De zee is een bron van vertellingen. Mythen, sagen, sterke verhalen. Sommige op waarheid berustend, andere helemaal verzonnen. Een Oudnoors geschrift uit de dertiende eeuw, de Koningsspiegel, houdt ons al voor dat mensen geneigd zijn te denken dat alleen waar kan zijn wat ze zelf gezien hebben. De nautische geschiedschrijving staat vol voorbeelden.

Amerigo Vespucci’s maansafstandmeting in 1499, de eerste ooit, is nog steeds omstreden. Het Nova Zembla-verschijnsel, het vroegtijdig weerzien me...

Vanaf het moment dat Willem van Oranje op zijn elfde het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Hij woonde nu eens in Breda, dan weer in

Brussel, Delft, Vlissingen, Geertruidenberg of Antwerpen. Al in zijn jeugd bracht hij veel tijd door op het slagveld, maakte hij lange veldtochten, en was

hij betrokken bij belegeringen en verwoestingen. Tegelijkertijd zette hij nieuwe steden op de kaart, stichtte hij scholen en nam hij het initiatief tot de

oprichting van de Universiteit van Leiden.

Het reisboek van Willem van Oranje geeft aan de hand van kaarten en vele illustraties een beeld van een opwindend en rusteloos bestaan. In zijn leven legde Willem van Oranje vele tienduizenden kilometers af, te paard of in een koets. En dat in een tijd dat de meeste mensen hun geboortestreek zelden of nooit verlieten. Het reisboek is tevens een gids langs de landschappen en gebouwen die door Willem van Oranje hun vorm kregen, en laat zien met welke uithoeken van Europa hij in contact stond, van Lissabon tot Constantinopel, en van Kopenhagen tot Rome. Ook biedt Het reisboek een vogelvlucht over de vele brandhaarden in de beginjaren van de Nederlandse Opstand: van Heiligerlee en Jemmingen tot Gent en Brugg...

Decennialang gold prins Bernhard als oorlogsheld en symbool van het verzet, totdat zijn imago in de jaren zeventig onherstelbare schade opliep door de Lockheed-affaire. Zijn toegankelijkheid voor ‘onoorbare verlangens en aanbiedingen’, zoals de onderzoekscommissie het in 1976 verwoordde, werd met terugwerkende kracht ook van toepassing geacht op zijn gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe terecht was deze veranderde kijk op Bernhards jongere jaren?

In Bernhards oorlog laat veelge...

Gedurende meer dan tweeduizend jaar hebben Chinese

daoïsten zich teruggetrokken uit het dagelijks leven

om zich in stilte als kluizenaar te wijden aan geestelijke

rust, onthechting en eenvoud. Hun aandeel in de

geschiedenis lijkt marginaal, maar is dat allerminst.

Talrijke keizers deden een beroep op de ‘verheven

heren’ omdat uit hun teruggetrokken levenshouding

een sterk commentaar op het ambtelijk apparaat sprak

en zij door hun weigering een bestuurlijke rol op zich te

nemen boven de m...

‘De invloedrijkste boeken zijn altijd de boeken die niet gelezen worden,’ schreef Michael Young in 1994 in een nieuwe inleiding op zijn klassieker De opkomst van de meritocratie. Hij publiceerde zijn ironische mix van utopie en dystopie oorspronkelijk in 1958, muntte daarmee de inmiddels veel gebruikte term ‘meritocratie’, maar stelde gaandeweg ook vast dat weinigen zijn boek hadden gelezen en nog minder het hadden begrepen. Ook in Nederland zijn rechten en verworvenheden op basis van...

In De oude wegen onderzoekt Robert Macfarlane het

verband tussen paden, wandelen en de verbeelding.

Veel van het denkwerk ervoor verzette hij lopend.

Het vertelt het verhaal van ruim duizend mijl wandelen

over oude wegen, op zoek naar een route

naar het verleden – met als resultaat dat hij telkens

weer bij het heden uitkomt. Het is een onderzoek

naar de geesten en de stemmen die op oude paden

rondwaren, naar de verhalen die ze in zich dragen

en vertellen, naar pelgrimages en erfvredebreuk,

...

In deze bundel zijn ruim veertig berichten, anekdoten en verhalen bijeengebracht die Kleist oorspronkelijk schreef voor de Berliner Abendblätter, de krant die hij in 1810 zelf oprichtte. Mensen verwachten van de waarheid dat zij waarschijnlijk is. Kleist stelt de lezer van deze meesterlijke stukjes dan ook behoorlijk op de proef als hij hen onthaalt op een keur aan buitenissige voorvallen, zonderlinge uitspraken en ongewone handelingen, waarvoor hij uit talloze schriftelijke en mondelinge br...

Planten kunnen onze mentale ervaringen stimuleren of juist kalmeren. Over de hele wereld gebruiken we dagelijks cafeïne om de geest aan te scherpen, maar waarom is thee van de bladeren van een plant acceptabel, en thee van de zaden van de opiumpapaver een misdaad?

Michael Pollan gebruikte cafeïne, opium en mescaline en ontdekt de culturen rondom deze plantaardige drugs, waarmee hij ons arbitraire denken over het gebruik ervan in een helder daglicht zet. Waarom voelen we ons aangetrokken to...

In 2017 verzamelde Koos van Zomeren zo goed als alles wat hij in veertig jaar over vogels geschreven heeft. Toen was al duidelijk dat dit hooguit de helft was van wat hij in totaal over de natuur in (en buiten) Nederland aan teksten had geproduceerd. Dit tekort wordt met Heel de natuur (behalve vogels) ruimschoots opgeheven. Dit boek is een uiterst genereuze bloemlezing van wat Van Zomerens literatuur aan natuur te bieden heeft: van weids waterland en glooiende bosgebieden, orchideeën en klo...

Emir Suljagić heeft het eerste ooggetuigenverslag van een Bosniër die Srebrenica, als jongeman, meemaakte geschreven, een ontroerende, subliem geschreven getuigenis ter herdenking van zijn vermoorde vrienden en familie. Suljagic verschaft details over het dagelijkse leven in de enclave Srebrenica die onherroepelijk aangehaald zullen worden in toekomstige geschiedenisboeken. Over zijn ervaringen als tolk van de VN en met de Nederlandse blauwhelmen, zijn herinneringen aan vrienden en familie,...