In de zesde eeuw na Christus was keizer Justinianus gedurende vier decennia de initiator van opmerkelijke veranderingen in een tijdperk van geopolitieke dreigingen, klimaatverandering en pandemieën. Vanuit Constantinopel heroverden Justinianus’ legers verloren gebieden in Noordoost-Afrika en Zuidwest-Europa, maar deze militaire acties vormden slechts één onderdeel van de keizerlijke vernieuwing. Van zijn drastische herziening van de Romeinse wet tot zijn uitbundige bouwprojecten (waarond...

De Verlossing (1921) is het tragikomische verhaal over de strijd tussen de socialistische vrijdenker Pol van Domburg en een plaatselijke pastoor. Van Domburg heeft zich met zijn vrouw in het gehucht Groendal gevestigd, waar hij als enige timmerman en winkelier goede zaken doet, vooral omdat hij zijn arme dorpsgenoten op ongenadige en gewiekste wijze weet te overdonderen. In de boerengemeenschap is Van Domburg de enige die boeken leest, waardoor hij ‘waarachtig aan het ’t bestaan van Godâ€...

‘2 Januari 1668: Francisco van Bengale, slaaf van onderkoopman Jan Grootstadt, verhangt zich.’

Francisco was een van de velen die de dood verkozen boven een ondraaglijk slavenbestaan in Nederlands Oost-Indië.

Van de beginjaren van de voc tot aan het einde van de kolonie volgt Baay het spoor van de mensenhandel in de Nederlandse koloniën in de Oost. De koloniale slavernij nam er vele vormen aan: er waren huisslaven, kindslaven, seksslaven, ambachtsslaven, maar ook slaven op de plantages ...

De Bijbel is een van de invloedrijkste boeken ter wereld. Het Oude en Nieuwe Testament fascineren en inspireren tot op heden mensen in synagogen en kerken, maar zeker ook daarbuiten.

Dit Elementaire Deeltje beschrijft de Bijbel als een historische, religieuze en culturele brontekst van de westerse beschaving. Het gaat in op de ontstaansgeschiedenis, op de soms verwarrende structuur van de Bijbelboeken en op Bijbelvertalingen uit het heden en verleden. Het behandelt de belangrijkste verhalen ...

Een aforisme van Heraclitus, ‘De Natuur houdt ervan

zich te verbergen’, houdt de westerse filosofie al bijna

vijfentwintig eeuwen bezig. De Franse filosoof Pierre

Hadot schreef in 2004 een geschiedenis van de westerse

filosofie in het perspectief van dit aforisme en het

beeld van de sluier van Isis. Moet de mens zich heer en

meester maken van de natuur, of kan niemand de sluier

van de geheimen van de natuur oplichten, behalve

de dichter en de kunstenaar?

Pierre Hadot neemt de lezer mee op...

Naar de vuurtoren begint met de beschrijving van een dag uit het leven

van de familie Ramsay – vader, moeder en acht kinderen – en hun

gasten in hun zomerhuis op het eiland Skye in Schotland. Mevrouw

Ramsay vertelt over haar plan om de volgende dag een boottocht te

maken naar de vuurtoren op een eiland in de baai. Zal het weer het

toelaten?

Hoe kon ze weten dat haar man pas tien jaar later naar de vuurtoren

zou varen... In de tussentijd heeft de Grote Oorlog veel schade

aangericht. Het hu...

De hoogbejaarde en puissant rijke Millicent De Frayne

is al een eeuwigheid hopeloos verliefd op een even

oude maar vitale mimekunstenaar, dichter en schilder.

Zijn naam is Elijah Thrush. Tussen beiden heeft zich

een haatliefdeverhouding ontwikkeld, die mede zo

complex is omdat hij op zijn beurt al zijn liefde reserveert

voor zijn achterkleinzoon, die niet kan praten

maar communiceert door middel van vogelgeluiden.

Zij laat haar onmogelijke liefde volgen door Albert

Peggs, een uit een gehucht ...

Toen Columbus bij toeval Amerika had ontdekt, bleef er

een belangrijke vraag over: was het mogelijk om via een

westerse doorvaart Indië te bereiken? Met steun van de

Spaanse koning rustte de Portugees Ferdinand Magellaan

in 1519 een konvooi van vijf schepen uit. Daarmee

wilde hij proberen langs een zuidelijke route in de Grote

Oceaan terecht te komen. De opzet slaagde – ten koste

van vier schepen en vele manschappen.

Na het bereiken van de Indische archipel zou ook

Magellaan omkomen. In ee...

Is het feminisme een denkrichting, een levenshouding, een emancipatiebeweging, een tegencultuur, of alles tegelijk? In dit Elementair Deeltje beschrijft historica Els Kloek de lange geschiedenis van verzet tegen de ondergeschikte positie van vrouwen, in Nederland en daarbuiten. Van de middeleeuwse ‘strijd om de broek’ tot de ‘querelle des femmes’ en de ‘vrouwenquaestie’. En van de suffragettes en Dolle Mina’s tot intersectionaliteit en MeToo. Een geschiedenis die voert langs ver...