Het is niet de eerste keer dat een gevoel van overdaad de kop opsteekt te midden van een informatielawine. In de 19e eeuw - lang voor het internettijdperk en de supersonisch voortschrijdende kennismaatschappij - zet zich een verwetenschappelijking in die een gigantische productie van geleerdheid op papier oplevert. Vooral historici gaan over tot een verkenning van het verleden en domineren het academische en culturele leven. Ook hét filosofische credo van de eerste helft van de 19e eeuw, met...

Seksualiteit is een mensenrecht. In LIJF-elijk ANDERS doorbreekt fotografe en cultuurwetenschapper Hilde Braet het taboe over seksualiteit bij vrouwen met een beperking. Veertien krachtige portretten en getuigenissen breken het begrip ‘beperking’ open. De mythes van het orgasme en de monogamie worden ontrafeld. Ook de kwetsbaarheid van vrouwen met een verstandelijke beperking wordt niet uit de weg gegaan.

LIJF-elijk ANDERS toont wat niet altijd in woorden te beschrijven valt. “Mijn bepe...

Politiek is mensenwerk. Dat leert de politieke psychologie. Politiek bestaat niet alleen uit instellingen als het parlement of de regering of uit actoren als politieke partijen en vakbonden, politiek wordt gemaakt door mensen. De politieke psychologie bestudeert de psychologie van de politiek en het verband tussen politieke en psychologische processen waarin communicatie een cruciale rol speelt.

De psychologie van de politiek brengt voor het eerst in het Nederlandse taalgebied deze wetenschap...

Vlaanderen is superdivers: één op vier Vlamingen heeft een migratieachtergrond. Liefst drie op vier Brusselaars hebben wortels in migratie. Ons land diversifieert iedere dag een beetje meer. Vlaanderen zal nooit meer zo wit zijn als vroeger, ook al leven bijna twee op drie Vlamingen nog steeds in eerder witte wijken.

De diversiteit is ongelijkmatig gespreid: waar het samenleven in diversiteit de dagelijkse realiteit is voor de ene, is het voor anderen nog ver van hun bed. In steden als Brus...

In de geschiedenis van het westerse denken gold de metafysica eeuwenlang als de hoogste en belangrijkste discipline. Ze zette de kroon op het werk van andere filosofische en wetenschappelijke disciplines en verzekerde er ultiem de wetenschappelijkheid van. Daarenboven gaf de metafysica een praktische oriëntatie, eerst als grondslag van een ideale levenswijze, later als gids in een wereld vol onzekerheden. Vanaf het tweede kwart van de negentiende eeuw lijkt haar rijk echter definitief ten ei...

Wat kunnen we leren van de Griekse democratie? Waarom kondigt zich reeds in de late middeleeuwen onomkeerbaar de moderne tijd aan? Is de verwarring van Hamlet ook de onze? Of waarom net niet? Is het decadentisme van het hoofdpersonage in Tegen de Keer van Huysmans eigentijds of out of place? En wat kan Heart of Darkness van Joseph Conrad ons leren in tijden van dekolonisering? Wat was de invloed van het koloniale imperialisme op onze geschiedenis? Wat vertellen fenomenen als het pretpark van ...

Minder en minder mensen verdragen de nabijheid van een toestel dat elektromagnetische golven uitzendt. Talrijke omwonenden van gsm-zendmasten sommen een lange lijst van symptomen op aan al wie het horen wil, zoals duizeligheid, slapeloosheid tot reacties van de huid. Sommigen kunnen zelfs geen mobiele telefoon meer aanraken of gebruiken zonder een hevig branderig gevoel in de vingers te ervaren of vreselijke hoofdpijn. Anderen lijden onder de aanwezigheid van een zogenaamde slimme meter van h...

Bij het grote publiek is de Weense neuroloog Sigmund Freud (1856-1939) tot op heden bekend als een belangrijk wetenschapper, die baanbrekende ontdekkingen deed over de geest en over het menselijk gedrag. De psychoanalyse, de theorie waarvan hij de grondslag legde, beïnvloedde niet enkel de academische psychologie en psychiatrie, maar evenzeer de letterkunde, de filosofie, de filmkritiek en de algemene cultuur. Velen zijn vertrouwd met Freudiaanse begrippen zoals

het onderbewuste, verdringing...

Het gedachtegoed van de Italiaanse denker en communist Antonio Gramsci is – volgens een ironische speling van het lot – bon ton geworden in het rechtse politieke discours in Vlaanderen en Europa. Om macht te verwerven moet je de ideologische ideeënstrijd winnen. Wie instemming verwerft met een manier van kijken, verwerft hegemonie. Gramsci lezen keert terug naar de bron en plaatst de oorsprong en de evolutie van het hegemoniebegrip van de politicus en filosoof in historische context.

Hoe...

PAUL GILSON (1865-1942), geboren en getogen in Brussel, groeide tijdens het fin de siècle uit tot een gewaardeerd kunstenaar. Hij stond en staat geboekstaafd als een erudiet componist, orkestrator, theoreticus, criticus, musicograaf en pedagoog. Een prestigieuze Prix de Rome (1889) en zijn symfonisch werk La Mer (1892) maakten hem bekend tot ver buiten de landsgrenzen. Door zijn opmerkelijke inzet voor de blaasmuziek, en die van amateurorkesten in het bijzonder, herinneren we ons Gilson vand...