Lorca (1898-1936) behoorde tot de Generatie van ’27, een stroming in de Spaanse poëzie die de metafoor weer tot stuwende kracht van de dichtkunst maakte. Hij publiceerde een eigenzinnige bundel over de zigeuners, de Romancero gitano, en reisde naar New York, waar hij de zwarte cultuur leerde kennen. Lorca mat zich ook met de Arabische poëzie en voordat hij door fascisten werd vermoord, schreef Lorca nog het openlijk homoseksuele Sonnetten van de donkere liefde.

Hoewel zijn werk modernist...

Hoe radicaliseren mensen? Wat fascineert ons zo aan narcistische politici? Waarom zijn we verslaafd aan beeldschermen? Waar ik ophoud is een intellectuele zoektocht naar de onderstromen van onze samenleving. In deze verzameling wervelende essays combineert Arthur Eaton literair commentaar met inzichten uit de spreekkamer. Centraal staan de verhalen die we over onszelf aan elkaar vertellen, maar juist ook de verhalen die we liever weglaten. De essays zoeken waar het wringt en schuurt – het o...

Geweld hoort bij ons bestaan, maar wat is het eigenlijk? Het bewust toebrengen van schade, of meer?

Mensen sterven dagelijks aan zaken die voorkomen kunnen worden zoals armoede, honger en gebrek aan medicijnen: is dat ook geweld? Maar wie is dan de dader?

Jolle Demmers en Luuk Slooter onderzoeken oorzaken en vormen van geweld. Ze laten zien dat het een paradoxaal fenomeen is: zichtbaar en onzichtbaar. Geweld verwoest en vernietigt, maar het creëert en verandert ook – en kan daarin construc...

Er is geen bewijs dat de ‘kunstenaars’ van de grotten van Lascaux mannen waren. Zoals er ook geen bewijs is dat alleen mannen op bizons joegen of dat technische vooruitgang in de vroegste landbouw enkel aan mannen te danken is. Wél is duidelijk dat onze kijk op de geschiedenis mannelijk bepaald en patriarchaal is.

Toen in de negentiende eeuw de prehistorie voor

het eerst als periode werd bestudeerd, werd de blik

daarop ontwikkeld door mannen. Zij projecteerden

de stereotypen van hun tijd...

Oude kaarten, of ze nu getekend zijn, met de hand

ingekleurd of gedrukt, laten een wereld zien die ver

weg lijkt. Maar is dat zo?

In de Universitaire Bibliotheken Leiden bevindt

zich een rijke collectie oude kaarten en atlassen die de

Leidse verzamelaar Johannes Tiberius Bodel Nijenhuis

honderdvijftig jaar geleden aan de universiteit schonk.

Een groot aantal kaarten in deze collectie beeldt

grenzen af. Grenslijnen, waterlinies, riviergrenzen,

staatsgrenzen, dijken en sloten, zelfs de grens

tu...

De invloed van de Frankfurter Schule, een groep Joods-Duitse intellectuelen die onder anderen bestond uit Theodor W. Adorno, Max Horkheimer, Erich Fromm, Herbert Marcuse en Walter Benjamin, op de hedendaagse filosofie en cultuur kan nauwelijks overschat kan worden. Vandaag de dag staan deze denkers weer volop in de aandacht: rechts-radicale bewegingen zien hen als de bron van woke, politieke correctheid en andere euvels, terwijl hun scher...

Stefan Zweig was door toedoen van de Tweede Wereldoorlog

al uit Europa verdreven toen hij een beduimeld

exemplaar in handen kreeg van de Essays van Michel

de Montaigne. Terwijl Hitler de wereld verscheurde

met zijn totalitaire regime en het individu marginaliseerde,

vormde het vrije denken van Montaigne het

laatste grote project van Zweig. Na omzwervingen via

Londen, Bath en New York, vestigde hij zich in 1940 in

Brazilië. De essays van Montaigne hielpen hem in zijn

obsessieve gedachten over...

Algerije, zijn geboorteland, is van blijvende invloed geweest op het denken, schrijven en leven van Al­bert Camus. Het landschap, de brandende zon, de zee en de mensen… In vrijwel al zijn werk keert hij terug naar zijn vroege levenservaringen.Camus werd beroemd met zijn romans De pest en De vreemdeling en zijn filosofische essays De mythe van Sisyfus en De mens in opstand. Minder bekend, maar zeker zo mooi, zijn de literaire es­says Bruiloft en De zomer. Hij schreef ze deels na de Tweede ...

Dit betoog is een aanval op intellectuele gemakzucht en een pleidooi voor de aanname dat alles zin heeft. Is geschiedenis fictie? Ja, als we daarmee bedoelen dat we er niet voor moeten terugschrikken op zoek te gaan naar samenhangende verhalen in de historische werkelijkheid. Met fictie kun je de waarheid dichter benaderen dan met het bestuderen van bronnen. Empathie is cruciaal voor begrip. Dat geldt voor alle terreinen van het leven – en in het bijzonder voor historisch onderzoek.

Ilja Leo...

De cultuur van het narcisme, oorspronkelijk verschenen in 1979, is een vernietigende kritiek op de cultuur van het moderne kapitalisme dat zich van alle ideologieën heeft ontdaan. Lasch laat zien dat de zich als radicaal voordoende cultuurkritiek van de jaren zestig in feite de wegbereider was voor de opmars van neokapitalistische normen en waarden.

De nieuwe cultuur is eerst en vooral een therapeutische cultuur. Gezondheid, zowel geestelijk als lichamelijk, is het grote doel, een ontwikkeli...