Nationale geschiedenis is volop in discussie, niet alleen in Nederland. Terwijl een canon ankerplaatsen en vensters probeert te bieden, brengt de multiculturele samenleving aanspraken op erkenning en inclusie met zich mee en eisen conservatieven behoud van het traditionele geschiedverhaal. Moet nationale geschiedenis verbinden, een thuis bieden, confronteren, aanklagen of verzoenen? In haar maatschappelijke functie is geschiedenis vooral een ‘willenschap’. Dat is altijd zo geweest. Van en...

Wie ‘zeventiende eeuw’ zegt, denkt al snel aan Rembrandt, Amalia van Solms, Huygens, Van Schurman, en Spinoza, aan de VOC en aan pompeuze grachtenpanden vol weelde en schatten. De Republiek der Verenigde Nederlanden was in de zeventiende eeuw dan ook een politieke grootmacht, met wereldwijde handelsbelangen en een toonaangevend cultureel leven. Deze Nederlandse 'gouden eeuw' is vaak geroemd vanwege zijn religieuze tolerantie, artistieke creativiteit en economische innovatie. Tegelijkertij...

Na eeuwenlange verdeeldheid sloegen zes landen in Europa de

handen in elkaar. Grenzen vervaagden en slagbomen verdwenen.

Het continent werd verenigd door instellingen op te richten

en verdragen te sluiten. Maar bovenal was dit het verhaal

van mensen. Premiers, presidenten, kanseliers en commissarissen

bepaalden de richting, elk op hun tijd. Ze werden bondgenoten

of rivalen. Soms konden ze elkaar niet uitstaan, soms werden

het zielsverwanten. Ze schreven geschiedenis in duffe vergaderza...

Stephan Lehnstaedt

De kern van de Holocaust

Belzec, Sobibor, Treblinka en Aktion Reinhardt

Ruim dertig procent van de Nederlandse Holocaustslachtoffers (ca. 33.500) werd vergast in het vernietigingskamp Sobibor. Hierdoor is Sobibor een belangrijk onderdeel van de Nederlandse Holocaust.

Kamp Sobibor was een onderdeel van Aktion Reinhardt die op 15 maart 1942 van start is gegaan. Deze Aktion, genoemd naar de hoge SS’er Reinhardt Heydrich, behelsde de bouw en werking van drie kampen (Belzec, S...

Pedagoog Kees Boeke (1884-1966) richtte in de jaren 20 van de vorige eeuw de befaamde school de Werkplaats in Bilthoven op. In Tiendesprongen vertellen Jos Heuer en Henk Willems, twee oud-docenten van de Werkplaats, over Boekes unieke visie op het universum, de tijd en de snelheid. Zij volgen hierbij diens succesvolle idee over tiendesprongen: van de eerste tekening, getoond op een onderwijstentoonstelling in 1927 in het Stedelijk Museum, tot de publicaties erover eind jaren 50 en de wereldwi...

Tot op heden bestaat geen naslagwerk waarin de wapenspreuken van geslachten en families systematisch worden behandeld. Dit boek voorziet in die lacune. Wapenspreuken van Nederlandse geslachten is een beredeneerd overzicht

van wapenspreuken van wapens van Nederlandse adellijke

en patriciaatsfamilies. Uitgangspunt hierbij zijn de wapenspreuken van de Nederlandse adel sinds 1813 en van de Nederlandse patriciaatsfamilies, waarvan de genealogieën zijn gepubliceerd in Nederland’s Adelsboek, Nede...

In deel 1 van de genealogie van Peter Wierts wordt gekeken naar de mannelijke lijn. We reizen af naar het plaatsje Simpelveld in Limburg. Daar woonde de familie Wierts al enkele generaties aan de Stampstraat. Maar hebben ze daar altijd gewoond of zijn ze met de eeuwen door Simpelveld gezworven. En als we nog verder terug in de tijd gaan, waar komt de stamvader Wierts vandaan. Woonde die ook al in Simpelveld of ligt de oorsprong ergens anders. Op al deze vragen wordt een antwoord gegeven in di...

De bisschop, de boeman en de beloner

In De bisschop, de boeman en de beloner keert de lezer terug naar het einde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en ontdekt vervolgens in acht hoofdstukken hoe het Sinterklaasfeest tot ver in de 19e eeuw ingezet werd bij uiteenlopende historische gebeurtenissen, maatschappijopvattingen en religieuze twisten. Hoe gebruikten de patriotten en de orangisten de Goedheiligman in hun politieke machtsstrijd? Welk nut kreeg Sint-Nicolaas bij de vele soc...

Frans Walkate, idealist in de wereld van de Nutsspaarbanken, wilde de kleine man ‘verheffen’ door hem te leren sparen. Als voorzitter van de Nutsspaarbank Kampen stond hij aan de basis van de Nederlandsche Spaarbankbond (1907), de latere SNS die opging in de Volksbank.

Walkate achtte winst geen doel, levenszekerheid voor de klant wel. De jeugd moest sparen, gezinnen verdienden een dak boven het hoofd. In Kampen bouwde hij de Spaarbankstraat, een voorbeeld van particulier sociaal bouwen d...

In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw staat bij het ontwerpen van vervoersmiddelen een zo laag mogelijke luchtweerstand voorop. Zo doet behalve bij het weg- en vliegverkeer ook bij de spoorwegen de stroomlijnvorm zijn intrede.

In Nederland zorgt in 1934 de introductie van het driedelige dieseltreinstel voor een ware sensatie. Zoiets futuristisch is nog nooit vertoond! De stroomlijnvorm van deze zogenoemde diesel-drie zal gedurende enkele decennia het beeld van de spoorwegen in ...