‘… een adembenemende prestatie om complexe noties en problemen op een heldere en toegankelijke wijze weer te geven. Een must voor iedereen die Lacan echt wil begrijpen’ -Slavoj Žižek

De ideeën van de Franse psychoanalyticus Jacques Lacan hebben de theorie en de klinische praktijk van de psychoanalyse radicaal veranderd en hebben een grote impact op de cultuurwetenschappen en de filosofie. Lacans oeuvre staat echter bekend om zijn complexiteit en idiosyncratische stijl. Dit lexicon,...

Bestaat er zoiets als aardse mystiek - een levensbeschouwing die niet zweverig is en die in harmonie is met het redelijke denken? Filosoof Arnold Ziegelaar betoogt van wel. In de loop van de geschiedenis hebben tal van filosofen verslag gedaan van eenheidservaringen, kosmische ervaringen of ervaringen van tijdelijke eeuwigheid. Ze verwerkten deze ervaringen in hun filosofie van de levenskunst.

Vrijwel alle grote denkers hadden oog voor wat Ziegelaar 'het bestaansmysterie' noemt. Klassieke den...

'Shaping the world atom by atom'. Met dit ophefmakende motto lanceert Bill Clinton in 2000 het eerste grootscheepse onderzoek naar nanotechnologie. Zodat het vandaag - anderhalf decennium later - nanotechnologen effectief zal lukken om almaar gerichter atomen op te pakken en ze naar believen te verplaatsen. En daarmee een begin te maken met het inruilen van de ons gegeven wereld tegen iets wat we zelf maken. Nimmer konden we met technologie zoveel kanten op. Maar ook nooit was de onzekerheid ...

In 'Opstand tegen God' reageert Peter Hitchens in eerste instantie op het bekende boek God is niet groot van zijn broer, de bekende atheïst Christopher Hitchens (1949 - 2011). Het boek is meer dan een intellectuele verdediging van het christendom. Hitchens verhaalt aan de hand van zijn biografie hoe hij een samenleving die zich vervreemdt van het christendom, heeft zien veranderen.

Hitchens was in 1991 als correspondent in Moskou getuige van de val van het communisme. Dit was in zijn ogen al...

Miriam van Reijen leert ons om nooit meer te zeuren. Het kan als je beter nadenkt. Zelf denkt ze al jaren over haar leven. En het resultaat is ernaar: keuzestress? Kent ze niet. Angst, kent ze ook niet. Beloftes? Breekt ze met het grootste gemak. Lesgeven, promoveren op Spinoza, emigreren naar Nicaragua: ze doet gewoon wat ze wil. En volgens haar doen we dat allemaal: je doet al wat je wilt, en het is een enorme bevrijding om dat te beseffen. Zeur niet, filosofeer!

Ethiek raakt ons in het dagelijks leven. Vaak staan we wel stil bij de vraag of we goed of slecht handelen, of juist of onjuist, maar weten we niet goed hoe we daarover na moeten denken. De wijsgerige ethiek is bij uitstek de discipline die zich buigt over het goede leven en de juiste handeling. Maar ook vragen als 'Wat is geluk?' en 'Wat is verantwoordelijkheid?' komen in deze discipline aan bod. Dat maakt ethiek een vorm van filosofie die het meest tot de verbeelding spreekt. Veel praktisch...

De grenzen voor het getal is een boek voor liefhebbers van wiskunde en professionals die met wiskunde werken. Het laat zien dat wiskunde meer is dan formules, getallen en modellen: een wiskundige staat midden in de samenleving. Wiskundigen houden zich bezig met ethisch-politieke vraagstukken en bepalen mede de maatschappij.

Verouden interviewde tientallen professionals over de toepassingen van wiskunde in de samenleving. Zij benadrukken de ethische vraagstukken die deze toepassingen oproepen e...

‘Niet langer vergaderen? Bij!’

Honingbijen vergaderen nooit, hebben geen verschillende afdelingen en evalueren hun werk niet. Toch is de opbrengst van hun werk glashelder: ze bestuiven grote aantallen gewassen. En dat doen ze met zijn allen, ogenschijnlijk zonder gemor en de sporadische staking.

Honingbijen overleven al miljoenen jaren in volken van tienduizenden individuen. Wij mensen niet. Hoewel we beginners zijn in grootschalig samenwerken, doen we bijna niet anders meer. Volgens Ramo...

‘De grenzen van mijn taal betekenen de grenzen van mijn wereld.’

- Ludwig Wittgenstein

Woorden scheppen werkelijkheid. Wie we ook zijn, we weten ons steeds door taal omringd. Onze taal is ons denken, ons handelen. Maar wanneer maken we ons eigenlijk druk om de woorden die we gebruiken?

Socioloog Christien Brinkgreve en de andere schrijvers van Taalkracht zien overal taalgebruik veranderen. Zij gaan op zoek naar taal die recht doet aan onze ervaringen, taal die ons niet insnoert in een hee...

‘De weg naar het paradijs begint in de hel.’

Dante Alighieri is een van de grootste dichters aller tijden. De Goddelijke komedie staat bekend als een van de hoogtepunten uit de wereldliteratuur. Talloze liefhebbers laten zich meevoeren door de prachtige taal van Dante, goed vertaald zoals hij ook naar het Nederlands is.

Ook Frans Jacobs is sinds jaar en dag gegrepen door de poëtische kracht van de Italiaanse schrijver. Hij leerde zelfs Ouditaliaans om Dante in de oorspronkelijke versie t...