Nijmegen en andersom? Hoe kan het dat Maastricht op de lange termijn economisch beter meekwa...

Vóór de coronacrisis waanden we ons meesters van ons lot. Alles leek maakbaar. Tot een microscopisch klein virus ons uit deze illusie wakker schudde.

In Leven zonder oplossing laat Ad van Nieuwpoort zien dat die maakbaarheidsgedachte de mens al eeuwen in de weg zit, zowel in onze religieuze tradities als in het moderne, seculiere levensgevoel. Aan de hand van de aangrijpende parabel van Job laat Van Nieuwpoort zien dat elke poging tot een antwoord op het menselijk lijden eigenlijk een miske...

In 2018 ging Jeff Bezos, de oprichter van Amazon.com, als eerste mens over de 100 miljarddollargrens. De inkomensverschillen worden wereldwijd groter. De topman van Coca-Cola kreeg het 427-voudige van de laagstbetaalde; bij Walt Disney is dat zelfs ruim het 650-voudige. Steeds meer geld wordt door steeds minder mensen verdiend.

Volgens Aristoteles was geld vooral een handig ruilmiddel, maar het gevaar van dit aantrekkelijke middel is volgens Aristoteles dat het geld zelf begerenswaardig word...