De universitair geschoolde kunstcriticus was in Nederland tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw een zeldzaam fenomeen. Kunsthistorici lezen, maar kijken kunnen ze niet, zo luidde lange tijd het oordeel onder critici. Vanaf medio jaren zestig eisten jonge kunsthistorici echter zelfbewust een plek op in de Nederlandse kunstkritiek. Met rake observaties en goed beargumenteerde stukken over de eigentijdse avant-gardekunst ontkrachtten ze de vooroordelen en inspireerden ze een jongere gene...

Van sintels vuurwerk maken laat zien hoe Nederlandse kunstcritici reageerden op het internationale modernisme dat door het werk van Kees van Dongen, Piet Mondriaan en Jan Sluijters vanaf 1905 hevige opschudding in de kunstwereld veroorzaakte. Het publiek maakte kennis met de Franse kubisten, Italiaanse futuristen en Duitse expressionisten. De pers ontwikkelde in de jaren 1905-1925 een nieuwe, meer journalistieke vorm van kunstkritiek.

De diversiteit en eigenheid van de geselecteerde critici,...

Macht?... Aan welk volk?!Jonas Staal, onder redactie van Vincent W.J. van Gerven OeiDeze Nederlandstalige publicatie is een verzameling hedendaagse pamflettische teksten en manifesten rondom het verzamelde beeldende werk van beeldend kunstenaar Jonas Staal (1981). Het werk van Staal, waarin de relatie tussen kunst, politiek en ideologie centraal staat, heeft in de publicatie een platformfunctie voor een dialoog met een selectie internationale auteurs die zich nadrukkelijk bezig hebben gehoude...

Nu eindelijk duidelijk wordt hoe lang de omerta en de koloniale nostalgie het deksel op de pot van het onfrisse Belgische koloniale verleden hebben gehouden, is het tijd om naar de Congolese stemmen te luisteren die de Belgen met hun neus op de feiten drukken. Binnen dat pijnlijke, maar noodzakelijke dekoloniseringsdebat laten de Belgisch-Congolese kunstenaar Sammy Baloji (°1978) en de schrijver-onderzoeker Sibo Rugwiza Kanobana (°1975) luid en duidelijk hun stem horen. Het LUCA-onderzoekss...

In MEESTERWERKEN MEESTERZETTEN wordt niet zozeer uitgegaan van het idee of concept 'meesterwerk', maar van kunstwerken die steeds aan de vraag onderworpen worden: 'wat is er IN het kunstwerk gaande dat dit al dan niet tot een meesterwerk of meesterzet maakt?' De gekozen werken zijn afkomstig uit het gebied van de beeldende kunst en dat van de muziek, en uit diverse tijden en culturen. Deze diversiteit geeft het boek mede zijn reikwijdte. Thema's die aan bod komen zijn o.a.: de cultus van het ...

Omstreeks 1925 begroetten kunstcritici het nieuwe realisme in de schilderkunst als een welkome koerswijziging van het internationale modernisme naar een heroriëntatie op de nationale schilderkunstige traditie. Hiermee baanden zij ongewild het pad voor de kunstopvatting van hun nationaal-socialistische collega's.

Realisme in Nederland. Kunstkritische posities 1925-1945 onderzoekt wat de karakteristieken van het nieuwe realisme waren en wie het zo succesvol maakten.

Mieke Rijnders, kenner op ...

Vrouwelijke kunstenaars hebben lang in de schaduw van de kunstgeschiedenis vertoefd. Hoog tijd dus om ook in België de vrouwelijke kunstenaars uit de marge van het collectieve geheugen te halen. Twee van die over het hoofd geziene iconen zijn Marie Julia Bollansée (°1960) en Maria Degrève, twee kunstenaars die met het goedkoopste middel dat er is – het eigen lichaam – onvergetelijke beelden hebben gemaakt. Tijdens het LUCA-onderzoeksseminarie op 12 oktober 2021 (Sint-Lucas, Gent) brac...

Dit boek geeft een beeld van wat er hardop werd gedacht tijdens enkele bijeenkomsten die Erik Hagoort initieerde. In essays bouwt hij voort op gedachten over nabijheid van onder anderen Ilse Bulhof, Emmanuel Levinas en Cornelis Verhoeven. 'Ik weet niet wat jij gaat zeggen' bevat ontwapenende gedachtegangen die aanzetten tot verder denken over facetten van ontmoeten: onbekommerdheid, gêne, verwondering en verantwoording.Naast een praktijk waarin Erik Hagoort condities van ontmoeten in de kuns...

Niets zo rauw en vitalistisch als de kunst die haar verlangen naar vrijheid uitroept. De Nederlandse kunstenares Jacqueline de Jong (°1939) deed het in haar tentoonstelling The Ultimate Kiss (Wiels, 2021) met schilderijen die de tollende waanzin van de wereld verbeelden; haar jongere landgenote Lale Gül in het autobiografische boek Ik ga leven (2021), waarin ze zich met een schreeuw losrukt van haar strenge, vrouwonvriendelijke islamitische familie. Het LUCA-onderzoekseminarie Minima Docta ...