Een historische figuur die tot op vandaag tot de verbeelding spreekt.

Karel de Grote leefde zo’n 12 eeuwen geleden, en toch is hij nog steeds prominent aanwezig in het collectief geheugen: als koning der Franken, als Frankisch keizer van de christelijke wereld, als vader van Europa. Een brugfiguur in een tijd waarin een oude wereld aftakelde en een nieuwe beschaving aarzelend haar eerste passen zette.

Ook in zijn eigen tijd sprak Karel de Grote tot de verbeelding. Zijn lange gestalte – hi...

Zijn er tussen wetenschap, geloof en magie waterdichte schotten te plaatsen? Is er een verschil tussen een wonderbaarlijk mirakel en een te mijden toverkunstje? Is de rede enkel te vinden in de wetenschap of speelt die ook een rol in religie en magie? Hoe stond de kerk tegenover wetenschappelijke bevindingen?

Raoul Bauer gaat op zoek naar antwoorden op deze vragen en vindt ze onder meer in de geschriften van de grote wetenschappers uit de Middeleeuwen. We leren Isidorus van Sevilla kennen di...

De boeken van Velthem bundelt elf artikelen met een inleiding over de Brabantse auteur Lodewijk van Velthem, die in het eerste kwart van de veertiende eeuw een Middelnederlandse kroniek en een roman over koning Artur en Merlijn dichtte. Daarnaast is zijn naam verbonden aan het fameuze handschrift met de Lancelotcompilatie, een mogelijk door Velthem aaneengesmede verzameling Nederlandse Arturromans. De bijdragen aan deze bundel geven een veelzijdig beeld van Velthems schrijverschap en van de s...

In 1459 vatte Maria van Pee, kanunnikes in het Brusselse klooster Jericho, het plan op de preken van haar rector en biechtvader Jan Storm uit haar geheugen op te schrijven. Ze stond daarmee aan de wieg van een eeuwenlange traditie in het convent die het omvangrijkste corpus biechtvaderpreken uit de Nederlanden heeft opgeleverd. De collectie is uniek vanwege de naamsvermelding van nagenoeg alle betrokken priesters en zusters en de uitgebreide prologen. Hierin geven de zusters aan, dat zij schr...

Judith Herrin beschrijft in ‘Ravenna’ de geschiedenis van een smeltkroes. In 402 koos keizer Honorius Ravenna tot hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. Dat trok wetenschappers, ambachtslieden en religieuze leiders naar de stad, die uitgroeide tot het culturele en politieke centrum van Noord-Italië. Hoogleraar Judith Herrin volgt de levens van Ravenna’s heersers, kroniekschrijvers en inwoners en laat zien hoe de stad de ontmoetingsplaats werd van Griekse, Latijnse, christelijke en barba...

In ‘Een bloedige zomer’ beschrijft Dan Jones, een van de bekendste historici van deze tijd, de geschiedenis van de Engelse boerenopstand van 1381. Midden in de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk komt het horige Engelse volk, geteisterd door armoede, belastingdruk en de pest, in opstand tegen de koning Richard II. De opstandelingen worden aangevoerd door de mysterieuze kapitein Wat Tyler en de visionaire prediker John Ball. De veertienjarige vorst en zijn adviseurs leveren e...

In de late middeleeuwen (1000-1500) trokken miljoenenEuropeanen als pelgrim naar heilige plaatsen. Bij hetgraf van een heilige baden zij om vergeving van hunzonden, om gezondheid, om voorspoed of om nakomelingen,om daarna gereinigd en gesterkt weer huiswaartste keren. Dit romantische beeld van de middeleeuwsebedevaart bestaat zelfs nu nog, maar is verre van reëel.De middeleeuwse bedevaart is een ongelooflijk complexverschijnsel, alleen al de motieven om een bedevaartte ondernemen waren zeer ...

In oktober 1347 arriveerden Genuese schepen op Sicilië. De schepen kwamen uit De Krim en tijdens de tocht was een groot deel van de bemanning en de passagiers slachtoffer geworden van een dodelijke ziekte: de pest. Via het Middellandse Zeegebied bestormde de pest, later ook de Zwarte Dood genoemd, het Europese continent om in minder dan vijf jaar een derde tot de helft van de bevolking weg te vagen.

Niemand was veilig voor deze ziekte, ongeacht maatschappelijke positie of genomen voorzorgsm...

In 'Een ambacht aan de Rijnmond' presenteert Dik Parlevliet de synthese van bijna dertig jaar historisch en geografisch onderzoek naar het ambacht Valkenburg, zoals Katwijk en Valkenburg in de middeleeuwen samen genoemd werden. Aan de hand van zijn reeds in delen verschenen 'Historische Atlas van Katwijk en Valkenburg', de bestaande vakliteratuur, herziene gegevens betreffende de hof Valkenburg en ten slotte nieuwe archeologische en geologische gegevens, trekt Parlevliet nieuwe conclusies ove...

De centrale vraag in dit boek is: wat betekende ‘jong’zijn in de late middeleeuwen? Hoe dachten volwassenen toen over jongeren? Daarvan zijn talrijke sporen terug te vinden in de Middelnederlandse literatuur. Twee modellen van jeugdcultuur komen daarin naar voren: een adellijk model gebaseerd op vrijheid, avontuur, zelfstandigheid, geweld en seksualiteit, en een stedelijk burgerlijk model met als basisprincipes zelfdiscipline, vlijt en terughoudendheid. In middeleeuwse fictieverhalen bots...