De Franse edelman Michel Eyquem de Montaigne (1533-1592) besloot zich op achtendertigjarige leeftijd terug te trekken uit het openbare leven. Hij verschanste zich in een toren op zijn landgoed in de buurt van Bordeaux met het voornemen zichzelf zo oprecht mogelijk onder de loep te nemen. Hij dacht na en schreef, terwijl om hem heen de wereld gek werd en de hordes mensen elkaar vanwege hun godsdienst afslachtten. Montaigne wordt algemeen beschouwd als de vader van het essay. Nog altijd geldt h...

Op 11 mei 2022 besloot de tijd een punt te zetten achter het leven en werk van Jeroen Brouwers, een van de meest bekroonde en authentieke stemmen uit de Nederlandstalige literatuur. Ruim veertig jaar eerder voorspelde hij zijn einde in de novelle Voorjaarsmoeheid: ‘Laat mij maar voorgoed in het witte niets verdwijnen, op een dag in mei als deze, stilletjes, zonder rombom, zonder rettèt.’ De Stichting Jeroen Brouwers, die zijn literaire nalatenschap beheert, laat rombom en r...

In deze cassette zijn drie beroemde essays van Albert Camus ('Een hogere liefde'), George Orwell ('Over nationalisme') en Menno ter Braak ('Het nationaalsocialisme als rancuneleer'), ingeleid door Bas Heijne, samengevoegd.

Midden in de Tweede Wereldoorlog schreef de Franse schrijver Albert Camus (1913-1960) vier brieven aan een naamloze Duitse vriend. Inzet was het harde verwijt van de Duitser dat Camus niet van zijn land zou houden, omdat hij zich niet wilde bekeren tot het nietsontziende na...

Het woord en de wereld gaat over poëzie, dichters, filosofie en denkers, maar meer precies over de vragen: wie zijn we, wat bepaalt ons handelen, wat is er gaande in de wereld? De essays zijn zo gerangschikt dat er een doorlopend verhaal ontstaat. Naast poëzie en filosofie komen ook voorbij: antropologie, biologie en religie. Van Sasja Janssen tot Herman Gorter, van Lucebert tot Plato, Gerbrandy gaat intuïtief te werk, evenwel zonder het analytische denken uit te schakelen.

‘Mijn moeder dacht dat het oorlog was, niet bij wijze van vergelijking, maar in de bloedserieuze zin van het woord. Zij was gevangengenomen en werd nu door “de vijand” bewaakt. Hoe wij zonder kleerscheuren door de vijandelijke linies waren gekomen en haar hadden gevonden, was haar een raadsel.’

Van zeer nabij, met een precisie die liefde verraadt, beschrijft Cyrille Offermans de lotgevallen van zijn oude, dementerende moeder: hoe het begon, met vergeetachtigheid en wantrouwen, hoe moe...

Julian Barnes vertelt openhartig en met lichte zelfspot over momenten in zijn leven waarop hij tot een nieuw inzicht is gekomen, en hoe hij daardoor van mening is veranderd. Bijvoorbeeld als zelfverklaard taalpurist die schoorvoetend toegeeft dat bepaalde woorden wel degelijk van betekenis kunnen veranderen, of als geëngageerde burger die niet altijd op dezelfde politieke partij stemt, of als fervente lezer wiens smaak in de loop der jaren is geëvolueerd: hij blijkt minder standvast...

Zo wandel je tijdens een mooie zomer in het voetspoor van pelgrims op de Camino in Frankrijk en zo ontwaak je, na vanachter geschept te zijn door een auto, een paar dagen later uit een coma. Na deze ingrijpende gebeurtenis, die Peter Nelissen wonder boven wonder overleeft, merkt hij dat de zin van het-er-zijn in deze wereld hem steeds meer ontglipt. Ruggengraat met Titaan beschrijft zijn daaropvolgende zoektocht via bibliotherapie, schrijven en schilderen, naar wijsheden en levensbeschouwelij...

In hoeverre mogen we ingrijpen in de natuur? Dit urgente vraagstuk domineert de familiegeschiedenis van Jac. P. Thijsse. In zijn populaire Verkade-albums leerde hij Nederland begin vorige eeuw om de natuur te koesteren. Hij gaf de aanzet tot de oprichting van Natuurmonumenten. Zijn zoon Jo Thijsse volgde een ander pad. Hij specialiseerde zich in de waterloopkunde en werd de wetenschappelijke man achter de Afsluitdijk en de Deltawerken.

In dit fijnzinnige essay onderzoekt Eva Vriend de grenzen ...