Het antisemitisme is de laatste jaren in opmars: soms openlijk, soms verscholen achter ‘onnadenkende’ opmerkingen of kritiek op Israël. Maar hoe begint antisemitisme, en hoe nieuw is wat we vandaag de dag zien? Peter Schäfer beschrijft hoe antisemitische stereotypes al sinds de Oudheid worden verspreid en hebben geleid tot vervolging en uitroeiing.

Al voordat het christendom bestond was er sprake van jodenhaat, getto’s en pogroms. Nieuwtestamentische geschriften gaven het voorwendsel ...

Van Willem van Oranje tot Anne Frank en van Frans Hals tot Sevdaliza: Nederland is in veel opzichten gevormd door vluchtelingen. Maar met hun komst stak ook al eeuwen geleden de angst voor asielzoekers als een bedreiging voor onze eigen veiligheid, welvaart en cultuur de kop op. Geen vluchtelingencrisis lijkt aan Nederland voorbij te gaan zonder een fikse identiteitscrisis. In De vluchtelingenrepubliek vertellen vijftien vooraanstaande en aanstormende historici hoe vluchtelingen ons in de afg...

Over Lorentz:

‘Een deskundige, heldere, rijke en sprankelend geschreven biografie.’

Juryrapport Nederlandse Biografieprijs 2021

Over Heike Kamerlingh Onnes:

‘Zijn ambitie om de wetenschapsgeschiedenis vooruit te helpen en tegelijk een groot publiek aan te spreken, maakt Van Delft helemaal waar.’

NRC Handelsblad

Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) zag wat niemand eerder had gezien. Rode bloedlichaampjes, bacteriën, spermacellen en veel meer. Zijn microscoopjes waren onovertroffen in ee...

De veelgelezen rubriek op de Achterpagina van NRC, nu gebundeld.

Karel de Grote, Lodewijk de Zonnekoning en Ivan de Verschrikkelijke kent iedereen wel, maar er zijn nog veel meer heersers met opvallende bijnamen – en die zijn meestal een stuk vermakelijker én veelzeggender dan de bijnamen van deze grootheden.

Bart Funnekotter dook de geschiedenis in en selecteerde de vijftig vorsten met de meest in het oog springende bijnamen. Wat waren de helden- of schurkendaden die ertoe leidden dat zij ...

Wereldwijd geloven veel mensen dat Nederland een uniek land is. Dat heeft te maken met de onttrekking van veel land aan de zee, maar ook met de Nederlandse handelsgeest, de markante culturele erfenis, de religieuze diversiteit en een eeuwenoude traditie van tolerantie. Sinds de negentiende eeuw zien de Nederlanders ook zelf hun land als moreel voorbeeld, een land waarvan de morele superioriteit in buitenlands en binnenlands beleid een inspiratie kan zijn voor anderen. In recente jaren maakt h...

Zuid-Korea lijkt te zijn wat het ons laat zien: een economische grootmacht die met technologie en popcultuur de wereld domineert, en een maatschappij waarin groepsgedrag, conformeren en gehoorzaamheid de dienst uitmaken. Maar daaronder floreren culturen van opstandigheid en individualiteit ten koste van alles en een diepgewortelde weerzin tegen autoriteit. De Zuid-Koreaanse maatschappij gedijt in de spanning tussen extreme tegenpolen, net zoals de staat zelf gedijt in haar moeizame relatie me...

Europa was in de late negentiende eeuw getuige van een volksverhuizing. Miljoenen mensen verruilden toen hun agrarische omgeving voor een woning in de stad. Momenteel zien we die massamigratie op mondiale schaal, vooral in China, Afrika en Latijns-Amerika. Verstedelijking en modern leven horen blijkbaar bij elkaar.

Een koninkrijk vol sloppen gaat over het begin van de stedengroei in Nederland. Het stille land met 3 miljoen zielen in 1850 was vijftig jaar later in en rond de grote steden een ...

Een volkomen toevallige waarneming bezorgde Christiaan Eijkman een Nobelprijs. Eind negentiende eeuw was hij naar Nederlands-Indië gegaan om de oorzaak van de ziekte beriberi te ontdekken aan de hand van experimenten met kippen die aan een soortgelijke ziekte leden. Toen de kok ze een paar weken lang ongepelde in plaats van witte rijst te eten had gegeven – hij vond gekookte militaire rijst te goed voor civiele kippen – werden ze weer beter. Eijkman zag in dat het zilvervliesje een stof ...

Een nieuw perspectief op de politieke veranderingen rond 1800.

Betrokken burgers vormden de ruggengraat van de Republiek. Het dagelijks leven draaide voor een groot deel op buurtorganisaties, gilden en schutterijen – en dat waren juist de stedelijke instituties waar zij deel van uitmaakten. In 1796 kondigden de Bataafse revolutionairen het einde van sommige van deze instellingen af en introduceerden zij het staatsburgerschap. Maar was daarmee de rol van de stedelijke burger ook uitgespeeld? ...

De belangstelling voor de Eerste Wereldoorlog, de eerste echt totale oorlog, lijkt ook na honderd jaar alleen maar toe te nemen.

Als gevolg van een vergissing van een chauffeur in Sarajevo kreeg een jonge Servische nationalist de kans aartshertog Franz Ferdinand te vermoorden. Binnen vijf weken ontlaadden zich jarenlang opgekropte spanningen in een orgie van oorlogsgeweld. Juichend en zingend trokken jonge vrijwilligers hun dood tegemoet. Manhaftige moed legde het af tegen machinegeweer en gi...