‘Contractdwang en contractvrijheid’ is het overkoepelende thema van de preadviezen die thans voor u liggen. Beide preadviezen richten de schijnwerpers op sectoren in onze samenleving waarin de contractvrijheid vrij fors aan banden is gelegd: de zorg, het onderwijs en de financiële sector.

Het eerste preadvies van de hand van mr. I.S.J. Houben is getiteld ‘Contractdwang’ en gaat over de inbreuk op het meest wezenlijke aspect van contractvrijheid: de vrijheid om te beslissen óf een ov...

Ars Aequi Procesdossiers zijn samengesteld en geschreven om de lezer inzicht te verschaffen in verschillende juridische procedures. Aan de hand van een dossier van een waargebeurde zaak wordt, stap voor stap, uiteengezet hoe een procedure zich in de praktijk ook daadwerkelijk afspeelt. In een Ars Aequi Procesdossier zijn de originele processtukken opgenomen en neemt de begeleidende tekst de lezer mee langs de hoofdlijnen van het geldende recht en brengt op deze wijze de procedure tot leven.

I...

Huwelijkse voorwaarden met gescheiden vermogens, de zogenoemde koude uitsluiting, kunnen bij echtscheiding leiden tot nadelige gevolgen. Er is een juridische, maatschappelijke en politieke discussie gaande of en op welke manier deze nadelige gevolgen gemitigeerd zouden moeten worden.

Dit onderzoek draagt bij aan deze discussie door na te gaan in hoeverre de huidige juridische benadering van huwelijkse voorwaarden dit probleem kan oplossen. De auteur stelt vast dat het recht momenteel onvoldo...

In Natiestaat en kolonialisme: een ongemakkelijk verbond wordt de negentiende-eeuwse geschiedenis van het Nederlandse nationaliteitsrecht beschreven vanuit het perspectief van de frictie tussen natiestaat en kolonialisme. Deze frictie komt onder andere tot uiting in de context van het koloniale paneel ‘Hulde der koloniën’ op de Gouden Koets. In 1898, toen de koets aan de jonge Wilhelmina werd aangeboden, werd dit paneel gezien als een passend eerbetoon. Wat de nationaliteit van de inheem...

De afgelopen jaren kwamen tal van contractsverhoudingen onder hoogspanning te staan. Dat kwam onder meer door de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne, maar er zijn ook genoeg contractsverhoudingen die al langer uit het lood geslagen zijn door grote verschillen in economische macht tussen partijen. Zo rezen er vragen over misbruik van economische machtspositie en asymmetrische contractsverhoudingen, maar ook over ruilrechtvaardigheid in het algemeen en vragen van eerlijke prijsvorming in plo...

Rechtszaken als ‘Urgenda’ en de nog lopende zaak van Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell hebben de afgelopen jaren veel publiciteit gegenereerd en er mede voor gezorgd dat in ons land bij een breed publiek bekend is geworden dat grondrechten mede een rol kunnen vervullen in aansprakelijkheidszaken en andere privaatrechtelijke geschillen. Dat grondrechten een rol spelen in het privaatrecht is echter geen recent inzicht te noemen. Wel is het zo dat in ons land pas in de afgelopen decenni...

Pandbelening is de transactie, waarbij de pandbelener een roerende zaak, zoals bijvoorbeeld goud, sieraden, mobiele telefoons, audioapparatuur of muziek instrumenten, in de macht van het pandhuis brengt. Als tegenprestatie hiervoor wordt door het pandhuis aan de pandbelener een geldsom verstrekt. Pandbelening bestaat al sinds de dertiende eeuw en voorziet in een behoefte van mensen die acuut geld nodig hebben, maar geen geld kunnen of willen lenen bij een bank of andere kredietverstrekker en ...

Het privaatrecht richt zich op de rechtsverhoudingen tussen particulieren; zowel natuurlijke personen als rechtspersonen. Het omvat normen die specifieke individuele situaties en behoeften beïnvloeden. Hiermee is het privaatrecht persoonlijk van aard – het woord ‘privaat’ heeft dat ook in zich. Maar hoe ‘persoonlijk’ is het privaatrecht nu echt? Houdt het privaatrecht voldoende rekening met de (rechts)personen voor wie het is bedoeld? Moet het op bepaalde punten wellicht ‘persoon...

In de Serie Bouw- en Aanbestedingsrecht geeft de auteur een op de praktijk gerichte behandeling van de belangrijkste onderwerpen uit het bouw- en aanbestedingsrecht. Centraal staat de behandeling van de verschillende algemene voorwaarden in de bouw. Het commentaar van de schrijver op elk van deze algemene voorwaarden is voorzien van veel jurisprudentie, met name van de Raad van Arbitrage voor de Bouw alsmede de overheidsrechter.

Op deze wijze worden de belangrijkste onderwerpen uit het bouw-...

In de Serie Bouw- en Aanbestedingsrecht geeft de auteur een op de praktijk gerichte behandeling van de belangrijkste onderwerpen uit het bouw- en aanbestedingsrecht. Centraal staat de rechtspraak verschenen op de betreffende onderwerpen aan de hand van zowel de verschillendealgemene voorwaarden in de bouw alsmede de wettelijke regeling in Titel 7.12 BW. De rechtspraak is afkomstig van de Raad van Arbitrage in Bouwgeschillen en van de overheidsrechter.

Op deze wijze worden de belangrijkste ond...