Een korte, heldere beschrijving van bewustzijn is

vrijwel onmogelijk te geven, maar we weten allemaal

hoe het ‘voelt’ om ons ergens van bewust te zijn. Hersenwetenschappers

en filosofen proberen dit raadsel

te ontrafelen door uit te zoeken hoe het bewustzijn

werkt en wat het precies doet.

Dit Elementaire Deeltje geeft een actueel overzicht

van de belangrijkste overwegingen, argumenten,

theorieën en experimenten over het bewustzijn. Kunnen

we ooit begrijpen hoe uit elektrische activiteit in

de grijze cellen van ons brein een rijke binnenwere...

Voor de meesten van ons is geestelijk en lichamelijk zo gezond mogelijk leven het hoogste doel. Wie wil er nou niet gelukkig en gezond zijn? Als we ziek zijn, hopen we vurig dat we snel weer beter worden. Of het althans nog lang vol te houden, met zoveel mogelijk kwaliteit van leven. Hoop doet leven. En hoop biedt weerstand bij tegenslag.

Hoe kunnen we de kans op een gezond en gelukkig leven vergroten? In hoop, optimisme en humor schuilt een enorm vermogen om dat doel te bereiken. Dit boe...

Hannah Arendt (1906-1975) neemt in de geschiede­nis van de filosofie een unieke plaats in. Ze heeft de filosofie verrijkt met een nieuwe kijk op zowel het actieve als het contemplatieve leven en met een politieke theorie die draait om pluralisme en het vermogen om opnieuw te beginnen. Haar analyses over het totalitarisme, antisemitisme en het kwaad zijn in hun invloed haast ongeëvenaard.Op basis van haar belangrijkste werken en essays biedt dit Elementaire Deeltje een ingang in Arendts veel...

De korte fatalistische roman Noodlot gaat over twee geliefden die elkaar door het noodlot hebben gevonden en door datzelfde noodlot naar de afgrond worden gedreven, maar uiteindelijk ook bevrijding vinden. Noodlot verscheen voor het eerst in 1890 in De Gids. Het zou eigenlijk voor het eerst verschijnen als premie-uitgave van Het nieuws van den dag. De redactie van deze krant echter vond het verhaal te akelig voor hun abonnees. Hier was Couperus het eigenlijk wel mee eens. In Noodlot analyseer...

Matsuo Bashō is een van ’s werelds grootste dichters. Zijn schijnbaar eenvoudige poëzie is doordrongen van natuurbesef en vergankelijkheid, maar ook van het tragische verloop van de Japanse geschiedenis. Het zijn daarnaast aangrijpende getuigenissen van een reiziger zonder thuis.

Bashō’s reizen door Japan vormden een geestelijke zoektocht. Daarbij was hij op zoek naar nieuwe beschermheren en naar leerlingen. Veel van zijn verzen getuigen van intense vriendschap, maar geven ook blijk van...

Hoe verwerk je het verlies van een geliefde? Hoe bereid je je voor op ontslag? Hoe ga je om met onrecht? Hoe leef je in eenzaamheid? Of met stress? In tijden van crisis verdwijnen soms plotsklaps veel oude zekerheden. De wereld schudt op haar grondvesten. Je voelt je kwetsbaar. Het zijn de antieke filosofische inzichten die ons de weg wijzen in hoe we moeten leven, juist nu.

Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius zijn ‘de grote drie’ van de Stoa, de filosofische stroming waaraan wij het woo...

Beeldende kunst speelde in de geschiedenis vaak een cruciale rol als voortrekker van verandering. Ook nu nog. Kunst die tot voor kort weinig kans kreeg zich te tonen wordt geëxposeerd en vindt weerklank. Makers van over de hele wereld treden uit de schaduw en ándere thema’s dringen naar de voorgrond. Maar niet zonder slag of stoot. Sommige van de oude mastodonten proberen hun oude posities te behouden en verandering tegen te gaan. Bijvoorbeeld met het argument dat alleen ‘kwaliteit’ t...