Over het boek: Dat filosofie een bij uitnemendheid moeilijke en duistere bezigheid zou zijn, enkel toegankelijk voor hyperintelligenten en spitsvondig aangelegden, dat is een sprookje, een vooroordeel. Dit leeft nog te hardnekkig voort, vooral wanneer men er de gevolgtrekking uit maakt, dat filosofie dus voor mensen niet een normaal verstand een overbodige luxe zou zijn, alleen maar verwarrend. Emmets boek is geschreven vanuit de overtuiging van het nut en de mogelijkheid van wijsgerig denken...

In het voetspoor van Arendt, en ook veelvuldig in discussie met de actualiteit en de grote romanliteratuur, probeert Hans Achterhuis in zijn 750 pagina's tellende magnum opus Met alle geweld de vele verschijningsvormen van geweld te begrijpen.Welke filosofische, antropologische, sociale en politieke mechanismen zitten erachter? Maken agressie en geweldgebruik als evolutionaire erfenis deel uit van onze menselijke natuur? Als dat zo is, dan lijkt het utopisch om geweld volledig te willen afsch...

"Filosofie, dat is iets zeer geleerds en iets heel diepzinnigs, een exclusieve bezigheid voor weinigen, waarmee men overigens in de praktijk heel weinig kan beginnen en waarvan de gewone man zich rustig op een veilige afstand kan houden." Zo denkt – en zegt zelfs – menigeen. De schrijver van dit beknopte en populair gehouden werkje over de wijsgeren en hun denkarbeid gedurende de laatste anderhalve eeuw zou graag willen bereiken dat menigeen zich daarover een ander idee zou vormen! Wanneer ...

Er is vandaag de dag sprake van een opmerkelijke heropleving van de belangstelling voor de zeventiende-eeuwse Nederlandse filosoof Benedictus de Spinoza. En dat niet alleen binnen de academische filosofie, maar vooral ook daarbuiten. Hij is opgenomen in de canon van de Nederlandse geschiedenis. Zijn naam duikt geregeld op in de media, in politieke discussies, in debatten over de verhouding godsdienst en politiek, over de multiculturele samenleving, over tolerantie en vrijheid van denken. Daar...

Richard Rorty

Contingentie, ironie en solidariteit

Hoe kunnen we voor rechtvaardigheid (solidariteit) strijden als we geen beroep kunnen doen op absolute waarheid (contingentie) en wij dat ook beseffen (ironie)?

Dat is de centrale vraag uit deze dit standaardwerk (1989) van de Amerikaanse filosoof Richard Rorty (1931-2007). De vraag is nog steeds actueel. Kijk maar naar het debat over cultuurrelativisme versus "Verlichtingsfundamentalisme". Volgens Rorty heb je vaak meer aan romans dan aan f...

Wat er mis is met het atheïstisch fundamentalisme

De bekende theoloog Alister McGrath maakt korte metten met God als misvatting van Richard Dawkins. Een wereldwijde bestseller, maar gebaseerd op vooroordelen en onwetendheid over religie.

Met verve weerlegt McGrath de belangrijkste stellingen van Dawkins, bijvoorbeeld dat geloof kinderachtig en irrationeel is, dat de wetenschap God overbodig heeft gemaakt en dat religies tot geweld leiden.

Het zijn wel de allergewoonste uitingen van de mens: lachen en wenen. Het kind begint met het laatste en het is een vooruitgang, een eerste teken van contact, wanneer er een lachje verschijnt. Heel het leven door blijven deze twee "spontane reacties" bestaan; zij lijken evenzo bij de mens te behoren als het blaffen bij de hond en het kwetteren bij de mus. Juist dit behoren bij de mens stelt ons bij verder nadenken voor een vraag, zelfs voor een reeks van vragen. De mens beschikt over tal van ...

In de armoede van het histroricisme levert Karl Popper felle kritiek op die denkers, die meenden dat de geschiedenis beheerst wordt door strenge wetten. Hij stelt dat door hen enorm veel ellende is aangericht. Op als belangrijkste argument tegen het in historicisme is, dat de invloed van de kennis - waarvan de ontwikkeling zelf onvoorstelbaar is - op de geschiedenis, deze laatste ook onvoorstelbaar maakt. Niet alleen bepaalde soorten marxisme, maar ook doomsday- profetiieën worden daarmee be...

De vraag naar de verhouding van mens en werkelijkheid vormt een van de centrale problemen van de menselijke bezinning. Het gaat hierbij om een vraag die steeds opnieuw wordt gesteld, en bij herhaling opduikt in de geschiedenis van de wijsbegeerte. Men kan er de uitdrukking in zien van de worsteling om werkelijkheidsgehalte, die niet uit het menselijk leven valt weg te denken. Daarom komt deze vraag niet alleen in de filosofie naar voren, maar ook in de wetenschap, kunst, sociale omgeving, dag...