Van de oude samenlevingen op het platteland bestaan zowel extreem romantische als uitgesproken cynische voorstellingen. De historicus prof. dr. A.Th. van Deursen schetst in Een dorp in de polder voor het eerst een compleet en gedocumenteerd beeld van een dorpssamenleving in de zeventiende eeuw: Graft.Wat Van Deursen in zijn bronnen zoekt en vindt zijn de mensen die er hebben geleefd en gewerkt, de gewone mannen en vrouwen van de zeventiende eeuw. Hun opvoeding, het huwelijksleven, de beroepen...

Wat gebeurde er nadat Napoleon in 1815 definitief was verslagen? Hoe kwam het Europese continent tot bedaren? Na 25 jaar van oorlog en chaos verlangde de bevolking naar rust en veiligheid. Een nieuwe Europese Verdedigingsgemeenschap (een NAVO avant la lettre) zou daarvoor gaan zorgen, met de hertog van Wellington als ster, die op zijn beurt werd omringd door talloze ondergeschikte, tegenstribbelende en behulpzame officieren, juristen, spionnen en ander veiligheidsvolk. Met behulp van allerlei...

De plaats die wij mensen innemen in de enorme kosmos kan soms ronduit onbeduidend aanvoelen. Daarom proberen we er iets van te begrijpen en onze plaats daarin te duiden.

De afstand van de planeten en de sterren tot de aarde is moeilijk voor te stellen. De oude Chinezen bouwden stenen torens om de sterren van dichterbij te kunnen bekijken. Een natuurlijke reactie als je bedenkt dat wij geen ervaring hebben met de enorme afstanden in de ruimte.

Inmiddels hebben we door mathematische en technolo...

Frieda Borgstein, hoofdfiguur in De val, woont in een bejaardentehuis. Ze is 84 jaar oud. De gebeurtenis die haar leven heeft beheerst, is het wegvoeren van haar man en kinderen tijdens de oorlog. Zelf was zij juist boven in huis toen de Duitsers kwamen. Waarom werd het huis niet verder doorzocht en waarom hebben ze haar niet meegenomen?

Marga Minco (1920) publiceerde Het bittere kruid (1957), De andere kant (1959), Het huis hiernaast (1965), Een leeg huis (1967), De val (1983), De glazen bru...

‘Zoals we daar zaten onder het zonnescherm dat ons volledig in de schaduw hield, had het er alle schijn van dat nu alles gezegd was, alles besproken, als hoefde er niets meer verklaard te worden. We keken naar de vogels die onbekommerd over de terrassen scheerden en achter de heuvels verdwenen. Zo zaten we als twee mensen die samen iets volbracht hebben en tevreden achterover kunnen leunen. Zwijgend dronken we de koele wijn met ijsblokjes, hieven klinksgewijs de glazen.’

Marga Minco (1920...

Mag je nu wel of niet een hamburger eten? Of is dat sowieso slecht, net als met ander vlees? Of kan het wel eenmaal per week, of als hij van een lokale koe komt? En hoe zit het dan met het alternatief, de sojaburger? Of met vis?

Meer dan ooit zijn we in verwarring over voedsel. In dit magnum opus van Louise O. Fresco komen alle thema’s samen: de geschiedenis van ons voedsel, de overgang van schaarste naar overvloed, de uitbreiding van de landbouw en visserij en het verlies van de natuur, de...

Een kist gevuld met 3400 brieven betekende het begin van de zoektocht naar het ware verhaal achter Helene Kröller-Müller. Eva Rovers toont in deze meeslepende biografie aan dat het levensverhaal van Nederlands bekendste verzamelaar ongelooflijker en indrukwekkender was dan de geruchten van spilzucht en overspel die vaak over haar de ronde doen.

Rond 1900 was ze een van de rijkste vrouwen van Nederland. Samen met haar man Anton Kröller kocht ze vol overgave schilderijen van Van Gogh, Picasso...

Het Nederlandse parlement, de Tweede Kamer in het bijzonder, heeft sinds het nieuwe begin in 1946 steeds meebewogen met de gemoedsbewegingen in de natie: heen en weer tussen samenwerking en polarisatie, tussen vernieuwingsdrang en verlangen naar behoud.

Al die zeventig jaren sinds 1946 was het parlement de centrale arena van een grote diversiteit aan politieke tegenstellingen en conflicten. Tegelijk vormde het de nationale marktplaats, waar de vele en diverse maatschappelijke belangen werden ...

Een watervlugge afwisseling van literaire generaties en hun tijdschriften, modes en stromingen, dat is de geschiedenis van de literatuur in Nederland en Vlaanderen tussen 1900 en 1945. Het is de tijd van de opkomst en ondergang van totalitaire ideologieën - die ook hun sporen nalaten in de letteren. Maar allesbepalend zijn de twee wereldoorlogen die de status quo van de negentiende eeuw vernietigen. Vlaamse dichters trekken in de Grote Oorlog ten strijde ‘in een geur van bloed en rozen’....

Vanaf 1100 trad in diverse Nederlandse gewesten een opzienbarende groei op. Het is een intrigerende vraag waardoor aanvankelijk Vlaanderen, dan Brabant, en in derde instantie Holland en Zeeland deze voorsprongpositie konden verwerven.Hoe verhield de economische dynamiek zich tot de politieke verdeeldheid en de naar verhouding beperkte macht van de vorsten? Kon misschien juist hierdoor een politiek systeem ontstaan waarin burgers meer zeggenschap uitoefenden dan elders in Europa? Waren dit ook...