Het verhaal van doodgewone Nederlandse meisjes op een allesbehalve doodgewone plek

Tijdens de Tweede Wereldoorlog dienden in totaal ongeveer 170 vrouwen als bewaakster (Aufseherin) in het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Tussen de 40 en 75 vrouwen waren tegelijkertijd werkzaam in het kamp. In 1944 bevonden zich hieronder acht Nederlandse vrouwen. De jongste was negentien, de oudste vierentwintig. Na de oorlog werden deze vrouwen onderzocht binnen de bijzondere rechtspleging en moesten zij...

Nooit eerder in de geschiedenis hebben mensen uit alle hoeken van de aarde zo dicht op elkaar in grote steden geleefd. De meeste steden zijn nu de thuisbasis van mensen die in sommige opzichten heel verschillend van elkaar zijn. Deze ‘superdiversiteit’ verandert onze buurten: de oude meerderheidsgroep is niet langer in de meerderheid en wordt een minderheid tussen andere minderheden. Maar hoe gaan mensen ‘zonder migratieachtergrond’ met deze situatie om?

In deze baanbrekende studie kom...

'Nederlanders die bij elkaar op bezoek gaan, nemen vaak een bloemetje mee. Ze geven die aan de gastvrouw. Die zegt dan meestal: "Dat had je niet hoeven doen." Dat klinkt ondankbaar, maar het is bij Nederlanders juist een teken van dankbaarheid. De bloemen worden tijdens het bezoek, meestal door de gastvrouw, in een vaas gezet. Of ze vraagt: "Vind je het goed dat ik ze stráks in een vaas zet, dan kom ik meteen bij jullie?" U zegt dan: "Ja gezellig."'Dit is een van de 99 observaties uit Doe ma...

In 2024 is het 150 jaar geleden dat de Tweede Kamer het ‘kinderwetje’ aannam, de eerste sociale wet van Nederland. Het bezorgde indiener Samuel van Houten (1837-1930) een plek in de geschiedenisboeken. Maar Van Houten was meer dan zijn kinderwet.

Als jong Kamerlid in Groningen maakte hij naam als de grote vernieuwer van het liberalisme. Hij gold als ‘politiek moordenaar’ van staatsman Thorbecke. Twintig jaar lang was hij de belangrijkste voorvechter van kiesrechtuitbreiding en rechtvaa...

Waar komen al die grondwetten toch vandaan?

We leven in de eeuw van de grondwet. Bijna alle landen ter wereld hebben er tegenwoordig wel een. Een betrekkelijk recent fenomeen, trouwens, want driekwart van al die grondwetten is van na 1975. En dat terwijl de wortels ervan net na de landbouwrevolutie liggen, meer dan tienduizend jaar geleden, toen nieuwe sociale organisatie- en leiderschapsvormen opkwamen en ook het recht ontstond als manier om grootschalig samen te kunnen werken met vreemden.

...

Het complexe mozaïek dat Ischa Meijer was, voor het eerst volledig gelegd.

Ischa Meijer was een fenomeen. Beroemd, berucht, geducht en onweerstaanbaar geestig. In het leven van vele vrienden en talloze vriendinnen liet hij een onuitwisbare indruk achter.

In zijn duizelingwekkend veelzijdige loopbaan stonden twee grote liefdes centraal: de journalistiek en het theater. Als interviewer met een diepgaande interesse in mensen en een feilloos oog voor hun zwakke plekken en blinde vlekken stuwde hi...

‘Leven doe je door te spelen,’ zo luidt Daphne Gakes’ devies. Zij wil niet berusten in het gezapige: ze woont in een camper, werkt als actrice en stelt zich open voor Jan en alleman. Inmiddels heeft ze drie studies afgerond, de wereld over gereisd en ieder feest gezien. Maar als alles mogelijk is, wie stelt dan de grenzen?

In haar geval was dat meneer agent. Ik, Daphne Gakes, het try-outboekje bij de gelijknamige voorstelling, is het verslag van Daphnes aanvaring met die grenzen. Ze ver...

Rusland is een land zonder natuurlijke grenzen, zonder eenduidige etnische achtergrond, zonder een echte centrale identiteit. En toch is het een van de machtigste landen op aarde, een hoofdrolspeler op het wereldtoneel met een rijke geschiedenis van oorlog en vrede, dichters en revolutionairen.

Mark Galeotti, een van de meest bevlogen Ruslandexperts, weet de geschiedenis van misschien wel ’s werelds meest onbegrepen land inzichtelijk te maken. Hij neemt ons mee naar de vorming van een natie...

Na 1850 begon de campagne om het Nederlandse landschap te verbeteren. De onafzienbare heidevelden, zandverstuivingen en moerassen in Noord-Brabant, Gelderland, Overijssel, Drenthe en Friesland werden kleiner en in landbouwgrond veranderd. Na 1900 werden natte akkers en weilanden drooggemaakt, duizenden kilometer meanderende rivieren en beken werden rechtgetrokken. Rond 1940 werd geschreven dat het Nederlandse landschap mooier was geworden, ‘echt volgens ons eigen ideaal, alles netjes in laa...

In een versplinterd politiek landschap werden de afgelopen tien jaar de grootste systeemveranderingen van na de Tweede Wereldoorlog doorgevoerd. De arbeidsmarkt, de woningmarkt, de energiemarkt, het bankenstelsel, het pensioenstelsel, het zorgstelsel, om er maar een paar te noemen, gingen allemaal op de schop. Hoe kon dat met kabinetten die opereerden zonder een vaste meerderheid in het parlement? Was het de poldercultuur, die ons op papier onbestuurbare land bij elkaar en gaande houdt? Of wa...