In het fin-de-siècle Brugge van Guido Gezelle, Fernand Khnopff en Georges Rodenbach was ook een uitzonderlijk begaafd componist aan het werk die zich rond 1900 ontpopte tot een vaandeldrager van de late Romantiek in België.

Joseph Ryelandt (1870-1965), een welgestelde progressieve katholiek, behoorde tot een generatie van componisten, schilders en schrijvers die rond de eeuwwisseling tot artistieke volwassenheid kwam. Ryelandt leefde, woonde, werkte en stierf in Brugge. Zijn familiegeschied...

De covid-crisis zette ons leven on hold. Ondanks het feit dat coronavaccins een terugkeer naar een normaal leven beloven, geeft een aanzienlijk deel van de bevolking aan zich niet te laten vaccineren. Nochtans voorkomen vaccinatiecampagnes volgens wetenschappers talloze infectieziektes. De dodelijkste aller tijden, de pokken, is er zelfs door uitgeroeid. Polio wacht hetzelfde lot.

Toch is er de laatste jaren steeds vaker verzet tegen vaccinatie. Vaccins zouden niet veilig zijn, en allerlei gi...

Op 31 december 1853 nodigde de Britse kunstenaar en natuurhistoricus Benjamin Waterhouse Hawkins een select kransje wetenschappers, journalisten en zakenlui uit voor een diner. Het zou echter niet zomaar een diner worden: het etentje vond plaats in de gietvorm van een iguanodon in het Londense Crystal Palace. Het diner in de dinosaurus werd een daverend succes en ontketende een ware dinomanie. Onze hedendaagse fascinatie voor dinosauriërs gaat voor een groot stuk terug op dat etentje in 1853.

Cultuurgeschiedenis is al lang niet meer alleen de geschiedenis van kunst en literatuur. In Het diner in de dinosaurus maakt de lezer in 52 korte bijdragen kennis met ongewone feiten en wetenswaardigheden uit de nieuwe cultuurgeschiedenis. Guillotinekapsels, gemeentefusies, een kleine geschiedenis van het gefakete orgasme en de wetenschapper die nee zei tegen Mussolini, de verhalen maken het boek even divers als verrassend. De auteurs brengen zo een onmisbaar perspectief op talloze actuele debatten, of die nu gaan over de plaats van standbeelden of over de rol van wetenschappers in de samenleving...

Met dendrochronologie - van de Griekse woorden dedron (boom) en chronos (tijd) - kunnen we het klimaat van de voorbije tweeduizend jaar bestuderen en zo de huidige en toekomstige antropogene klimaatverandering in een langetermijncontext plaatsen. We gebruiken de jaarringen in bomen om natuurlijke klimaatverandering te bestuderen, inclusief klimaatextremen zoals droogtes, orkanen en bosbranden. Bovendien ligt dendrochronologie op de nexus tussen klimatologie, ecologie en archeologie en laat ze...

Onze samenleving produceert massa’s documenten, beelden en andere bronnen. Het is niet eenvoudig om zijn weg te vinden in deze groeiende informatiestroom. Dit boek biedt een systematisch overzicht en een kritische doorlichting van de bronnen die sinds het begin van de 19e eeuw in België werden (en worden) geproduceerd door openbare instellingen en private verenigingen. Zowel het archiefmateriaal als de gedrukte en de digitale publicaties worden besproken. Ook tal van individuen brachten be...

Het is niet de eerste keer dat een gevoel van overdaad de kop opsteekt te midden van een informatielawine. In de 19e eeuw - lang voor het internettijdperk en de supersonisch voortschrijdende kennismaatschappij - zet zich een verwetenschappelijking in die een gigantische productie van geleerdheid op papier oplevert. Vooral historici gaan over tot een verkenning van het verleden en domineren het academische en culturele leven. Ook hét filosofische credo van de eerste helft van de 19e eeuw, met...

Seksualiteit is een mensenrecht. In LIJF-elijk ANDERS doorbreekt fotografe en cultuurwetenschapper Hilde Braet het taboe over seksualiteit bij vrouwen met een beperking. Veertien krachtige portretten en getuigenissen breken het begrip ‘beperking’ open. De mythes van het orgasme en de monogamie worden ontrafeld. Ook de kwetsbaarheid van vrouwen met een verstandelijke beperking wordt niet uit de weg gegaan.

LIJF-elijk ANDERS toont wat niet altijd in woorden te beschrijven valt. “Mijn bepe...

Politiek is mensenwerk. Dat leert de politieke psychologie. Politiek bestaat niet alleen uit instellingen als het parlement of de regering of uit actoren als politieke partijen en vakbonden, politiek wordt gemaakt door mensen. De politieke psychologie bestudeert de psychologie van de politiek en het verband tussen politieke en psychologische processen waarin communicatie een cruciale rol speelt.

De psychologie van de politiek brengt voor het eerst in het Nederlandse taalgebied deze wetenschap...

Vlaanderen is superdivers: één op vier Vlamingen heeft een migratieachtergrond. Liefst drie op vier Brusselaars hebben wortels in migratie. Ons land diversifieert iedere dag een beetje meer. Vlaanderen zal nooit meer zo wit zijn als vroeger, ook al leven bijna twee op drie Vlamingen nog steeds in eerder witte wijken.

De diversiteit is ongelijkmatig gespreid: waar het samenleven in diversiteit de dagelijkse realiteit is voor de ene, is het voor anderen nog ver van hun bed. In steden als Brus...

In de geschiedenis van het westerse denken gold de metafysica eeuwenlang als de hoogste en belangrijkste discipline. Ze zette de kroon op het werk van andere filosofische en wetenschappelijke disciplines en verzekerde er ultiem de wetenschappelijkheid van. Daarenboven gaf de metafysica een praktische oriëntatie, eerst als grondslag van een ideale levenswijze, later als gids in een wereld vol onzekerheden. Vanaf het tweede kwart van de negentiende eeuw lijkt haar rijk echter definitief ten ei...