Drenthe kent een lange bewoningsgeschiedenis. De oudste sporen van menselijke aanwezigheid gaan zeker 50.000 jaar terug, misschien wel meer dan 100.000 jaar. In die lange periode voltrekken zich grote veranderingen. Gedurende het grootste deel van die eindeloze tijd leven de bewoners als jager-verzamelaars. Vanaf 5000 v.C. nemen ze zeer geleidelijk agrarische praktijken uit zuidelijker streken over. De invloed op het landschap wordt steeds groter. Er worden akkers aangelegd en opvallende graf...

Het is drukkend warm op woensdag 12 mei 1897. Veenarbeiders Willem Emmens en Hendrik Barkhof zijn hard aan het werk in een veentje tussen Vries en Yde. Met een baggerbeugel scheppen ze zwarte veenmodder uit het bruine water. Dan gebeurt er iets wat niemand verwacht: ze halen een lichaam naar boven. De twee mannen schrikken zich een ongeluk en rennen in paniek naar huis. Zo begint Het meisje van Yde, een kinderboek over het beroemdste veenlijk.

Deze bundel vormt de neerslag van de 8e Nederlandse (digitale) metaaltijdendag gehouden op 9 oktober 2020. Op die dag werden – door de corona maatregelen in aangepaste vorm – lezingen gehouden over diverse onderwerpen aangaande de brons- en ijzertijdgemeenschappen van de Lage landen, aangevuld met een groot aantal bijdragen over het centrale thema van dat jaar “Eten en drinken in de metaaltijden”. De eerste drie artikelen bespreken dan ook prehistorische akkers in Noorderboekert, het ...

Expeditie Egypte verhaalt de geschiedenis van twee eeuwen fascinerende archeologische ontdekkingen en de totstandkoming van de Egyptische collectie vanhet Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel. In de negentiende eeuw leefde er in Belgische diplomatieke en industriële kringen een grote belangstelling voor het verleden van Egypte, dat toen een belangrijke plaats bekleedde in de internationale politiek en economie. In de eerste decennia van de twintigste eeuw speelde de flamboyante egyptoloo...

Nederland ligt in de periferie van het verhaal van menswording. De evolutie van onze familie vindt lang exclusief in Afrika plaats. En, als Europa eenmaal bewoond wordt door mensachtigen, ligt het zwaartepunt ten zuiden van onze streken. Toch heeft ons land een aantal interessante vindplaatsen en vondsten opgeleverd. Ook in Nederland hebben de zogenaamde ‘oermensen’ rondgelopen.

Toegankelijk geschreven voor een breed publiek put het boek uit nieuwste theorieën en het geheel is rijk geïl...

Het is een wijdverbreid idee dat (post-)middeleeuwse steden een sterfteoverschot hadden en zij slechts in leven konden blijven door de toestroom van migranten; een fenomeen dat bekend staat als het 'urban graveyard'-effect. Over details valt te twisten, maar duidelijk is dat de stad en de dood dichter bij elkaar stonden dan tegenwoordig. Met de dood als belangrijk element in de stedelijke samenleving vormen grafvelden een belangrijke bron van kennis over het leven in de post-middeleeuwen. Sin...

Deze bundel vormt de neerslag van het eerste lustrum van de Nederlandse Metaaltijdendag op 6 en 7 oktober 2017 in Oss. Het lustrum had als thema 'Graven en grafheuvels' en bestond uit anderhalve dag lezingen, gevolgd door een excursie naar de bekende vindplaatsen Oss-Zevenbergen en Oss-Paalgraven. De lezingen toonden de breedte van en blijvende interesse in onderzoek naar graven, grafheuvels en grafgebruiken. Diverse lezingen van deze dagen hebben hun neerslag gevonden in deze vijfde Metaalti...

'Steden in Scherven/Cities in Sherds' is de meest omvangrijke publicatie binnen het Nederlandse onderzoek naar afval in beerputten. In steden zijn de alledaagse of bijzondere voorwerpen afgedankt en weggegooid in een beerput of afvalkuil. Deze voorwerpen van keramiek en glas vormen de nalatenschap van de vroegere stadsbewoners. Voor archeologisch onderzoek is dit afval de cultuurdrager waaruit informatie over de vroegere consument wordt verkregen.Het onderzoek naar de inhoud van meer dan 150 ...

Tussen 5.000 en 10.000 jaar geleden vond de Neolithische landbouwrevolutie plaats en werd de jager-verzamelaar meer en meer boer die van een nomadisch bestaan overging naar een vaste nederzetting. Het zijn ‘vluchtige gestaltes’ waar we weinig van weten.

Zo’n ‘vluchtige gestalte’ is voor auteur Hein Klompmaker de groep boeren die meer dan 5000 jaar geleden besloten hunebedden te bouwen. De vraag of je deze groep boeren als het ware ‘tot leven zou kunnen wekken’ heeft hem niet me...