1215 was niet alleen het jaar van de wetshervormingen uit de Magna Charta en het conflict tussen koning Jan zonder Land en zijn edelen, maar een jaar van kruistochten en kerkhervormingen, van buitenlandse oorlogen en dramatische belegeringen, van handel en verraad. Een jaar waarin Engeland werd binnengevallen door een Frans leger en Londen werd bestormd door eigen woedende edelen. In Het verdeelde koninkrijk tekent bestsellerauteur Dan Jones een levendig beeld van het middeleeuwse leven in he...

‘Surapati’ van Robin Raven is het verhaal van een Balinese jongen, die tot slaaf gemaakt wordt en verkocht aan een VOC-koopman in Batavia. Hier wordt hij Untung, de knecht van Pieter Cnoll. Hij krijgt een verboden relatie met de dochter van koopman Bitter en wordt gevangengezet. Hij ontsnapt en wordt als Surapati guerrillaleider en later regent. Hij sterft in 1706 de heldendood in een beslissende veldslag met de VOC. Indonesië eert hem sinds 1975 als nationale held. ‘Surapati’ van Ro...

De geschiedenis van de Vikingen blijft tot de verbeelding spreken. Maar de rol van vrouwen daarin is doorgaans onderbelicht. In 2017 bewezen DNA-testen dat er ten minste één schildmaagd heeft bestaan: de krijgsvrouw die met haar wapens is begraven in graf Bj581 in de Vikingstad Birka, net buiten Stockholm. Nancy Marie Brown noemt haar Hervor, naar de befaamde schildmaagd uit de saga’s. De auteur maakt mede op basis van archeologische bronnen aannemelijk dat er wel degelijk krijgsvrouwen b...

Over de geschiedenis van Holland in de late middeleeuwen zijn weinig publieksboeken geschreven. Henk ‘t Jong brengt daar verandering in. Holland werd in de woelige veertiende eeuw, waarin Europa in crisis verkeerde, bestuurd door graven, aanvankelijk afkomstig uit het huis Henegouwen, later uit het Beierse huis. Henegouwer Willem III werd ‘de schoonvader van Europa’ genoemd vanwege de succesvolle huwelijksallianties van zijn huwbare dochters. Eén van hen, keizerin Margaretha, bestuurde...

Lange tijd was het Romeinse Rijk oppermachtig, laat Adrian Goldsworthy zien in ‘De ondergang van Rome’. Geen andere staat heeft ooit over alle landen rond de Middellandse Zee geheerst. De Romeinen vormden niet alleen een politieke en militaire grootmacht, maar waren hun tijd ook ver vooruit op het gebied van wetgeving, literatuur, infrastructuur en architectuur. In de vierde eeuw werd het rijk gesplitst in een westelijk en een oostelijk deel. Niet lang daarna kwam het West-Romeinse Rijk ...

De Slag bij Actium in 31 v.Chr., die bijna 200.000 mensen het leven kostte, was een scharnierpunt in de geschiedenis. Octavianus, de latere keizer Augustus, won de zeeslag van misschien wel het bekendste liefdespaar uit de geschiedenis: Marcus Antonius en Cleopatra. Hun vloot werd bijna geheel verslagen en Marcus Antonius en Cleopatra pleegden zelfmoord. Hun drie gezamenlijke kinderen werden in Rome opgevoed door Octavia, de zus van Octavianus en ex-vrouw van Marcus Antonius. Hadden Marcus An...

De Dertigjarige Oorlog, die 400 jaar geleden begon, wordt meestal beschreven vanuit een nationaal standpunt. Maar het was in feite de allereerste wereldoorlog, die bijna 12 miljoen slachtoffers maakte. Wat begon als een godsdienstoorlog in een uithoek van Europa mondde uit in een allesverwoestende strijd om de macht. Voor de Republiek der Verenigde Nederlanden was de strijd de voortzetting van de Tachtigjarige Oorlog. Net als andere protestantse staten sloot ze zich aan bij het katholieke Fra...

Een jammerklacht tegen terreur, dat is waar het doek Guernica voor staat. Het gigantische werk van Pablo Picasso uit 1937 meet liefst 27 vierkante meter. De auteur schreef met dit werk de biografie van het schilderij dat naar aanleiding van het bombardement op een Baskische stadje tijdens de Spaanse Burgeroorlog ontstond; dat schitterde als hoogtepunt van de artistieke stroming van het kubisme in Parijs en het symbool was tegen geweld in vele buitenlanden tijdens de naoorlogse jaren. En hoe d...

Als op 1 april 1572 de watergeuzen Den Briel veroveren, is dat de eerste tastbare overwinning voor prins Willem van Oranje. Het is het begin van een reeks militaire zeges en het volk, murw gebeukt door honger, werkeloosheid, de tiende penning en een strenge winter, schaart zich massaal achter de opstand tegen Spanje. Eind 1572 slaat de hertog van Alva, de landvoogd van Filips II van Spanje, hard terug. Van Cruyningen beschrijft al deze gebeurtenissen en de nasleep daarvan, tot en met het eind...

Graaf Robrecht de Fries (r. 1071-1093) behoeft in Vlaanderen geen toelichting. Maar hoewel hij een cruciale rol heeft gespeeld in de geschiedenis van het graafschap Holland, weten nog maar weinig Nederlanders wie hij was. Hij dankte zijn bijnaam De

Fries (‘De Hollander’, zouden we nu zeggen) aan zijn huwelijk met de weduwe van graaf Floris I van Holland. Robrecht nam zijn bruid mee naar Vlaanderen en plaatste haar zoon Dirk V in Holland op de troon. Dirk werd door de bisschop van Utrecht ...