In Nederland en Vlaanderen zijn ruim negentig kerken en kapellen aan Laurentius toegewijd. Dat is opmerkelijk voor een heilige die ergens uit het huidige Noord-Spanje afkomstig was en in Rome de marteldood stierf, waarschijnlijk op 10 augustus 258. In onze Lage Landen heeft Laurentius nooit een voetstap gezet. Toch kent de waardering voor hem op enkele plaatsen hier al een lange geschiedenis van meer dan duizend jaar.

Voor deze bundel werden de oudste getuigenissen over Laurentius bijeengebra...

Een van de opmerkelijkste wijsheidsboeken uit de periode tussen het Oude en Nieuwe Testament is De wijsheid van Jesus Sirach. Een geschrift dat door katholieken wel, maar door joden en protestanten niet tot de bijbel wordt gerekend. Geschreven omstreeks 180 voor Christus, heeft de tekst bijna uitsluitend in een Griekse vertaling gecirculeerd; de Hebreeuwse versie werd pas in 1896 bij toeval ontdekt in een afvalkamer van een synagoge in Cairo. De wijsheid van Jesus Sirach bevat, gerangschikt o...

Wat joden, christenen en moslims tot op de dag van vandaag bindt is het besef, dat God onkenbaar en onuitsprekelijk is. Maar zij baseren hun geloof in God óók op een Heilig Boek, waarin iets van Gods wezen en werkzaamheid geopenbaard wordt. Zij streven er dus niet naar om Gods geheim zó geheim te laten zijn, dat niemand weet dat er sprake is van een geheim.

Het is wel betreurd, dat Augustinus' spreken over God te stellig en trefzeker is geweest en hij het mysterie van God te weinig intact g...

HIERONYMUS (ca. 347 420) trok zich, na omzwervingen die hem in Trier, Antiochië, Constantinopel en Rome hadden gebracht, in 385 terug in een klooster in Bethlehem. Hij genoot groot gezag als theoloog en kenner van het Latijn, het Grieks en het Hebreeuws. Vele brieven heeft hij geschreven, aan vele personen in alle delen van het Romeinse Rijk. Daarin behandelde hij uiteenlopende onderwerpen: voorschriften voor opvoeding; regels voor het leven in eenzaamheid; de onverenigbaarheid van rijkdom ...

Waarom leven gelovigen toch zo dikwijls in onmin met elkaar? Op deze belangrijke vraag is al eeuwenlang naar een zinnig antwoord gezocht. Rond het jaar 397 schreef Augustinus hierover een boeiende beschouwing. Ruim dertig jaar was hij bisschop van Hippo Regius in de Romeinse provincie Africa. Gedurende die jaren had hij niet alleen van doen met katholieke christenen, maar ook met allerlei andere. Door hun uiteenlopende visies en praktijken vormden zij een bedreiging voor de eenheid binnen de ...

Bijna veertig jaar lang heeft Augustinus (354-430) in het Noord-Afrikaanse Hippo Regius de geloofsgemeenschap als predikant gediend. Van heinde en verre kwamen mensen naar deze havenstad om zelf de woorden van de befaamde bisschop te beluisteren of zijn preken in opdracht van anderen op te tekenen. Zo zijn ongeveer zeshonderd preken van hem bewaard gebleven.

Voor deze bundel werden 33 preken uitgekozen van de sermones de scripturis. In deze groep preken staat de behandeling van een bijbeltekst...

Deel 2 in de serie Middeleeuwse Monastieke Teksten

Vertaling van de geschriften Over spirituele vriendschap, Toen Jezus twaalf jaar was en Gebed tot de Goede Herder

Vertaling en commentaar:

Simon Slijkhuis, Guerric Aerden ocso, Joost Baneke

inleiding: Guerric Aerden ocso

De cisterciënzer auteurs van de twaalfde eeuw gaven nauwkeurig aan waarnaar onze liefde kan uitgaan: naar onszelf, naar de naaste en naar God. Ze klasseerden alle verlangens en deugden nauwkeurig in overeenkomstige categorieën....

Waar haalden gnostici hun wijsheid vandaan? Wat bezielde hen? Wat zijn typische kenmerken van het gnostisch gedachtegoed? Hoe is gnostiek ontstaan en bestaat gnostiek tegenwoordig nog? Dat zijn vragen waarop in dit boek antwoord wordt gegeven. 

De aandacht voor gnostiek is zeer versterkt doordat in 1945 in Egypte een groot aantal tot dan toe onbekende vroegchristelijke teksten gevonden werd, waaronder het Evangelie van Thomas, het Evangelie van Filippus en het Geheime Boek van Johannes. Sind...

Aan de vooravond van de twaalfde eeuw werd in de bossen ten zuiden van Dijon een nieuw klooster gesticht. Een groepje monniken probeerde hier de Regel van Benedictus zo strikt mogelijk in praktijk te brengen. De plek waar ze zich hadden gevestigd heette 'Cistercium', en de monniken werden daarom 'cisterci

Omstreeks 1130 schrijft Bernardus van Clairvaux een geestelijk traktaat dat bestemd is voor de tempeliers, een militaire orde. Het traktaat, dat als 'Lofzang op een nieuwe ridderorde' furore maakte, beschrijft de voorwaarden voor en etappes van een leven van ommekeer. Bernardus moedigt de tempeliers aan de wegen van Christus te bewandelen. Het document heeft echter een ruimere portee: over de hoofden van de tempeliers heen richt Bernardus zich tot de ridderklasse van zijn tijd, die zich onder...