Iedereen die visueel is ingesteld ziet op een kaart in één

oogopslag meer dan menig boek kan vertellen. Kaarten zijn

de kapstok voor verhalen, weerspiegelen de geest van elk

tijdvak, geven een beeld van (verdwenen) gebieden en zijn

vaak artistieke kunstwerkjes op zichzelf. Het Grote Kaarten

Boek toont de mooiste kaarten uit de collectie van het

Nationaal Archief (300.000 kaarten en tekeningen) en ontrafelt

de verhalen achter de kaarten. Tegelijkertijd openen die

verhalen ook een venster op ...

De IJssel. Een vertrouwde maar onvoorspelbare rivier. Woest en dan weer kalm, rechtlijnig en dan weer kronkelend. Waar veranderingen optreden worden verhalen verteld. Bij de IJssel gaat het om een oerverhaal vanaf de vroege Middeleeuwen, van groei en expansie maar ook van neergang en krimp, en van pogingen de waterstroom telkens weer naar onze hand te zetten.

Atlas van de IJssel vertelt aan de hand van historisch kaartmateriaal en hedendaagse dronefoto’s de ontstaansgeschiedenis van een gro...

Spoorweghistoricus Guus Veenendaal beschrijft in Het Grote Spoor Boek, aan de hand van zo’n 450 foto’s, wat er sinds 1839 op en naast het Nederlandse spoor gebeurde. In deze lange periode veranderde niet alleen het land, maar ook het spoorbedrijf ingrijpend. Het nieuwe vervoermiddel zorgde ervoor dat mensen ‘vlug, veilig en voordeelig’ van a naar b konden reizen. De komst van de spoorwegen bracht ook de bouw van spoordijken, bruggen en monumentale stations met zich mee. En niet onbela...

Waar een wil is, komt een weg.

Met de Historische Wegenatlas NL viert het auteursduo Berendse & Brood hun eerste lustrum. Na de Historische, de Streek-, Stads- en Wateratlas NL belicht de Historische Wegenatlas NL het ‘mirakel Nederland’ aan de hand van transportroutes en -bewegingen in en door de Lage Landen bij de zee. Je zou denken dat het in ons grotendeels vlakke land altijd gemakkelijk is geweest om je van A naar B te verplaatsen, maar niets is minder waar.

Het is nog maar een paar...

Beheren en behouden van geplaagde kastelen en buitenplaatsen

— Schitterende ballast beschrijft de Nederlandse kastelen en buitenplaatsen in de roerige twintigste en eenentwintigste eeuw. Een tijd waarin dit erfgoed steeds kwetsbaarder werd als gevolg van maatschappelijke veranderingen. Hoe ga je dan om met deze ‘schitterende ballast’?

Huizen van de elite werden in toenemende mate gezien als ‘niet meer van deze tijd’ en werden verkocht, herbestemd of gesloopt. Landgoederen werden op...

Paul van Vlissingen (1897-1876) is een pionier op het gebied van stoomenergie. Met zijn Amsterdamsche Stoomboot Maatschappij opent hij als eerste in Nederland een overzeese stoomscheepvaartverbinding: van Amsterdam naar Hamburg. Met Abraham Dudok van Heel start hij de Kon. Fabriek voor Stoom- en andere Werktuigen Paul van Vlissingen & Dudok van Heel. Ze bouwen de eerste ijzeren stoomschepen met schroef in Nederland, de eerste stoomlocomotieven in Nederland, balansen voor de stoomgemalen Cruqu...

Atlas van verdwenen spoorlijnen in Nederland laat zien dat een spoorlijn nooit helemaal verdwenen is. Door de uitgebreide infrastructuur blijven er altijd restanten over. Twee kenners hebben tientallen opgeheven spoorlijnen in Nederland systematisch onderzocht en de restanten in beeld gebracht. Daarnaast hebben zij archiefmateriaal en beelden uit het verleden opgespoord, waarmee de geschiedenis nog meer reliëf krijgt. Een beknopte geschiedenis van de opkomst en ondergang van deze spoorlijnen...

De wereld aan het werk is de eerste echte wereldgeschiedenis van menselijke arbeid, van de tijd van de prehistorische jager-verzamelaar tot de kantoormens van vandaag. Werken doen we omdat we wel zullen moeten, maar ook omdat we er plezier in hebben. Van de jager-verzamelaars die 700.000 jaar geleden bijeenkwamen tot de mensen die virtueel vergaderen via Zoom: mensen hebben werk altijd ingezet als middel om de wereld naar hun hand te zetten.

Jan Lucassen beschrijft op virtuoze wijze het inclu...

In de zomer van 1672 is de paniek in Utrecht compleet. Over land wordt de Republiek der Verenigde Nederlanden overspoeld door een gigantische troepenmacht met aan het hoofd de Franse koning Lodewijk XIV. Het jaar ging de boeken is als Rampjaar 1672. Utrecht kon niet worden verdedigd en werd weggegeven. De laatste verdedigingslinie, de oude Hollandse waterlinie, blijkt uiteindelijk nét voldoende. Wie aan rampjaar 1672 denkt, denkt aan de heroïsche verdediging langs deze waterlinie. Toch was ...