Deel 2 in de serie Middeleeuwse Monastieke Teksten

Vertaling van de geschriften Over spirituele vriendschap, Toen Jezus twaalf jaar was en Gebed tot de Goede Herder

Vertaling en commentaar:

Simon Slijkhuis, Guerric Aerden ocso, Joost Baneke

inleiding: Guerric Aerden ocso

De cisterciënzer auteurs van de twaalfde eeuw gaven nauwkeurig aan waarnaar onze liefde kan uitgaan: naar onszelf, naar de naaste en naar God. Ze klasseerden alle verlangens en deugden nauwkeurig in overeenkomstige categorieën....

Weinig woorden maar. De late oudheid lijkt zich terug te trekken in stilte.

Toch merkte Nietzsche al op dat het niet de stemmen waren van Plato of Aristoteles die klonken in Athene, noch die van Cicero of Seneca in Rome, die ons bereikten. Terwijl een wereld ten onder ging, die van het Rijk en haar recht, de antieke filosofie en het antieke heidendom en christendom, beschaving en man vrouw verhouding, nam deze juist in die laatste eeuwen de beslissende vormen aan. De middeleeuwse en onze moder...

Er is geen filosoof van de westerse wijsbegeerte geweest die zo gefascineerd was door het begrip eros (liefde) als Plato. Zijn denken is doordrongen van dit begrip. Twee dialogen hebben eros als thema, het 'Symposium en de Phaedrus'. In beide werken is eros echter niet het enige thema. Het 'Symposium', misschien wel het meesterwerk van Plato, heeft ook de erotische en intellectuele houding van zijn leermeester Socrates als onderwerp en in de 'Phaedrus' wordt door Plato een verband aangebracht...

Onno Zijlstra en Wendy Janssen laten zich in deze inleiding in de esthetica inspireren door de beeldende kunst. In tegenstelling tot in andere inleidingen is hier telkens een concreet kunstwerk het uitgangspunt.

In vijfentwintig beknopte hoofdstukken laten de auteurs vanuit hun fascinatie voor een kunstwerk een filosoof meedenken over de betekenis van het werk. Op die manier krijgt de lezer ook toegang tot ideeën uit de esthetica. Beeld en filosofie leggen elkaar uit.

Het is verrassend om ...

Diogenes Laërtius schreef omstreeks de derde eeuw na Christus Leven en Leer van Beroemde Filosofen. Het boek bestaat uit 82 biografiën van filosofen, waaronder belangrijk werk van Epicurus. Het staat vol met anecdotes en lange tijd is dit werk in de filosofie niet als serieuze bron gezien, het zou te onbetrouwbaar zijn. De laatste jaren komt hier echter verandering in en neemt de invloed van het boek sterk toe. Wat is de waarde van dit boek voor de moderne mens en welke filosofen zijn er do...

Dit deel van de methode Wij denken over... is een geheel herschreven bewerking van het eerder verschenen Wij denken over de mens en het goede, theorieboek, geschreven door Huib Schwab. Het behandelt alle eindtermen uit de verplichte domeinen Filosofische Antropologie en Ethiek van het VWO, maar gaat ook verder dan dat. Het huidige verplichte examenprogramma voor filosofie geeft weliswaar ruimte om recht te doen aan de rijke traditie van het denken, maar met de voorgeschreven posities en begri...

'Stadia op de levensweg' is het grote pseudonieme werk van Søren Kierkegaard uit 1845 waarin centrale thema's uit de eerdere geschriften 'Of/Of', 'Vrees en beven' en 'De herhaling' bij elkaar komen.Kierkegaard presenteert hier een verzameling manuscripten die in het bezit gekomen is van Hilarius Bogbinder. De uitgave van Bogbinder bestaat uit het verslag van een feestmaal waarbij de aanwezigen een lofrede op de erotiek houden, een pleidooi voor het huwelijk en het dagboek van een verliefde j...

Aan de vooravond van de twaalfde eeuw werd in de bossen ten zuiden van Dijon een nieuw klooster gesticht. Een groepje monniken probeerde hier de Regel van Benedictus zo strikt mogelijk in praktijk te brengen. De plek waar ze zich hadden gevestigd heette 'Cistercium', en de monniken werden daarom 'cisterci

Omstreeks 1130 schrijft Bernardus van Clairvaux een geestelijk traktaat dat bestemd is voor de tempeliers, een militaire orde. Het traktaat, dat als 'Lofzang op een nieuwe ridderorde' furore maakte, beschrijft de voorwaarden voor en etappes van een leven van ommekeer. Bernardus moedigt de tempeliers aan de wegen van Christus te bewandelen. Het document heeft echter een ruimere portee: over de hoofden van de tempeliers heen richt Bernardus zich tot de ridderklasse van zijn tijd, die zich onder...

In Augustinus' oeuvre is de weerslag van zijn polemische instelling en interesse goed te zien. Tal van werken dragen titels met daarin het woord 'tegen' (het Latijnse contra of adversus), variërend van het vroege Uitleg van Genesis 1-3 tegen de Manicheeërs (389) en de Psalm tegen de Donatisten (394) tot het late en omvangrijke Tegen Julianus (421) en Tegen de Ariaan Maximinus (428). Tot in Augustinus' allerlaatste werk, het Onvoltooide werk tegen Julianus (429), speelt de bestrijding van af...