De eerste publicatie van De woorden en de dingen in 1966 was een sensatie. Michel Foucault werd in één klap een van de belangrijkste intellectuelen in Frankrijk. De woorden en de dingen veranderde ons denken over taal en werkelijkheid en over de rol van de mens in cultuur en geschiedenis. Het boek is nog steeds een van de toonaangevende documenten van onze tijd.

Foucault laat in De woorden en de dingen zien hoe de mens als fundament van kennis de plaats van God heeft ingenomen. Zijn analyse...

'Sinds onheuglijke tijden waren er in de meest uiteenlopende culturen dichtwerken die gingen over de “goddelijke dingen” of de goden. De oudste verhalen over totems, voorouders, cultuurhelden, goden en scheppende machten berustten al op dichtkunst, ook waar deze nog zonder metrum, rijm, stijlfiguren en fictieaanduidingen werden voorgedragen. Aanvankelijk waren ze altijd ingebed in rituele handelingen, die men als zelfpresentatie van onzichtbare agenturen of als nabootsingen van oorspronke...

Vrije wil is een raadselachtig fenomeen. Wij mensen hebben de indruk dat we zelf keuzes maken, maar de wetenschap vertelt een heel ander verhaal: onze handelingen zijn slechts het resultaat van onze persoonlijke eigenschappen, onbewuste associaties en hersenprocessen. Ons bewuste zelf is niets meer dan een passieve toeschouwer. Het is dan ook niet verrassend dat wetenschappelijk onderzoek vaak uitmondt in determinisme of ‘willusionisme’.

Maar wat is vrije wil eigenlijk? En wat betekent he...

‘Filosofie is vertragen.’ Wellicht heeft het daarom ruim 25 jaar geduurd voordat dit handboek verscheen.

Filosofie is een volwassen schoolvak geworden. Het is in Nederland een eindexamenvak op de havo en het vwo, met centrale eindexamens, waar jaarlijks ongeveer 5000 leerlingen van 160 scholen aan deelnemen. De Vereniging Filosofiedocenten in het Voortgezet Onderwijs (VFVO) is een bruisende vereniging met jaarlijkse studiedagen en een vakblad (Spinoza!). Op veel scholen wordt inmiddels oo...

In dit belangrijke werk beschrijft Hannah Arendt de opkomst van het antisemitisme in Centraal- en West-Europa in de late negentiende en vroege twintigste eeuw. Fascisme en totalitarisme ontstonden juist op het moment dat de natiestaat begon in te storten. Arendt heeft speciale aandacht voor de beruchte Dreyfusaffaire, waarbij antisemitisme voor het eerst gebruikt werd als een instrument van publiek beleid en om het politieke wapen van de massahysterie op te roepen.

Antisemitisme is het eerste...

De hedendaagse jurist krijgt in zijn werk onvermijdelijk te maken met ethische problemen. Het is noodzakelijk hier goed mee om te gaan, alleen al vanwege de kritische blik van de samenleving. De grote verscheidenheid aan beroepsgroepen in de juridische praktijk biedt vele verschillende ethische uitdagingen. De onpartijdigheid van de rechter, de partijdigheid van de advocaat en de magistratelijkheid van het OM roepen geheel andere vragen op. De beroepsgroepen gebruiken ook uiteenlopende instru...

Vurig pleidooi voor een doordacht, sociaal en moreel idee van authenticiteit, voorbij massamedia, consumentisme en grote ego’s.

Lekker jezelf zijn, worden wie je bent, op reis gaan om jezelf te vinden – de wil om authentiek te zijn is alomtegenwoordig. Het ideaal van authenticiteit stamt uit de romantiek en raakte in de jaren zeventig in zwang bij het grote publiek. Sindsdien willen we allemaal dingen doen en dromen in overeenstemming met wie we echt zijn. In intellectuele kringen is auth...

Een toegankelijke verhandeling over werken met de handen voor iedereen die dagelijks handwerk verricht, zoals kunstenaars, ambachtslieden en chirurgen.

Al zolang mensen op twee benen rondlopen en hun voorpoten zich ontwikkeld hebben tot armen met handen, maken ze dingen. Die dingen getuigen van menselijke beschaving. Van vuistbijl tot smartphone: handen zijn nodig geweest voor ontstaan en gebruik ervan. Handelingen van vingers en handen beïnvloeden de hersenen en omgekeerd beïnvloedt hersen...

‘Iedereen die in Nederland in de politiek gaat, welke richting of overtuiging dan ook toegedaan, zou eerst een toelatingsexamen moeten doen, waarbij deze essays van Max Weber tot de verplichte literatuur zouden horen.’ – H.J.A. Hofland

Max Weber (1864-1920) is een van de grondleggers van de sociologie. Zijn klassieke essays Wetenschap als beroep en Politiek als beroep bieden een beknopte en elegante kennismaking met de centrale thema’s van zijn werk. Volgens Weber verschaft de wetensc...

Vanouds heeft verlichting het doel nagestreefd bij de mensen de vrees weg te nemen en hen als heer en meester te laten optreden. Maar de volledig verlichte aarde straalt in het teken van triomferend onheil.’

Dialectiek van de Verlichting geldt als sleutelwerk in het denken van Kritische Theorie van de ‘Frankfurter Schule’. Van Homerus tot Nietzsche biedt het een filosofische en psychologische kritiek van de grondbegrippen van het westerse denken: rede en natuur. Elke stap voorwaarts in ...