Pieter Zeeman (1865-1943), hoogleraar experimentele natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam, was een internationale sleutelfiguur in de twintigste-eeuwse fysica. Over Zeeman is nooit eerder een biografie verschenen omdat er nauwelijks bronnenmateriaal beschikbaar was. Lange tijd ging het verhaal dat zijn kinderen, in ruzie, zijn complete archief hadden vernietigd. In 1989 deed Anne Kox, hoogleraar geschiedenis van de moderne natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam, een uitzonderli...

Een nieuwe visie op de literatuur van de afgelopen eeuw.

Literaire schrijvers beïnvloedden in de twintigste eeuw de publieke opinie, veroorzaakten oproer en putten daarbij uit hun persoonlijke levens. Veel schrijvers ontwikkelden zich tot publieke figuren die regelmatig te vinden waren in de media en daardoor een grote maatschappelijke impact hadden.

Zodra schrijverschap een publieke aangelegenheid wordt, verandert de mens langzaam maar zeker in een mythe. In hun werk en in hun optredens ge...

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland. Hier is de burger al eeuwenlang eigenaar van de lokale democratie. Al vanaf de vroege Middeleeuwen namen lokale gemeenschappen het lot zelf in handen. Samen vormden die ons land uit veen, moeras en water. Centraal bestuur en adel kregen er nooit echt vat op, het lokale zelfbestuur zit ons in de genen.

Tegenwoordig staat de lokale democratie onder druk. We zien een doorgeslagen schaalvergroting, ongekende...

Het huidige China toont wat Europa na 1850 meemaakte: de razendsnelle wording van een economische grootmacht. Deze economische omwenteling was en is tegelijk een sociale en culturele revolutie. Een nieuwe wereld laat zien dat de aanleg van nieuwe infrastructuur en nieuwe netwerken hiervoor cruciaal zijn. Kort na 1850 werden door de westerse mogendheden wereldwijde netwerken met totaal nieuwe, zeer krachtige technologie opgebouwd: spoorwegen, de telegraaf en intercontinentale scheepvaartlijnen...

Wie goed om zich heen kijkt, ziet het: er is een nieuw, bruisend bewustzijn aan het ontstaan over duurzaamheid, en de bijzondere relatie die wij als mensen met de natuur hebben. Deze verschuiving is van groot belang, want duurzaamheid gaat niet alleen over technologische oplossingen en regelgeving, maar juist ook om het herstel van de relatie tussen mens en natuur, tussen mensen onderling, en van de mens met zichzelf. Dit zou je 'duurzaamheid van binnenuit' kunnen noemen. Duurzaamheid van bin...

‘Leven doe je door te spelen,’ zo luidt Daphne Gakes’ devies. Zij wil niet berusten in het gezapige: ze woont in een camper, werkt als actrice en stelt zich open voor Jan en alleman. Inmiddels heeft ze drie studies afgerond, de wereld over gereisd en ieder feest gezien. Maar als alles mogelijk is, wie stelt dan de grenzen?

In haar geval was dat meneer agent. Ik, Daphne Gakes, het try-outboekje bij de gelijknamige voorstelling, is het verslag van Daphnes aanvaring met die grenzen. Ze ver...

Rusland is een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen.

Mark Galeotti, een van de meest bevlogen Ruslandexperts, weet de geschiedenis van misschien wel ’s werelds meest onbegrepen land inzichtelijk te maken. Hij neemt ons mee naar de vorming van een natie...

In een versplinterd politiek landschap werden de afgelopen tien jaar de grootste systeemveranderingen van na de Tweede Wereldoorlog doorgevoerd. De arbeidsmarkt, de woningmarkt, de energiemarkt, het bankenstelsel, het pensioenstelsel, het zorgstelsel, om er maar een paar te noemen, gingen allemaal op de schop. Hoe kon dat met kabinetten die opereerden zonder een vaste meerderheid in het parlement? Was het de poldercultuur, die ons op papier onbestuurbare land bij elkaar en gaande houdt? Of wa...

Op 1 april 1572 veroverden de watergeuzen Den Briel. Ze ontketenden zo een bloedige burgeroorlog in Holland en Zeeland, die na vele jaren van strijd zou leiden tot het ontstaan van Nederland. Dat was niet de oorlog die Willem van Oranje had gewild. Toen de hoge edelman de inwoners van alle Nederlandse gewesten opriep om een opstand tegen de Spaanse landvoogd Alva te beginnen, hoopte hij vooral op het rijke Vlaanderen en Brabant. Daar lagen de voornaamste steden, en zijn eigen bezittingen.

Maar...

Louise Fresco houdt zich al haar hele leven bezig met voedsel, als denker, wetenschapper en schrijver. Ze heeft onnoemelijk veel gepubliceerd, geeft wereldwijd lezingen en praat met wetenschappers, bestuurders en beleidsmakers, en steevast over de vraag: hoe voeden wij 8 miljard mensen nu, en 10 miljard straks?

In dit boek beschrijft Fresco hoe haar denken over voedsel is veranderd. Ze gaat in op actuele kwesties die ons allen bezighouden, maar geeft ook vele kleurrijke herinneringen.

Reizen,...