Het werk van de Franse filosoof Michel Foucault (1926-1984) blijkt decennia na zijn dood nog actueel en verrassend. Het stelt onverwachte vragen over onder meer neoliberalisme, identiteitspolitiek en medische wetenschap in tijden van pandemie. Ook postuum verschijnen er nog geregeld teksten van hem, die ons dwingen het bestaande beeld bij te stellen.

Dit Elementaire Deeltje behandelt Foucaults leven, zijn belangrijkste ideeën en zijn bijdragen aan de geschiedschrijving en filosofie. Op een ...

Sport is entertainment, een mondiale industrie met een geschatte jaarlijkse omzet van 500 miljard dollar. De atleten die op de Olympische Spelen van Tokio aantreden staan in een eeuwenlange traditie, die al begint vóór de klassieke oudheid.

De sportzomer van 2020 is hét moment voor het Elementaire Deeltje Sportgeschiedenis. Dit deeltje biedt een overzicht van de sportende mens, van de Romeinse gladiatoren tot de moderne Olympische atleten.

De jaarkalender in dichtvorm gieten en van sommige dagen een feestelijk verhaal maken – dat was het doel van Ovidius’ Fasti. Hij is helaas nooit verder gekomen dan eind juni, waarschijnlijk omdat hij uit Rome werd verbannen.

Januari en maart klinken nog altijd naar oeroude goden, Janus en Mars, en vooral de vrolijke verhalen over vele andere goden en goddelijke wezens als saters en nimfen laten ons het grote verschil zien met onze huidige monotheïstische, christelijke ideeën.

Ook vele...

Ernesto Che Guevara was van jongs af aan een avonturier. De brieven die hij tijdens zijn reizen door Zuid-Amerika schreef laten zijn ontwikkeling zien van student medicijnen naar arts, en van geëngageerd vrijwilliger naar de revolutionair strijder die hem iconisch maakte. We leren hem kennen als zoon, echtgenoot en vader, maar ook als guerrillastrijder, politiek leider en filosoof.

Enkele van de brieven die hier zijn verzameld zijn bekend, zoals die aan Fidel Castro. Zo’n tachtig procent ...

In Het Liedboek heeft Petrarca zijn liefde voor de onbereikbare Laura op monumentale wijze verbeeld, van de eerste verliefdheid tot het moment waarop hij bericht krijgt van haar dood. Ook na haar dood laat zij hem niet met rust en schrijft hij nog honderd gedichten. In totaal bevat Het Liedboek 366 gedichten, behalve sonnetten – de dichtvorm aller dichtvormen – ook canzones, balladen, sestines en madrigalen, die tezamen kunnen worden gelezen als een lyrisch dagboek. De taal is ongehoord v...

Manon Lescaut is een van de grote klassiekers van de Franse literatuur. Het boek werd vele malen verfilmd en inspireerde Massenet en Puccini tot hun gelijknamige opera’s. Het vertelt het verhaal van de noodlottige liefde tussen chevalier des Grieux en de beeldschone femme fatale Manon. Beiden hebben een goed hart, maar door allerlei omstandigheden, met name Manons hang naar rijkdom en praal, lukt het ze niet samen een fatsoenlijk leven op te bouwen en leiden ze een losbandig, avontuurlijk b...

De laatste wildernis is een intellectuele en een fysieke reis door tijd en omgeving. Begeleid door monniken, wetenschappers, filosofen, dichters en kunstenaars onderzoekt Robert Macfarlane onze veranderde ideeën over de wildernis. Zijn reizen naar de uithoeken van Groot-Brittannië worden de geleiders van mensen en culturen uit heden en verleden die een intense band hadden met hun ongerepte omgeving.

De laatste wildernis is een moderne klassieker in het genre van nature writing met Robert Ma...

Anderhalve eeuw na zijn dood blijkt Søren Kierkegaard nog altijd een hoogst actuele filosoof, psycholoog, theoloog en ethicus. Er zijn duizenden boeken en artikelen over hem geschreven. Veel lezers ervaren de kennismaking met zijn werk als een persoonlijke verandering.

Wie was Kierkegaard? Waarom verbrak hij zo dramatisch zijn verloving? Wat leerde hij van Socrates, Mozart en de romantici? Wat zegt hij over vrijheid, angst, liefde, schuld en waarheid? Hoe werd hij grondlegger van het existe...

De boekenkist waarin Hugo de Groot (Grotius, 1583-1645) uit Loevestein ontsnapte is spoorloos verdwenen. Dat geldt niet voor zijn intellectuele nalatenschap. Hij was historicus, Neolatijns dichter, briefschrijver, polemist, propagandist, theoloog, vredesapostel en, niet te vergeten, familieman.

Gedurende zijn loopbaan hoopte het beschreven papier zich op. Veel ging verloren, maar het restant voedt nog steeds een internationale discussie. Deze beknopte biografie benut zijn ongeveer 7500 bewaa...